تایرهای اعجاب انگیز فرمول یک
بسپار/ایران پلیمر تایرهای فرمول یک، نقش مهمی در عملکرد خودروهای فرمول یک دارند. قابلیت‌های دینامیکی خودرو مستقیما با تایرها در ارتباط هستند؛ به نحوی که با تغییر آن می‌توان بهبود زیادی را در رفتار خودرو مشاهده کرد. یک تایر نامناسب می‌تواند زحمات چندین ساله مهندسان را بر باد بدهد به همین دلیل انتخاب بهترین و مناسب‌ترین تایر امری ضروری و بسیار حساس است.
در فرمول یک نیز این بخش اهمیت بسیار زیادی دارد. به نحوی که قبل از شروع فصل تیم‌ها مشخصات تایر‌هایی که قرار است استفاده شوند را از تولیدکننده دریافت کرده و سپس اقدام به بهینه‌سازی خودروهای خود با توجه به اطلاعات دریافتی می‌کنند. در طول تاریخ فرمول یک، از تولیدکنندگان و مشخصات مختلف به-کار رفته در این ورزش، دستخوش تغییرات اساسی شده‌اند.
طراحی و استفاده
تایرهای مسابقات فرمول یک در هواپیما‌ها نیز استفاده می‌شوند با این تفاوت که تعداد بیشتری از آن‌ها کنار یکدیگر قرار می‌گیرند. همین نکته برای آشنایی با این قطعات کافی است. هرکدام از آن‌ها توانایی تحمل ۳ تن بار عمودی و ۴ تن بار افقی را دارند تا به خوبی نیرو‌های عمودی و عرضی خودرو در سرعت‌های زیاد را مهار کنند.
این تایرها در دمای ۱۶۰ درجه سانتی¬گراد بهترین عملکرد را دارند و اگر سرد و در دمای معمولی استفاده شوند هیچ چسبندگی با جاده نخواهند داشت به همین دلیل قبل از شروع مسابقه تیم‌ها اقدام به گرم کردن تایرها می‌کنند. دمای تایرها در بیشترین حد خود به ۹۰۰ الی ۱۲۰۰ درجه سانتی¬گراد نیز می‌رسند.
اما این تایرها به دلیل شرایط کاری بسیار سخت خود (حدود ۳۰۰۰ دور در دقیقه) عمر بسیار کمی دارند و فقط حدود ۲۰۰ کیلومتر تا نابودی فاصله دارند. این در حالی است که تایر خودروهای معمولی عمر متوسط ۶۰۰۰۰ کیلومتر دارند.
هوای داخل تایرها نیز از نیتروژن خالص است تا بخار آب موجود در هوا در دماهای زیاد اقدام به خورندگی تایر از درون نکند. جنس رسن تایرهای خودروهای فرمول یک از کولار به همراه نایلون و پلی‌استر است.
تایرهای مورد استفاده در فرمول یک به گونه¬ای ساخته شده‌اند که کمتر از مسافت یک مسابقه دوام بیاورند. کاربرد تایر، آمیزه لاستیکی مورد استفاده را تعیین می‌کند. در هوای فوق خیس (extremely wet)، مانند مسابقات Grand Prix اروپا در سال 2007، خودروهای فرمول یک به دلیل آب¬پیمایش نامناسب تایر (Aquaplaning، شکل 1) قادر به حفظ ایمنی خودرو در آب‌های عمیق نیستند. در مسابقات بسیار خیس، مانند مسابقات Grand Prix کانادا در سال 2011، تایرها به دلیل مقدار آب، قادر به حفظ ایمنی در مسابقه نبودند و با پرچم قرمز روبه¬رو شدند. تا ماشین‌ها دوباره بتوانند با ایمنی مسابقه دهند، این مسابقه به‌طور دائم متوقف می‌شود یا برای مدتی به حالت تعلیق درمی‌آید.
گردآورنده: دکتر فاطمه خودکار
(ادامه دارد …)
متن کامل این مقاله را که در شماره 205 ماهنامه بسپار در نیمه آبان منتشر شده است، بخوانید.
در صورت تمایل به دریافت نسخه نمونه رایگان و یا دریافت اشتراک با شماره های 02177523553 و 02177533158 داخلی 3 سرکار خانم ارشاد تماس بگیرید. نسخه الکترونیک این شماره از طریق کتابخوان فیدیبو در دسترس است.
