دیدگاه صنعت/ مهندس حسام عرب، مدیر بازرگانی سمپا : صنایع پلیمر و پلاستیک تحت تاثیر تحریم های بین المللی و اقتصاد داخلی به کجا می رود؟
بسپار/ایران پلیمر صنایع پلیمر و پلاستیک در ایران از سال 91 تا سال 1401 تحت تأثیر تحریم‌های اقتصادی بین‌المللی و شرایط اقتصادی داخلی قرار داشتند. با این حال، این صنایع در طول این دوره توانستند رشد خود را ادامه دهند؛ البته با مشکلات و محدودیت‌هایی که وجود داشت.
در سال‌های ابتدایی پس از سال 91، به دلیل تحریم‌های اقتصادی بین‌المللی و محدودیت‌های ارتباطی با کشورهای دیگر، واردات مواد اولیه برای تولید پلاستیک و پلیمر کاهش یافت. این موضوع باعث شده بود که شرکت‌های داخلی با مشکلاتی در زمینه تأمین مواد اولیه و رقابت با محصولات خارجی روبرو شوند. با افزایش تولید پلیمر و پلاستیک در داخل کشور و کاهش وابستگی به واردات، توانایی صادرات نیز برای شرکت‌های داخلی افزایش یافت.
در سال‌های بعدی، با توسعه فناوری و بهبود فرآیندهای تولید، شرکت‌های داخلی در زمینه تولید محصولات پلیمری و پلاستیکی رقابت‌پذیرتر شدند و به تدریج با استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته، محصولات با کیفیت‌تر و قیمت مناسب‌تری تولید کردند. همچنین، با توجه به اینکه این صنایع مصرف کننده اصلی نفت و گاز در داخل کشور هستند، باز شدن برخی از محدودیت‌های صادرات نفت و گاز در سال‌های اخیر، موجب افزایش تأمین مواد اولیه برای تولید پلاستیک و پلیمر شده است.
با این حال، همچنان مشکلاتی در زمینه تأمین مواد اولیه، سرمایه‌گذاری، توسعه فناوری، بازاریابی و صادرات وجود دارد که تأثیر مستقیمی بر روی رشد این صنایع دارد. همچنین، مشکلات اقتصادی داخلی نیز به عنوان یکی از عوامل مؤثر در این صنایع قابل ذکر است.
با این وجود، برای پیشرفت صنایع پلیمر و پلاستیک در ایران، لازم است که شرکت‌های داخلی با توجه به نیازهای بازار و رقابت با شرکت‌های خارجی، بهبود فرآیندهای تولیدی را در دستور کار قراردهند
کارخانه‌های تولید پلاستیک در ایران شامل مسائلی همچون تأمین مواد اولیه، تجهیزات و فناوری مناسب، صادرات، بازاریابی و … است. برای حل این مشکلات، می‌توان راهکارهای زیر را به‌کار برد:
1 – تأمین مواد اولیه: یکی از مشکلات بزرگ کارخانه‌های تولید پلاستیک، تأمین مواد اولیه می‌باشد. بنابراین، لازم است که دولت برای تأمین مواد اولیه برای این صنعت، برنامه‌ریزی و سیاستگذاری مناسبی را اعمال کند. همچنین، در کنار افزایش تولید داخلی، نیاز است تا اقداماتی برای تأمین مواد اولیه از خارج از کشور نیز انجام شود.
2 – افزایش سرمایه‌گذاری: افزایش سرمایه‌گذاری در صنعت پلاستیک به‌منظور بهبود فناوری و تجهیزات، توسعه بازاریابی و تولید محصولات در کیفیت بهتر، اهمیت بسیاری دارد. برای این منظور، دولت و بخش خصوصی باید نسبت به جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی اقدامات مناسبی را انجام دهند.
3 – توسعه فناوری: توسعه فناوری در صنعت پلاستیک می‌تواند عاملی برای بهبود روند تولید و کاهش هزینه‌ها باشد. برای این منظور، باید تحقیقات و توسعه در زمینه فناوری‌های مرتبط با این صنعت، توسط شرکت‌های داخلی و دانشگاه‌ها به صورت فعالیت‌های اصلی خود در نظر گرفته شود.
4 – بازاریابی: بازاریابی درست و مناسب، به‌عنوان عاملی برای تأمین بازار و افزایش سهم بازاری شرکت‌ها، بسیار مهم است. لذا شرکت‌ها باید به بهبود فرآیند بازاریابی خود توجه کنند و از راهکارهای مختلفی مانند تبلیغات مناسب، نمایشگاه‌ها و … استفاده کنند.
5 -صادرات: صادرات محصولات پلاستیکی به کشورهای دیگر، می‌تواند عاملی برای گسترش این صنعت در ایران باشد. برای این منظور، شرکت‌های داخلی باید با استفاده از فناوری‌های مناسب و کیفیت بالای محصولات، بازار صادرات خود را گسترش دهند
صنعت پلاستیک و بسته بندی در ایران، یکی از صنایع حیاتی و مهم کشور است و در سطح جهانی نیز دارای رتبه بالایی است. با توجه به پتانسیل های فراوان این صنعت در ایران، چشم انداز آن در آینده بسیار روشن و شفاف است.
تولید کنندگان پلاستیک و بسته بندی در ایران، به عنوان یکی از اصلی ترین تامین کنندگان محصولات و خدمات مرتبط با صنایع مختلف مانند فروشگاه‌ها، بخش خودروسازی، بخش کشاورزی و دارویی، آرایشی بهداشتی، شوینده و لوازم خانگی و … فعالیت می‌کنند. همچنین، با توجه به رشد نیازهای مصرفی مردم و صنایع مختلف، تولید پلاستیک و بسته بندی در کشور در آینده به دلیل رشد بازار داخلی و خارجی، به میزان قابل توجهی افزایش خواهد یافت.
برای رشد بیشتر در صنعت پلاستیک و بسته بندی، دولت باید سیاست‌های اقتصادی مناسب را اعمال کند تا بازار فعال و پویا برای این صنعت فراهم شود. همچنین، تحقیقات و توسعه در زمینه فناوری‌های پلاستیک و بسته بندی، به‌عنوان عاملی برای بهبود کیفیت محصولات و کاهش هزینه‌ها، بسیار مهم است.
توسعه صادرات نیز، به‌عنوان یکی از راهکارهای افزایش سهم بازار در صنعت پلاستیک و بسته بندی، بسیار اهمیت دارد. به علاوه، با توجه به اهمیت حفظ محیط زیست، تولید محصولات با کاربری طولانی مدت و قابل بازیافت، برای صنعت پلاستیک و بسته بندی در آینده بسیار اساسی خواهد بود.
