فتالاتها و گزینههای جایگزینی آنها
بسپار/ ایران پلیمر، بهتر یا تنها متفاوت؟ همانطور که تولیدکنندگان در حال فاصله گرفتن از مصرف فتالاتها در محصولات خود به دلیل تاثیرات سو آنها بر سلامتی انسان، هستند؛ اطمینان یافتن از این موضوع که جایگزینی این مواد واقعا یک پیشرفت محسوب میشود بسیار مهم است، نیست؟
بیش از 25 نوع فتالات در محصولات تجاری متفاوت استفاده میشود، فتالاتها بسته به کاربردی که در آن استفاده میشوند کیفیت منحصر به فردی را به پلاستیک اضافه میکنند. به دلیل استفاده گسترده فتالاتها در محصولاتها آنها در بدن انسان و محیطزیست نیز حضور دارند به همین دلیل و به دلیل مطالعاتی که فتالاتها را عامل ایجاد خطر برای سلامتی انسان قلمداد میکنند کشورهای اروپایی و آمریکا استفاده از این مواد –فتالاتها- را ممنوع کردهاند. بر اساس دادههای پایگاه plasticizers.org فتالاتها بیشترین مصرف را در میان نرمکنندهها دارند و حدود 80% بازار تولید نرمکنندهها را به خود اختصاص میدهند. فتالاتها در بسیاری از محصولات استفاده میشوند که شامل: اسباببازیها، خودروها، بستهبندی مواد غذایی، مواد پاککننده، آرایشی، وسایل پزشکی، لباس و وسایل خانه میشود.
هشت نرمکنندهی مهم فتالاتی عبارتنند از: دی بوتیل فتالات (DBP)، دی ایزو بوتیل فتالات (DIBP)، بوتیل بنزیل فتالات (BBP)، دی ان پنتیل فتالات (DnPP)، دی 2-اتیل هگزیل فتالات (DEHP)، دی ان اکتیل فتالات (DnOP)، دی ایزو نونیل فتالات (DINP) و 1و2-دی ایزو دسیل استر فتالات (DIDP). فتالاتها با مادهای که با آن ترکیب میشوند پیوند اشتراکی نمیدهند به همین دلیل احتمال نشت و تماس آنها با انسان وجود دارد. از آنجایی که فتالاتها تقریبا در تمام محصولات مصرفی استفاده میشوند و بسیاری از محصولات نوزادان و کودکان از PVC نرم ساخته میشود که در مواردی حاوی 60% نرمکننده فتالاتی میباشد و با توجه به میل بالای این ماده به مهاجرت به سطح و در نتیجه نشت کردن باعث به وجود آمدن نگرانیهایی برای مردم و رسانههای گروهی شده است. به همین منظور دانشمندان بر روی این موضوع تمرکز کردهاند که آیا مصرف این مواد دارای پیامدهای خطرناکی برای سلامتی انسانها میباشد. علاوه بر این بسیاری از نمانام های(برندهای) معتبر درباره فروش محصولات حاوی فتالات که امکان مضر بودن آنها وجود دارد نگران هستند. برخی شرکتهای معتبر در یک اقدام پیشدستانه تصمیم گرفتهاند که قبل از تصویب قوانین سختگیرانهی جدید دربارهی استفاده از فتالاتها، یک بار برای همیشه این نرمکنندهها را از چرخه تولید محصولات خود حذف کنند. در همین راستا در سال 2013 شرکت اَپل، فتالاتها را از سیمهای هدفون و شارژهای محصولاتش حذف کردهاست؛ همچنین شرکت زنجیرهای LOWE’S در سال 2015 استفاده از نرمکنندههای فتالاتی را در کفپوشهای وینیلی متوقف کرد.
(ادامه دارد …)
متن کامل این مقاله را در شماره 181ام ماهنامه بسپار که در مهر ماه منتشر شده است بخوانید.
در صورت تمایل به دریافت نسخه نمونه رایگان و یا دریافت اشتراک با شماره های 02177523553 و 02177533158 داخلی 3 سرکارخانم ارشاد تماس بگیرید. امکان اشتراک آنلاین بر روی صفحه اصلی همین سایت وجود دارد.