سرمقاله شماره 238 ماهنامه بسپار/ خبرنگاری علم یک گام به پیش

بسپار/ایران پلیمر در دوران دانشجویی که کار در مطبوعات را تازه شروع کرده بودم، یادم هست که از قدمت یکی از مجلات تخصصی آلمان در حوزه صنعت رنگ و لاک بسیار شگفت زده شدم. در آن زمان بیش از یکصد سال از انتشار آن می گذشت. فکر می کنم این عمیق ترین حسی بود که وقتی بسپار ایجاد شد، در من وجود داشت. رسانه ای که بتواند باقی بماند.
توان و ایده گروه گردانندگان بسپار در شاخه های تخصصی پلیمر و پوشش هر چند برای آغاز کار، بسیار هیجان انگیز و کارآمد بود، اما بعدها به دلایل مختلف به جای توسعه و بالندگی، درجا زد. واقعیتش این است که شخصا نتوانستم این بنگاه فرهنگی را به اندازه پتانسیل هایی که داشت و دارد، به سوی یک رسانه بین المللی پیش ببرم. اما در هر حال به واسطه سالها تمرکز این گروه بر روی تولید داده های علمی، فنی، تخصصی و تا حدودی اقتصادی، کم کم مفهومی به عنوان “خبرنگاری علم” یا ژورنالیسم علمی شکل گرفت. مفهومی که این روزها در دنیا بسیار شناخته شده است و حتی برای آن گرایش های دانشگاهی در تحصیلات تکمیلی وجود دارد. شاخه ای از روزنامه نگاری که می خواهد با تسلط بر علم و دانش در تخصصی خاص، به زبانی مشترک میان دانشمندان و الیت یک حوزه و عموم مردم به عنوان مخاطبین و کاربران خروجی های دانش یاد شده، تبدیل شود.
امری که مستلزم انتخاب های دقیق تر سوژه، صرف زمان بیشتر و حتما کسب دانش و اطلاعات روزانه، لحظه ای و عمیق است. تعداد ژورنالیست های علمی در کشور هر چند در مقایسه با دیگر شاخه های روزنامه نگاری اندک، اما در حال افزایش است.
سیاست گذاری رسانه بسپار از روز نخست انتشار یک مجله علمی و تخصصی بوده که به تبع تغییرات تکنولوژی، همان روند در بسترهای جدید الکترونیک نیز دنبال شده است. در این سالها تعداد زیادی از دانش آموختگان مهندسی پلیمر، با بسپار به صورت موقت و مستمر همکاری داشته اند. از اینکه هر کدام از آنها امروز در کشور و یا در جای دیگری از دنیا روی پیشرفت علوم پلیمر موثر هستند، خیلی خوشحالمان می کند.
روند حرکت بسپار روی خط علم فکر نمی کنیم برای خوانندگان پوشیده بوده باشد، این راهی است که گمان کرده ایم در کنار پرداختن به همه معضلات و تنگناهای روز تولید و صنعت و اقتصاد در هر برهه زمانی، باید به عنوان خط اصلی دنبال شود. ما هم مثل همه دیگر بخش های اقتصاد کشور از بحران های تحریمی آسیب دیده ایم. چه به لحاظ مالی و چه به لحاظ ارتباطی. اما ما هم مثل دوستی که این نکته را متذکر شد، فکر می کنیم، در سال های سخت، اندوخته ای انباشته ایم که امیدواریم به زودی به کار بیاید، بیشتر از گذشته.
از یک خبرنگار علم انتظار می رود در حوزه فعالیت خود بتواند با رصد همه جانبه امور جاری، “نظر” داشته باشد، نقد کند، پیشنهاد بدهد، وضعیت موجود را به چالش بکشد، آمار و داده تحلیلی منتشر کند و البته آینده فناوری تا حدودی برای او روشن باشد. ما هم از این ایده آل فاصله داریم ولی برای نزدیک شدن به آن تلاش می کنیم.

چند روز پیش و در آستانه روز خبرنگار، مجموعه بسپار این بار در قالب وبگاه ایران پلیمر، یک بار دیگر به عنوان یکی از برگزیدگان جشنواره نانو و رسانه معرفی شد. این انتخاب را به همکارانم و خصوصا دبیران ارشد دو مجله بسپار و پوشرنگ تبریک می گویم و آرزو می کنم که بتوانند همچنان در مسیر توسعه همه جانبه دانش و فناوری در ایران، نقشی به قدر بضاعت خود داشته باشند.

تبسم علیزادمنیر