جایزه جیمز دایسون برای پلاستیکهای تولیدشده از ضایعات ماهی

گروه ترجمه و تولید محتوا در بسپار / ایران پلیمر خانم Lucy Hughes دانشجوی دانشگاه ساسکس برای ساخت یک پلاستیک منحصر به فرد از ضایعات ماهی برنده جایزه جیمز دایسون شده است. خانم Hughes در حال تلاش برای حل مشکل پلاستیکهای یکبارمصرف و همچنین جریان ناکارآمد ضایعات راهحلی را جستجو میکرد و به این منظور جایگزینی برای پلاستیکها توسعه داده است. ماده MarinaTex یک زیستپلاستیک است که از ضایعات طبیعی ماهی که در حالت عادی به زمینهای دفن زباله منتقل شده یا سوزانده میشوند، ساخته میشود. این ماده به صورت صفحات نیمهشفاف آماده میشود که در کاربردهای بستهبندی یکبارمصرف ایدهآل است. این ماده شبیه پلاستیک است اما در واقع پلاستیک نیست. به سبب استفاده از یک فرمول منحصربهفرد از جلبک قرمز برای چسباندن پروتئینهای استخراج شده از ضایعات ماهی، این ماده استحکام بسیار بالا و در عین حال انعطاف بالایی دارد.
این ماده از مواد خام نسبتاً سبکی تشکیل شده است که برای تولید نیازمند انرژی کم و دمای زیر 100 درجه است. این ماده پس از 4 تا 6 هفته تخریب میشود و برای تولید کودهای خانگی مناسب است. همچنین به سبب آن که هیچ گونه ماده سمّی ساطع نمیکند، نیاز به زیرساخت خاصی برای مدیریت ضایعات آن نیست.
ماده MarinaTex از یک سو از مواد جانبی تولید در صنعت ماهی استفاده میکند و از سوی دیگر کمک میکند حلقه جریان ضایعات بسته شده و چرخه عمر کاملی ایجاد شود. Hughes میگوید یک ماهی کاد دریای آتلانتیک میتواند ضایعاتی کافی برای تولید 1400 کیسه از جنس MarinaTex در اختیار ما قرار دهد.
آقای Dyson موسس جایزه جیمز دایسون، میگوید: «مهندسان جوان از ذوق، آگاهی و هوشی برخوردارند که میتوانند برخی از بزرگترین مشکلات دنیا را حل کنند. جایزه جیمز دایسون امسال ایدههای بسیار جالبی به ویژه از طرف خانمها دریافت کرد که داوری را بسیار دشوار کرده بود. در نهایت ما تصمیم گرفتیم که ایدهای را انتخاب کنیم که بدون آن دنیا مشکلات بیشتری دارد. ماده MarinaTex به خوبی دو مشکل را حل کرده است: انباشت پلاستیکهای یکبارمصرف و ضایعات ماهی. پژوهشهای بیشتر تضمین میکند که این ماده میتواند بیش از این توسعه داده شود و من امیدوارم MarinaTex به بخشی از پاسخ جهانی به انبوه ضایعات پلاستیک تبدیل شود.»
مبتنی بر پژوهشهای گسترده، خانم Hughes دریافت که پوست و فلس ماهی، به واسطه ساختار پروتئینی منعطف و مستحکم بهترین مواد برای ساخت زیستپلاستیکها هستند. به منظور چسباندن این پروتئینها به یکدیگر برای ساخت یک ماده جدید، از یک چسب طبیعی استفاده شد. همچنین به منظور کاهش هزینههای حمل و نقل، خانم Hughes در نظر داشت که این چسب را از ساحل نزدیک خانه خود بیابد و چسبهای طبیعی دریایی مختلف را آزمایش کرد و در نهایت ماده آگار را برای این کار انتخاب کرد. برای پالایش و فرآوری MarinaTex بیش از 100 آزمایش مختلف انجام شده است تا در نهایت مادهای نیمهشفاف، شبهپلاستیکی و زیستتخریبپذیر ایجاد شود.
گام بعدی تجاریسازی MarinaTex است. به این منظور خانم Hughes در نظر دارد 30,000 یورو جایزه خود را برای انجام پژوهشهای آتی به منظور توسعه این راهحل به عنوان یک پاسخ جهانی به حذف ضایعات پلاستیک اختصاص دهد.