اختصاصی بسپار/ بازار پلاستیکهای پایدار برای بستهبندی مواد غذایی

گروه ترجمه و تولید محتوا در بسپار/ایران پلیمرفیلمهای پلاستیکی مورد استفاده در صنایع غذایی همچنان از پلاستیکهای معمولی مانند پلیاتیلن (PE) و پلیپروپیلن (PP) ساخته میشوند. در سال 2022، بخش بستهبندی، حدود 40 درصد از کل مصرف پلاستیک در سراسر جهان را به خود اختصاص داد و بستهبندی مواد غذایی در این بین سهم قابل توجهی دارد. البته در اروپا، روند رو به رشدی به سمت استفاده از مواد پایدار نیز وجود دارد.
بستهبندی پایدار یک مفهوم گسترده است که میتواند شامل انواع مختلفی از فیلمها باشد – نه فقط فیلمهایی که زیستپایه یا زیستتخریبپذیر هستند. حتی پلاستیکهای متداول نفتپایه نیز میتوانند پایدار باشند، به این شرط که برای بازیافت طراحی شده باشند یا با استفاده از مواد خام بازیافتی تولید شوند.
تقاضای بالا برای پلاستیک بستهبندی مواد غذایی
چالشهای پیرامون بستهبندی، به ویژه در بخش مواد غذایی بسیار زیاد است. در این زمینه، مواد پلاستیکی نوآورانه یا مواد زیستی باید همان قابلیت اطمینان مواد قبلی را ارائه دهند.
مثلا پنیر رنده شده نیاز به بستهبندی مطمئن و بدون نفوذ دارد تا پنیر را در برابر رطوبت و اکسیژن محافظت کند و از تشکیل کپک جلوگیری کند. بستهبندیهای قهوه باید بسیار محکم بسته شوند تا طعم و تازگی قهوه حفظ شود. این امر الزامات سختی را با توجه به ویژگیهای سدگری ایجاد میکند تا از مواد غذایی در برابر اکسیژن، رطوبت، نور و در مواردی در برابر گرما محافظت شود.
بستهبندیهای زیستپایه برای انواع میوهها باید بسیار محکم باشند تا وزن میوه را تحمل کنند و در طول حمل و نقل مقاومت ضربه داشته باشند. در عین حال، باید قابلیت تنفس داشته باشند تا از تشکیل کپک جلوگیری کنند و ضمنا از خشک شدن میوه جلوگیری کنند. باید ترانما نیز باشند تا مصرفکنندگان بتوانند کیفیت میوه را در قفسه مغازه ببینند. داشتن تمام این ویژگیها میتواند برای پلاستیکهای زیستی چالشبرانگیز باشد.
بعضی از ظروف بستهبندی، مثل ظرف ماست علاوه بر محافظت از محصول در برابر اکسیژن، نور و حفظ تازگی باید این قابلیت را نیز داشته باشد که بدون تغییر شکل روی هم چیده شوند و نشکنند.
رشد فیلمهای زیست تخریب پذیر
فیلمهای PP از مواد خام فسیلی ساخته میشوند. فیلمهای زیستپایه از مواد خام تجدیدپذیر مانند نشاسته ذرت ساخته میشوند یا برای مثال از موادی مثل PHAها ساخته میشوند. PHAها گروهی از مواد پلیاستر زیستتخریب پذیر هستند که توسط ریزجانداران تولید میشوند. فیلمهای زیست تخریب پذیر اغلب از هر دو منبع زیستی یا فسیلی ساخته میشوند و تحت شرایط خاصی با پوسانش به اجزای طبیعی تجزیه میشوند و جایگزین سبزی برای پلاستیکهای معمولی ارائه میدهند، گرچه اغلب دوام کمتری دارند.
رشد سالانه مورد انتظار برای پلاستیکهای پایدار
در سرتاسر جهان، انتظار میرود که مصرف بستهبندیهای زیستپایه و زیستتخریبپذیر در چند سال آینده سالانه حدود 15 درصد افزایش یابد.
مواد جایگزین هنوز هم گرانتر از مواد معمولی هستند – اما به دلایل رقابت، مسئولیت اجتماعی و صرفه جویی در هزینههای بالقوه درازمدت، راه دیگری وجود ندارد.
مقررات اتحادیهی اروپا نیروی محرکهی بستهبندی پایدار
علاوه بر این، قوانین اتحادیهی اروپا در مورد بستهبندی پایدار به ویژه در مورد مواد غذایی سختتر میشود. مقررات جدیدی با هدف توسعهی اقتصاد چرخشی و کاهش اثرات زیست محیطی ارائه میشود.
یکی از الزامات در مقررات بستهبندی و پسماندهای بستهبندی (PPWR) سطحی از محتوای بازیافتی تا سال 2030 است. یعنی درصد مشخصی از مواد باید از مواد بازیافتی تهیه شود. قابلیت استفادهی دوباره از بستهبندی و به حداقل رساندن ضخامت برای جلوگیری از بستهبندی غیر ضروری نیز دو مفهوم کلیدی دیگر در این زمینه است. از سال 2021، دستورالعملی نیز با هدف کاهش میزان بستهبندی پلاستیکی که فقط یک بار استفاده میشود، اجرا شده است. علاوه بر این، قوانین EPR مشخص میکنند که سازمان عرضه کننده بستهبندی در بازار باید مسئولیت مدیریت و بازیافت آن را بر عهده بگیرد.