حسین در، دبیرکل اتحادیه سراسری تعاونی های تامین نیاز صنایع پایین دستی پتروشیمی: بازار ایران برای پتروشیمی های خارجی جذاب نیست!
بسپار- اتحادیه سراسری تعاونی های تامین نیاز، شامل 39 تعاونی و مشتمل بر 5481 واحد تولیدی فعال و 1690 واحد راکد است که در مجموع بین 6 تا 7 هزار واحد تولیدی را در صنایع پایین دستی پتروشیمی شامل میشود. وظیفه این تعاونی ها، توزیع مویرگی مواد اولیه و محصولات پتروشیمی بین واحدهای تولیدی است.
این تشکل نقش غیرقابل انکاری بر یکی از ارکان تولید در این بخش از صنعت، یعنی تامین مواد اولیه دارد. از همین رو، با حسین در نشستی داشتیم و در خصوص روند فعالیت این اتحادیه گفت و گو کردیم. برای خوانندگان حاوی نکاتی خواندنی است.
بسپار- لطفا در ایتدا تاریخچه ای از چگونگی شکل گیری اتحادیه سراسری برای خوانندگان بسپار بفرمایید.
دُر: ایده اولیه تشکیل اتحادیه سراسری در اواخر دهه 80 در دفتر صنایع پایین دستی پتروشیمی (شرکت ملی صنایع پتروشیمی) مطرح شد. ابتدا در قالب شورای هماهنگی تشکل ها فعالیت می کرد. سپس تعاونی های بزرگ کشور از جمله اصفهان، مشهد، تهران، قم، یزد و … گرد هم آمدند و اتحادیه سراسری را تشکیل دادند و به مرور تعداد تعاونی ها افزوده شد. در ابتدا به نام اتحادیه تامین نیاز صنعت پلاستیک فعالیت می کرد و پس از مدتی به اتحادیه صنایع پایین دستی پتروشیمی تغییر نام و تعاونی های پایین دست پتروشیمی را زیرمجموعه خود قرار داد.
بسپار- ظرفیت واحدهای زیرمجموعه ی اتحادیه سراسری چه میزان است؟
دُر: اتحادیه دقیقا 5481 واحد تولیدی فعال دارد که ظرفیت آنها مبتنی بر پروانهها، حدود 3میلیون تن است. با توجه به اینکه مجموعهها با مقداری ظرفیت خالی فعالیت میکنند، اتحادیه خریدار نزدیک به 30 درصد محصولات پلیمری و شیمیایی بورس است.
بسپار- تحلیل شما از وزن اتحادیه در بین تشکلها صنعت پلیمر کشور چیست؟
دُر: ما یک تقسیم بندی نانوشته انجام دادهایم. در حوزه مواد اولیه ما فعالیت خود را انجام میدهیم و علاقهای به فعالیت در سایر حوزهها که دیگر دوستان در آن مشغول هستند نداریم. ما بحث توزیع مویرگی مواد را دنبال و هر کجا که بحث مواد اولیه باشد ورود میکنیم. سایر تشکل ها نیز زحمت میکشند. ما همه در کنار یکدیگر می توانیم ید واحد باشیم. از تمامی تشکلها دعوت می کنیم تا برای اینکه بتوانند توزیع مواد واحدهایشان را انجام بدهند به اتحادیه مراجعه کنند چرا که اتحادیه حاضر است برایشان تعاونی تشکیل دهد و توزیع مواد واحدهای زیرمجموعه ی آن ها را به خودشان بسپارد. مانند انجمن تولید کنندگان لوله و اتصالات پلی اتیلن که تعاونی خود و انجمن تولیدکنندگان لوله و اتصالات پی وی سی که آن ها هم تعاونی مختص خود را تشکیل داده اند.
بسپار- سازوکار و عملکرد اتحادیه چگونه است؟
دُر: اتحادیه، خود وارد فعالیت خرید و فروش مواد نمیشود، اتحادیه سیاست گذار و بسترساز فعالیت تعاونی هایش است. یعنی واحدهای تولیدی (حداقل 7 واحد تولیدی) گرد هم جمع می شوند و تعاونی تامین نیاز تشکیل میدهند تا طبق قاعدهی تعاون به تامین نیاز واحد خود بپردازند. ما قانونی را وضع کرده ایم که تعداد این واحدها حداقل در طی سه ماه به 25 واحد تولیدی برسد. مثلا تعاونی هایی که داریم بین 1000،200،300،50 و… عضو دارند، در واقع تعداد اعضای مختلفی دارند. نمایندگان این تعاونی ها در کنار یکدیگر جمع میشوند و مجمع عمومی اتحادیه را تشکیل میدهند. مجمع عمومی اتحادیه متشکل از تمامی تعاونی ها است. مجمع عمومی، هیات مدیره را انتخاب میکند، هیات مدیره نیز مدیرعامل، رییس هیات مدیره، نایب رییس هیات مدیره، منشی و فردی که مسوولیت اجرایی را عهدهدار است را به عنوان تیمی که فعالیت های اجرایی اتحادیه را انجام دهند انتخاب میکند. جلسات هیات مدیره در اتحادیه، ماهانه به صورت مرتب و مستمر برگزار میشود، اعضای هیات مدیره از شهرهای متفاوت به جلسه می آیند و در جریان جزییات فعالیت ها قرار میگیرند. ریاست هیات مدیره آقای رضازاده، مدیرعامل آقای میرزایی، نایب رییس هیات مدیره آقای یغمایی از تعاونی یزد و دبیر هیات مدیره آقای ابن علی از تعاونی شهر ری و دبیرکلی بر عهده من است.
