آیا رشد اقتصادی برنامه ششم توسعه محقق شده است؟ / از الزام رشد اقتصادی هشت درصدی تا واقعیت رشد اقتصادی صفر و منفی

 طبق قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه باید در جریان اجرای این برنامه، متوسط رشد اقتصادی به هشت درصد می‌رسید و این در حالی است که از سال ۱۳۹۶ که رسما برنامه ششم توسعه در دستور کار قرار گرفت تاکنون که در سال پایانی قرار دارد، این هشت درصد محقق نشده است.

با این حال، دولت برای بودجه سال آینده هدف‌گذاری رشد هشت درصد را دارد اما این‌که بر اساس کدام برنامه و چه نوع تامین مالی جهت سرمایه گذاری برای این رشد اقدام خواهد کرد، مشخص نیست.

اما بررسی آمار مرکز آمار ایران در رابطه با شاخص‌های کلان اقتصادی و اجتماعی از سال ۱۳۹۱ تاکنون، گذری بر وضعیت رشد اقتصادی نشان از نوسان قابل توجه رشد حتی در فاصله یکساله دارد که قابل تامل است.

رشد به ۱۴ درصد هم رسید ولی قبل از برنامه

این در حالی است که رشد اقتصادی با نفت در سال ۱۳۹۱ منفی  ۸.۵ بوده که این نرخ طی روند کاهشی به منفی ۰.۱ در سال ۱۳۹۴ می‌رسد بعد از آن در سال ۱۳۹۵ یعنی یکسال بعد از اجرایی شدن برجام، رشد ۱۴.۲ درصد با نفت ثبت می‌شود. ولی بار دیگر از سال ۱۳۹۶ یعنی از زمان شروع برنامه ششم توسعه رشد اقتصادی با افت قابل توجهی به ۴.۸ درصد رسیده و روند منفی در سال‌های بعد طی می‌کند؛ به طوری که در سال ۱۳۹۷ رشد با نفت منفی ۴.۹ و در سال ۱۳۹۸ منفی ۶.۳ بوده است.

در سال ۱۳۹۹ رشد اقتصادی از صفر عبور و به مثبت یک درصد می‌رسد و در سال جاری نیز در بهار رشد با نفت مثبت ۷.۶ درصد اعلام شده است.

ثبت منفی ها بدون نفت

اما در رشد اقتصادی بدون نفت در سال ۱۳۹۱ منفی ۲.۳ درصد بوده که تقریبا تا سال ۱۳۹۷ متوسط رشد سالانه مثبت است ؛ به گونه‌ای که در سال ۱۳۹۲ مثبت ۳.۸، ۱۳۹۳ مثبت ۲.۹ و در ۱۳۹۴ به صفر می‌رسد، اما از سال بعد بار دیگر رشد داشته و تا ۹.۳ افزایش یافته که این روند رشد در سال بعد کند و مثبت ۵.۹ درسال ۱۳۹۶ ثبت می‌شود.

رشد اقتصادی بدون نفت از سال ۱۳۹۷ منفی شده و با ثبت منفی ۲.۵ به ۰.۴ درسال ۱۳۹۸ رسیده و در ۱۳۹۹ رشد  ۰.۳ بود و آن طور که گزارش مرکز آمار نشان داد در بهار امسال ۴.۶ درصد شده است.

سالانه کشاورزی یک بار منفی بود

اما در بین بخش‌های اقتصادی در گروه کشاورزی از سال ۱۳۹۱ تا بهار سال جاری منفی‌ترین رشد مربوط به بهار امسال با منفی ۴.۵ است که البته براساس گزارش‌های سالانه رشد منفی ۳.۴، در سال ۱۳۹۷ تنها رشد منفی در گروه کشاورزی به شمار می‌رود.

صنعت تا منفی ۱۹ در سال هم رفت

در گروه صنعت منفی ۱۹ درصد در سال ۱۳۹۱ بالاترین رشد منفی سالانه این گروه است که البته بعد از آن رشدهای منفی ۳در سال ۱۳۹۲ ، منفی ۰.۲ در ۱۳۹۴، منفی ۹.۹ در ۱۳۹۷  و منفی ۱۴.۵ در سال ۱۳۹۸ ثبت شده است.

رشد گروه صنعت در بهار امسال مثبت ۱۳.۸ اعلام شده بود.

خدمات کم نوسان تر بود

در گروه خدمات نیز رشد در سال ۱۳۹۱ مثبت ۱.۸ بوده که در پایان سال گذشته به منفی ۱.۵ درصد و بهار امسال ۴.۵ درصد رسیده است.

ایسنا