اختصاصی بسپار/ پیش بینی جهان پس از کرونا!
گروه ترجمه و تولید محتوا در بسپار/ ایران پلیمر پس از اینکه اکثر کشورهای جهان به ویروس جدید کرونا دچار شدند؛ تغییرات چشمگیری در سبک زندگی مردم عادی، سیاستمداران، کسبوکارها و بورس رخ داده است. به عبارت دیگر تمام ابعاد زندگی اعم از اقتصادی، سیاسی، زیست محیطی و اجتماعی تحت تاثیر قرار گرفته است. از آنجایی که این ویروس ابعاد مختلف زندگی را در سطح بینالمللی تحت تاثیر قرار داده، به نظر میرسد که تاثیرات آن نیز در جهان قابل توجه و ماندگار باشد. پیشبینی میشود که جهان پس از کرونا تغییراتی را تجربه خواهد کرد که بعضی از این تغییرات می توانند دائمی باشند. به عبارت دیگر کرونا توانسته کلیشه ها را تمام ابعاد زندگی بشر تغییر دهد که مسلما این تغییرات بر تصمیمات کلان آتی موثر است. تغییراتی که به واسطه شرایط خاص و بحرانی فعلی در سطوح مختلف جامعه رخ داده است؛ این فرصت را برای متولیان اقتصادی، صنعتی و سیاسی فراهم کرده تا ابعاد مختلف حوزه های خود و به اخص کسبوکارها را از دریچه ای نو مشاهده کنند که می تواند تغییرات مثبتی را برای جوامع به ارمغان آورد.
نکته دیگر اینکه، ویروس کرونای جدید نیز همانند سایر پدیده های طبیعی می تواند تاثیر همزمان مثبت و منفی داشته باشد. این روزها جنبه منفی این بیماری یعنی همه گیری آن و افزایش تعداد مبتلایان و فوتی ها به وفور در اخبار مختلف مشاهده میشود اما کمتر به جنبه مثبت این پدیده پرداخته شده است که آیا واقعا این پدیده نیز میتواند جنبه مثبتی داشته باشد یا خیر؟ در این مقاله به این نکته نیز پرداخته خواهد شد.
تغییرات جهان پس از کرونا
ماتیاس هورکس و همکارانش در مرکز پژوهشی آلمان، مطالعات گستردهای در رابطه با آینده جهان پس از کرونا را آغاز کردهاند که برخی از مهمترین دستاوردها و پیش بینیهای آنها در ادامه توضیح داده می شود.
- افزایش تماسها و تعاملات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی غیرحضوری
در دوران بیماری کرونا، تماسهای غیرحضوری افزایش یافت و این تغییر فرصتی فراهم آورد تا مشخص گردد که این امکان وجود دارد تا بسیاری از جلسات و همایشها بدون نیاز به حضور افراد برگزار گردد و نتایج مورد نظر نیز حاصل شود. از این رو دور از ذهن نیست که در جهان پس از کرونا، صندلی اتاق های جلسات خالی باشد و بتوان این فضاها را به کار دیگری اختصاص داد.
- اهمیت فناوری
امکان تماسهای غیرحضوری در دوران کرونا به واسطه پیشرفت فناوری در حوزه های مختلف و به ویژه دیجیتالسازی و گستردگی اینترنت فراهم شده است. پیش بینی میشود که در آینده، سرمایه گذاریهای بیشتری در حوزه فناوری مدنظر قرار گیرد.
- تغییر سیستمهای آموزشی
امروزه در سراسر جهان کلیه کلاس های مدارس و دانشگاهها به صورت مجازی انجام می شود با استقبال خوبی نیز روبه رو است. کلاسهای آموزشی اینترنتی در تمام حوزه ها در حال برگزاری است. پیش بینی میشود پس از بحران کرونا نیز این چنین کلاسهایی در تمام بخشهای جامعه گسترش یابد چه آنکه بسیاری از مشکلات همچون ترافیک و آلودگی هوای ناشی از آن به سبب رفت وآمد به کلاسهای حضوری کاهش خواهد یافت. ضمن اینکه افراد مختلف از شهرها و کشورهای مختلف امکان به اشتراکگذاری دانش و اطلاعات خود را در قالب کلاسهای غیرحضوری خواهند داشت. در این کلاسها نیاز به چاپ کتاب و جزوه کاهش یافته و کمک شایانی به حفظ محیط زیست و جلوگیری از قطع درختان خواهد شد.
جنبه مثبت کرونا؟!
