آینده پلی آمیدها در کجاست؟

بسپار/ ایران پلیمر مقاله حاضر در خصوص تغییراتی است که در سال­های اخیر در بازار پلی­ آمیدها اتفاق افتاده است و به عوامل مختلف اثرگذار بر این تغییرات می ­پردازد.

در این مقاله ضمن ارایه نمودارهای تقاضا و تولید، بزرگ­ترین فعالان بازار معرفی شده ­اند. سهم پلی­ آمیدها در بخش­های مختلف صنعت با سایر بسپارها مقایسه شده است و میزان تقاضا برای بسپار پلی ­آمید محاسبه گردیده است. ضمن بررسی میزان ثبات در صنعت تولید الیاف پلی ­آمید، توجه بیشتری به رشد پویا در صنعت بسپار­های پلی ­آمید شده است. تغییرات بسیار زیادی هم به صورت کمی و هم کیفی در مصرف بسپار­های پلی ­آمید در بسیاری از شاخه ­های صنعت از جمله صنعت خودرو، لوازم برقی و الکترونیکی، مهندسی ساختمان، بسته ­بندی و بسیاری صنایع دیگر در حال وقوع است. در این مقاله مثال­هایی از فناوری­ها و محصولات جدیدی ارایه می­ گردد که حاصل رابطه نزدیک واحدهای تحقیق و توسعه، صنعت­گران و مصرف ­کنندگان است. عمده اطلاعات ارایه شده در این مقاله در مورد پلی ­آمیدهای رایج هم­چون پلی ­آمید 6 و 66 می­باشد اما تلاش شده است که انواع آروماتیک­های زنجیره ­بلند و پایه ­زیستی را نیز شامل شود.

مقدمه

حدود 80 سال است که پلی ­آمیدها وارد بازار شده ­اند. الیاف ساخته شده از پلی ­آمید6 و 66  اولین پلی ­آمیدهای ارایه شده در بازار بودند. اولین الیاف پلی ­آمید ساخته شده از پلی­ آمید66 که نایلون نامیده می­شد، در سال 1938 وارد بازار شد. فرایند تولید این الیاف توسط والاس هیوم کاروترز در شرکت DuPont اختراع شد. در همان زمان، در اروپا الیاف دیگری از پلی ­آمید 6 با نام Perlon ظاهر شد که توسط شرکت آلمانی IG Farben industrie در پی اختراع بسپارش کاپرولاکتام (توسط Paul Schlack) تولید شد. تا امروز، این دو پلی ­آمید نقش اصلی را در بازار ایفا کرده ­اند. 

از زمان آغاز ورود آن­ها به بازار تا پایان دهه چهل قرن گذشته، پلی ­آمیدها عمدتا در تولید الیاف استفاده می­ شدند. اگرچه در آغاز دهه پنجاه میلادی، تقاضا برای استفاده از آن­ها در بخش بسپار افزایش یافت. در حال حاضر بیشترین میزان پلی ­آمیدها هم­چنان به صورت الیاف فرآورش می­شوند اما بخش پلیمر (بسپار) مقادیر بیشتری را نسبت به گذشته به خود اختصاص داده است و دلیل آن این است که بسپار پلی­ آمید به سادگی می­تواند نیازهای ویژه در کاربردهای متنوعی را پاسخ دهد. بسپارهای رایج پلی ­آمید 6 و 66، در بسیاری از کاربردها و از طریق روش­های مختلفی توسط گروه ­های جدید پلی ­آمید هم­چون آروماتیک­ها با زنجیره بلند و بسپارهای زیستی در حال جایگزینی هستند. به دلیل خواص ذاتی آن­ها، پلی ­آمیدهای جدید نه تنها در حال جایگزینی پلی ­آمیدهای رایج در برخی کاربردها هستند، بلکه مسیرهای جدیدی برای مصارف کاملا جدید که پلی ­آمیدهای رایج در آن­ها شکست خورده بودند، می­ گشایند.

حجم تولید

موسسه تحقیقاتی PCI آلمان، تقاضایی بالغ بر 7.4 میلیون تن برای سال 2016 پیش­ بینی نموده است که این تقاضا تا سال 2020 برای پلی­آمید 6 و 66، به ترتیب 2.3 درصد و 2.7 درصد افزایش خواهد یافت. موسسه مشاوره هوشمند بازار Ceresana فروش پلی­ آمیدهای 6 و 66 در سال 2014 را 24.4 میلیارد دلار گزارش و پیش­ بینی کرده است که این میزان سالانه 3.1 درصد افزایش خواهد یافت و تا سال 2022 به 31.2 میلیارد دلار خواهد رسید. هم­چنین شرکت تحقیقات بازارMarketstand  برای پلی ­آمیدهای 6، 66 پایه ­زیستی و خاص، ارزش بازاری در حدود 43.77 میلیارد دلار در سال 2020 با افزایش سالیانه 5.4 درصد در بازه زمانی 2015 تا 2020 پیش­ بینی نموده است.