اختصاصی بسپار/ شناوری حدود 60 درصد از پسماند پلاستیک در اقیانوس‌ها!

گروه ترجمه و تولید محتوا در بسپار/ایران پلیمر دانشمندان دانشگاه Utrecht در هلند یک مدل عددی جدید برای تخمین مقدار پلاستیک در اقیانوس ابداع کردند. پیش‌تر تصور می‌شد که 1% از جرم پلاستیک در سطح اقیانوس قرار دارد. اما با مدل جدید بیشتر جرم پلاستیک روی اقیانوس‌ها شناور است.
تخمین پلاستیک ورودی به اقیانوس‌ها یک تا دو مرتبه بزرگ‌تر از مقدار شناور در سطح است. پژوهشگران هلندی برای توضیح این اختلاف یک مدل سه بعدی ابداع کرده اند. نتایج پژوهش‌های آن اخیرا در مجله nature geoscience به چاپ رسیده است.

مدل عددی آن‌ها بازه زمانی بین سال‌های 1980 تا 2020 را در نظر گرفته و میزان پلاستیک را در آب‌های سطحی، سواحل و در اعماق اقیانوس اندازه‌گیری کرده است. در این مدل از مجموعه‌ای از متغیرها استفاده شده است؛ از جمله آهنگ ورود پلاستیک‌ها به سواحل، شکسته شدن به قطعات کوچک‌تر و پوشیده شدن با جلبک‌ها، سنگین‌تر شدن و فرو رفتن آن به عمق آب. پژوهشگران این طرح اعلام کرده اند که مدل آن‌ها به دلیل تعداد اندازه گیری‌ها و مشاهدات موجود از سایر مدل‌های رایانه‌ای متمایز و مدلی دقیق‌تر است. تا به حال، دانشمندان عمدتاً به اندازه گیری مقادیر پلاستیک در لایه بالایی سطح آب نگاه کرده اند. اما در این پژوهش جدید پاکسازی تعداد زیادی از سواحل در مکان‌های مختلف در سراسر جهان و نیز اجسام پلاستیکی بزرگ شناور روی آب افزوده شده است. این اجسام نسبتاً کمیاب‌اند. اما به دلیل سنگین بودن بخش بزرگی از کل پلاستیک موجود در اقیانوس را تشکیل می‌دهند.
یکی دیگر از ویژگی‌های این مدل جدید، طیف اندازه گسترده ذرات پلاستیکی در نظر گرفته شده است؛ از 0.1 میلی متر تا 1600 میلی متر که در آن ریزپلاستیک‌ها کمتر از 5 میلی متر و پلاستیک‌های بزرگتر در دسته‌ی بیشتر از 25 میلی متر طبقه بندی می‌شوند.

نکته مهم این است که این مطالعه تنها بر روی پلی اتیلن (PE)، پلی پروپیلن (PP) و پلی استایرن (PS) متمرکز شده و نشان داده شده است که اکثر موارد موجود در سطح اقیانوس، لایه‌های عمیق تر و سواحل را این مواد تشکیل می‌دهند. این مدل بسپارهای چگال تر از آب دریا را مانند پلی وینیل کلراید (PVC) و پلی اتیلن ترفتالات (PET) که تخمین زده می‌شود حدود 35 تا 45 درصد از جرم پلاستیک ورودی به محیط دریایی را تشکیل می‌دهند، در نظر نگرفته است.
نتایج نشان می‌دهد که بیشترین بخش از جرم پلاستیک معادل 59 تا 62 درصد در سطح اقیانوس قرار دارد، و طبق فرضیه‌های گذشته 1% نیست!
همچنین در این مطالعه نشان داده شده است که مقدار کل زباله‌های پلاستیکی شناور دریایی بسیار بیشتر از تخمین‌های قبلی است و در حدود 3000 تا 3400 کیلوتن است. همچنین بیشتر جرم پلاستیک در حدود 90 تا 98 درصد مربوط به اقلام پلاستیکی بزرگ است.

تخمین جرمی این پژوهش برای ذرات بین 5 میلی‌متر تا 200 میلی‌متر، 700 کیلوتن و بسیار بیشتر از برآورد قبلی (30.6 کیلوتن) است. این تخمین در مورد ذرات بزرگتر از 200 میلی‌متر بیشتر است و 2500 کیلوتن ذکر شده است و بسیار بیشتر از تخمین قبلی یعنی 202.8 کیلوتن است.
علاوه بر این، نتایج نشان می‌دهد که ورودی پلاستیک به محیط دریایی حدود 460 کیلوتن تا 540 کیلوتن در سال است که حداقل یک مرتبه کمتر از برآوردهای قبلی است. به این معنی است که مدل جدید این فرض اصلی را که اختلاف قابل توجهی بین مقدار پلاستیک ورودی به اقیانوس و مقدار شناور روی آن وجود دارد را رد می‌کند. توده‌های بزرگ پلاستیک به عمق اقیانوس نمی‌روند و حدود 60٪ از پلاستیک در سطح شناور می‌ماند، که عمدتاً از ذخایر بزرگ‌تر و سنگین‌تر تشکیل شده است.

طبق نتایج این پژوهش زمان ماندگاری پلاستیک در محیط‌های دریایی بسیار بیشتر از تخمین‌های قبلی است. طبق محاسبات این مدل اگر ورود پلاستیک‌های جدید به دریا‌ها در سال 2025 به طور ناگهانی متوقف شود، تنها 10 درصد از جرم پلاستیک ظرف دو سال حذف می‌شود.