بلاک‌چین: بازتعریف زنجیره تأمین صنعت

بسپار/ ایران پلیمر بلاک‌چین فناوری رمزگذاری دفاتر حساب، که امنیت ارزهای رمزپایه و احتمالاً تراکنش‌های مالی بزرگ یک کسب‌وکار را تأمین می‌کند، در عین حال یکی از فناورهایی است که مورد انتقادات فراوان بوده است و گاهی حتی تشخیص حقیقت از افسانه درباره آن دشوار می‌نماید. نتایج تحقیقاتی که موسسه PwC در ماه قبل منتشر کرد نشان می‌دهد که 84% از سازمان‌ها به نوعی در حال تجربه این فناوری جدید هستند. 25% از این سازمان‌ها پروژه‌های پیاده‌سازی این فناوری را در دست دارند که یا پایان یافته و یا در مراحل آزمون اولیه است، در حالی که 32% از این پروژه‌ها در مرحله توسعه و 20% نیز در مرحله تحقیق بازار هستند. با این حال موسسه گارتنر – که عموماً فناوری‌ها را تحلیل می‌کند- یافته‌های کاملاً متفاوتی را منتشر کرده است. بر اساس گزارش مدیران ارشد اطلاعات سال 2018 گارتنر، تنها 1% از مدیران ارشد اطلاعات اجرایی شدن پروژه‌های بلاک‌چین را در سازمان تایید کردند و تنها 8% از این سازمان‌ها در حال برنامه‌ریزی برای پیاده‌سازی این فناوری یا تحقیق بازار هستند. بر اساس گزارش گارتنر 77% از مدیران ارشد اطلاعات ادعا کرده‌اند که سازمان آن‌ها تمایلی به این فناوری ندارد و برنامه‌ای برای بررسی احتمال استفاده و یا توسعه آن ندارند.

دو سازمان بسیار معتبر، دو گزارش دقیق اما با نتایجی کاملاً منتاقض را تنها با فاصله سه ماه منتشرکرده‌اند. چنین جبهه‌گیری‌های متناقضی، نمونه‌ای از آن چیزی است که مباحثی را پیرامون این فناوری پدید آورده است. با این حال آخرین گزارش Hype Cycle گارتنر که در انتهای اوت منتشر شد، تایید کرده که فناوری بلاک‌چین به سرعت در حال بلوغ است.

بلاک‌چین چیست؟

اساساً بلاک‌چین یک دفتر حساب توزیع‌شده از تراکنش‌های مالی است؛ با این حال در کاربردهای جدید، از این فناوری برای ثبت هر گونه دارایی با ارزش استفاده می‌شود. بلاک‌چین زنجیره‌ای از (اطلاعات) ثبت‌های به‌هم‌پیوسته است که به صورت غیرمتمرکز همزمان بر روی رایانه‌ها یا گره‌های شبکه ذخیره شده‌اند. اطلاعات تراکنش‌های جدید، پس از هر درخواست ثبت تراکنش و تأیید از جانب تمام گره‌های شبکه، به انتهای زنجیره افزوده می‌شود و به این ترتیب هر زنجیره ثبتی پیوسته در حال رشد است. امنیت این زنجیره توسط رمزگذاری بسیار قدرتمندی تأمین شده است و به این ترتیب مجموعه‎ای از حسابرس‌ها در یک شبکه را شامل می‌شود. از آن جایی که هر زنجیره ثبت یا دفترکلِ ثبت حساب معمولاً حاوی یک هَش رمزگذاری نسبت به زنجیره قبلی، یک برچسب زمانی و اطلاعات تراکنش است، این سامانه در برابر دستکاری و اصلاحات کاملاً مقاوم است.

بلاک‌چین‌ها عموماً مبتنی بر قدرت پردازش و قابلیت آینه کردن در سامانه‌های پردازش توزیع‌شده/ نظارتی عمل می‌کنند. این مسئله از یک سو یک مزیت فناوری است و از سوی دیگر، آن‌طور که برخی معتقدند، عنصر اعتماد در رویکردهای قدیمی ثبت حساب‌ها را با شبکه‌های پیچیده جایگزین می‌کند و به این ترتیب مشکلاتی ایجاد می‌کند. به لحاظ نظری، دستکاری کردن هر یک از ثبت‌ها، دفتر حسابی ایجاد می‌کند که با بقیه نسخه‌های تاییدشده در شبکه متفاوت است. از این نظر طرفداران بلاک‌چین معتقدند این فناوری می‌تواند اساسی نو برای نگهداری داده‌ها باشد و ایده مالکیت داده را به چالش بکشد. یکی از مضرات این روش آن است که پردازش توزیع‌شده عموماً کندتر است و نسبت به روش‌های دیگر وابستگی بیشتری به منابع دارد. این به آن معناست که هزینه هر تراکنش بالاتر خواهد بود و انرژی بیشتری صرف می‌کند. اغلب بلاک‌چین‌ها به دو صورت هستند؛ یا عمومی/ بدون نیاز به اجازه – به این معنی که هر کس می‌تواند به آن‌ها ملحق شود یا قدرت پردازنده خود را به آن اضافه کند، و یا خصوصی/ با نیاز به اجازه. در شیوه دوم لازم است هویت فردی که به این سامانه بسته وارد می‌شود، تایید شود. مفهوم توکِن‌های دیجیتال با مفهوم بلاک‌چین‌ها و ارزهای رمزپایه گره خورده است. در واقع این فناوری به عنوان یک مدل پردازش تمرکززدایی‌شده جهت پشتیبانی از ارزهای رمزپایه و تایید تراکنش‌ها توسعه داده شده است. این توکن‌های دیجیتال در برخی سامانه‌های توزیع‌شده یا سامانه‌های مبتنی بر بلاک‌چین تبادل می‌شوند و احتمالاً از موادی چون پلاستیک‌ها، مواد شیمیایی و آمیزه‌ها تشکیل شده‌اند.

جذابیت بزرگ