آیا کرونا نیز مانند سایر پدیده های طبیعی جنبه ی مثبتی دارد؟ پاسخ مثبت است. در این زمینه مرکز مطالعاتی زیست شناسی در میشیگان آمریکا، در حال انجام بررسی هایی است. مهمترین جنبه ی مثبت کرونا تاثیر آن بر محیط زیست است اگرچه این ویروس سلامت افراد را در سرتاسر جهان به خطر انداخته است اما به واسطه تاثیرات وسیع بینالمللی به ویژه بر کسب وکارها، باعث بهبود وضعیت زیست محیطی کره زمین شده است. برخی از پیامدهای مثبت کرونا در زمینه ی محیط زیست عبارتند از:
- کاهش میزان انتشار گازهای گلخانه ای و به ویژه کربن دی اکسید به واسطه کاهش فعالیتهای کارخانه ها و کسبوکارهای بزرگ، کاهش تردد افراد در سطح جامعه و به تبع آن کاهش استفاده از خودرو
- روشن شدن روزنه امیدی برای به تعویق انداختن فرآیند گرمایش زمین و تبعات منفی ناشی از آن. با وجود اینکه در همایشهای تغییرات اقلیمی تصمیماتی برای همکاری تمام کشورها در راستای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای اتخاذ شده بود اما این طرحها و تصمیم گیری ها چندان موفق نبود و چه بسا کشوری همانند آمریکا با سهم بالایی در انتشار گازهای گلخانه ای از عضویت بسیاری از این همایشها و پروژه های راهبردی خارج شد. اما اکنون یک ویروس بدون برنامه ریزی قبلی و تعریف پروژهای، این امید را دل فعالان محیط زیست روشن ساخته که شاید فرآیند گرمایش زمین اندکی به تعویق بیفتد.
تاثیر کرونا بر صنعت پلاستیک
کرونا در این زمینه نیز هم تاثیر منفی دارد و هم مثبت. دقیقا تا همین چند ماه قبل استفاده از کیسه های پلاستیکی در اکثر کشورهای اروپایی ممنوع شده بود و حتی جریمه های سنگینی نیز برای متخلفین در نظر گرفته شده بود اما با شیوع بیماری کرونا ورق به نفع فعالان حوزه صنعت پلاستیک برگشت. تقاضا برای پوشش های بسته بندی پلاستیکی به منظور حفظ بهداشت و ایمنی مواد غذایی افزایش یافت. استفاده از پوشش های پلاستیکی همچون دستکش، گان، ماسک، شیلد و … و مظروفات پلاستیکی نیز برای حفاظت شخصی افراد رشد پیدا کرد حتی در بعضی موارد فعالان حوزه پلاستیک به سبب افزایش تقاضا، ظرفیت تولید خود را افزایش دادند. اما پیش بینیها حاکی از آن است که این افزایش تقاضا مقطعی بوده و پس از بهبود اوضاع احتمالا دوباره قوانین سختگیرانه ی زیست محیطی برای منع استفاده از کیسه ها و پوششهای پلاستیکی از سر گرفته خواهد شد.
اما جنبه منفی استفاده ی گسترده از محصولات پلاستیکی در دوران کرونا، مشکل پسماندهاست. به دلیل افزایش تقاضا، عمدتا تمرکزی بر تولید محصولات پلاستیکی زیست تخریب پذیر نیست و محصولات متداول با سرعت و تنها برای رفع نیاز جامعه تولید میشوند که البته روندی منطقی است. ضمن اینکه به سبب آلودگی گسترده و عدم شناخت صحیح و کامل از فعالیت ویروس، عمدتا فرآیندی برای جداسازی و بازیافت این محصولات پلاستیکی نیز در نظر گرفته نمی شود که این مسئله در کشورهای در حال توسعه به مراتب وخیمتر گزارش می شود. پیش بینی ها حاکی از آن است که در همین مدت کوتاه امکان اضافه شدن حجم زیادی از پلاستیکها به محیط زیست سراسر دنیا وجود دارد که می تواند عواقب منفی نیز داشته باشد و عملا بسیاری از تلاش های چند سال اخیر در زمینه ی حفظ محیط زیست در برابر پلاستیکها را بی اثر کند.
به هر روی همانطور که این ویروس همچنان ابعاد ناشناخته ای در حوزه ی سلامت دارد، ابعاد ناشناخته و بحث نشده ای نیز در حوزه کسب وکارها دارد که البته صنعت بسپاری و به ویژه پلاستیک نیز از این قاعده مستثنی نیست اما آنچه مسلم است اینکه هر روز اطلاعات بیشتری در این زمینه منتشر شده و تصویر جدیدی از دنیای پس از کرونا به تصویر کشیده خواهد شد.
مرجع
https://www.theguardian.com/world/2020/mar/31/how-will-the-world-emerge-from-the-coronavirus-crisis
آناهیتا هماوند ([email protected])