بسپار- انتخابات هر چند سال یکبار برگزار می شود؟
دُر: همانند سایر اتحادیه های سراسری کشوری هر 3 سال یکبار و انتخابات بازرسان سالانه برگزار می شود.
بسپار- اتحادیه چه فعالیت های جانبی مثلا در حوزهی نمایشگاه ها، همکاری با سایر مجموعه ها و جلسات با نهادها برای اصلاح قوانین دارد؟
دُر: بنده به عنوان دبیرکل اتحادیه مسوولیت دبیری کمیسیون صنعت و معدن اتاق تعاون ایران را در اختیار دارم و این یکی از جایگاه های اتحادیه است. اتحادیه عضو کمیسیون بورس، بانک و بیمهی اتاق تعاون ایران، عضو کمیسیون سرمایه گذاری و توسعه تجارت اتاق تعاون ایران، عضو کارگروه تنظیم بازار محصولات پتروشیمی وزارت صنعت و معدن است. همچنین اولین عضو کارگروه تنظیم بازار و محصولات پتروشیمی شورای رقابت با حق رای می باشد. تدوین سند چشم انداز صنایع پایین دست پتروشیمی از طرف وزارت صنعت به اتحادیه واگذار شده است. در حوزه های صادراتی و برنامههای صادراتی به عنوان فعالیت های جانبی در حال انجام فعالیت هایی هستیم. مثلا سال گذشته در عراق حضور پیدا کردیم. با مجموعه های متفاوت همکاری داریم.
اتحادیه، 4 کمیته تخصصی در حوزه مواد (کمیته: پی وی سی، پلی اتیلن، پلی پروپیلن و پلی استایرن) دارد. کمیته امور نمایشگاهی، فعالیت های نمایشگاهی داخل و خارج از کشور را سامان دهی میکند. در حوزههای مختلف قانون گذاری مشاوره به نمایندگان مجلس، حضور در کمیسیون های مختلف مجلس شورای اسلامی، شورای گفتگوی بخش خصوصی و دولت، کمیسیون اصلاح قوانین مخل تولید، کمیته پایین دست پتروشیمی وزارت نفت و چندین کمیسیون و کمیتهی دیگر حضور پر رنگ داریم.
بسپار- طی یکسال گذشته گویی فعالیت های اتحادیه افزایش یافته است. این رویکرد با چه هدفی دنبال شده است؟
دُر: ابتدای سال 94 سال مناسبی برای اتحادیه نبود. پس از 12/4/93 و بخش نامهی معروف آقای خسروتاج برای خروج مواد از بورس و فروش با نرخ ارز آزاد، التهاب شدیدی به بازار وارد شد. تعاونی ها و واحدهای تولیدی به شدت به مشکل برخوردند. ما شاهد این بودیم که در سال 93 و 94 افت تولید داشتیم. در این شرایط راهکاری که برای اتحادیه وجود داشت، مدیران اتحادیه به این جمع بندی رسیدند که تیم اجرایی را تغییر دهند. تیم قبلی تیم بسیار فعالی بود و دارای افتخاراتی نیز بود اما در شرایط بحرانی که به وجود آمده بود نارضایتی از هیاتمدیره وجود داشت. تیم اجرایی اتحادیه تغییر کرد و مسوولیت آن را به بنده واگذار کردند، با توجه به شرایطی که موجود بود سعی کردیم با آسیب شناسی بیشتری وارد قضیه شویم. اینکه آیا بهتر عمل شده است یا نه، لطف اهالی صنعت است.
بسپار- چرا عرضه مواد نباید از بورس کالا خارج شود؟
دُر:
ما در اتحادیه سه مسیر را بررسی کردیم، یعنی حتی مشخص کردیم که اگر مواد از بورس خارج شود رویکرد اتحادیه چگونه باشد تا با مشکلی مواجه نشود.
هیچ آماری تا قبل از سالهای 85،86 و… در مورد میزان و قیمت خرید و فروش مواد واحدهای تولیدی یا پتروشیمی نمیتوان ارایه داد. همچین در صورت خروج محصولات پتروشیمی از بورس کالا، سازمانهای مالیاتی نمیتوانند ردگیری کنند و فرار مالیاتی حادث می شود. مجموعههای مختلف چنین انتظاراتی را دارند. از طرفی دغدغهی واحدهای تولیدی این است که مواد به آنها نرسد. ما مدعی این نیستیم که بورس کالا بهترین و فاقد مشکل است. ما بزرگترین منتقد بورس کالا هستیم. اما بورس کالا در مسیر اصلاح رفتارهای خود است. یعنی یک سری قابلیتها مانند قراردادهای بلندمدت، سامانه خرید خرد و… را افزوده و خود را اصلاح کرده و در حال نزدیک شدن به آن بورس ایدهآل ما است. از همه مهمتر باقی ماندن محصولات پتروشیمی در بورس کالاست که دغدغه تولیدکنندگان است. تولیدکنندگان میدانند در صورت باقی ماندن محصولات پتروشیمی در بورس کالا به مواد، کمتر و بیشتر، در بورس دسترسی پیدا میکنند. اما اگر بخواهیم از بورس خارج شویم، تولید کنندهای که 10 – 20 تن مواد میخواهد چگونه با پتروشیمی وارد گفتگو شود؟ باید سر از بازار آزاد دربیاورد. پس منطق حکم میکند حتی اگر در بورس کالا مشکلاتی وجود دارد بهجای از بین بردن ساز و کار بورس کالا، نسبت به اصلاح آن اقدام کنیم، تا مواد با قیمت مناسب و در بهترین حالت و در اسرع وقت به تولیدکنندگان واقعی برسد چرا که بورس کالا مرکز شفافیت است.
(ادامه دارد …)
