راهبرد اروپا برای پلاستیک ها
راهبرد پلاستیک اتحادیه اروپا
کمیسیون اروپا در تاریخ 26 دی ماه 1396 اولین راهبرد مربوط به پلاستیک اتحادیه اروپا را تصویب نمود (1). این راهبرد بخشی از برنامه اقدام اقتصاد مدور اتحادیه اروپا تلقی میشود (2). هدف اصلی این راهبرد تبدیل یک تهدید بزرگ زیست محیطی به یک فرصت اقتصادی از طریق تشویق مصرف هوشمندانهتر مواد پلاستیکی عنوان شده و در راهبرد مذکور علاوهبر حفاظت از محیط زیست در مقابل آلودگیهای پلاستیکی، توسعه اقتصادی و نوآوریهای فنی نیز پیشبینی شده است. در ادامه، گزارش کمیسیون اروپا در این ارتباط آورده شده است.
در حالیکه کشورهای عضو این اتحادیه هر سال 25/8 میلیون تن زباله پلاستیکی تولید میکنند، فقط 30 درصد از این مقدار بازیافت میشود.
پلاستیکها، 85 درصد زبالههای دریایی را تشکیل میدهند. کمیسیون اروپا درصدد است با راهبرد مذکور زبالههای پلاستیکی دریا را تا سال 2020 به میزان 30 درصد کاهش دهد.
ورود ذرات ریز پلاستیکی (ذرات زیر mm 5) به چرخه غذایی، آلودگی هوا و منابع آبی از عوامل مدنظر در تدوین راهبرد مذکور بوده است. بهموجب راهبرد مذکور با سرمایهگذاری در زمینه تغییر الگوی مصرف، از پلاستیکهای یکبار مصرف (single-use) به پلاستیکهای قابل بازیافت، در صنایع فرصتهای شغلی جدیدی نیز بهوجود خواهد آمد.
بهموجب یکی از اسناد ضمیمه راهبرد مذکور، تولید پلاستیکهای سازگارتر با محیط زیست، توسعه همکاریهای بینالمللی در این زمینه بهویژه با سازمان ملل، کشورهای عضو گروه 7 (شامل 7 کشور صنعتی امریکا، فرانسه، انگلیس، آلمان، ایتالیا، ژاپن، کانادا)، کشورهای عضو گروه 20 (شامل بیست اقتصاد بزرگ جهان یعنی کشورهای آمریکا، روسیه، بریتانیا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، چین، ژاپن، کره جنوبی، هند، استرالیا، اندونزی، آرژانتین، مکزیک، برزیل، آفریقای جنوبی، کانادا، ترکیه، عربستان سعودی)، اتحادیهاروپا و توافقنامه بینالمللی جلوگیری از آلودگی توسط کشتیهای تجاری مربوط به سازمان بینالمللی دریانوردی (International Maritime Organization (IMO)) و آغاز گفتگوها با کشورهای غیر عضو اتحادیه اروپا در رابطه با اقتصاد مبتنی بر پلاستیکهای بازیافتی پیشبینی شده است. همچنین مقرر شده است تا سال 2025 سالیانه 10 میلیون تن پلاستیک بازیافت شده وارد بازار شود.
اتحادیه اروپا در قالب راهبرد مذکور تا سال 2030 معادل 55 درصد مواد پلاستیکی مورد استفاده را به پلاستیکهای دارای قابلیت بازیافت تبدیل خواهد نمود. همچنین سرانه مصرف کیسههای پلاستیکی از 90 عدد در سال 2018 به 40 عدد در سال 2026 کاهش خواهد یافت. یکی از پیشنهادهای کمیسیون اروپا در قالب این راهبرد، تسهیل دسترسی عمومی به آب معدنی در خیابانها بوده تا بدین ترتیب نیاز به خرید آب معدنی در بطریهای پلاستیکی کاهش یابد (3).
به گزارش خبرگزاری رویترز، اتخاذ راهبرد مذکور از سوی اتحادیه اروپا بهدنبال ممنوعیت واردات زبالههای پلاستیک در چین از ابتدای سال 2018 به وقوع پیوست. لازم به ذکر است چین قبل از این اقدام، مقصد صادرات 85 درصد ضایعات پلاستیک جهان بود. در این رابطه آقای Katainen، معاون کمیسیون اروپا، به خبرنگاران اظهار داشت از آنجایی که از ابتدای سال 2018 چین ضایعات پلاستیک را نمیخرد، اروپا با حجم ضایعات بیشتری روبهرو خواهد شد. با محدودیت به وجود آمده در زمینه صادرات ضایعات پلاستیک اروپا به چین پیشبینی میشود که صادرات این ضایعات به سایر کشورها مانند ویتنام و مالزی افزایش یابد. کمیسیونر بودجه اتحادیه اروپا در توئیت خود با اشاره به محدودیتهای ناشی از خروج انگلیس از اتحادیه اروپا (برگزیت یا Brexit) از حمایت مسئولان کمیسیون اروپا از طرح وی برای اعمال جریمه برای محصولات پلاستیکی خبر داد (4). در این رابطه روزنامه گاردین از قول وی نوشت میتوان 13 میلیارد یورو درآمد بودجه را که بعد از خروج انگلیس از اتحادیه اروپا حذف میشود از طریق جریمه بر ضایعات پلاستیک جبران کرد. لازم به ذکر است، هماکنون بخشی از بودجه اتحادیه اروپا از طریق مالیات بر کربن و سامانه تجاریسازی انتشار گازهای گلخانهای (Emission Trading System (ETS)) تامین میشود (5).
صنعت پلاستیک جهان و آثار مخرب زیست محیطی آن
بهموجب گزارش کمیسیون اروپا، تولید پلاستیک جهان از 1/5 میلیون تن در سال 1950 به 322 میلیون تن در سال 2015 افزایش یافته است و انتظار میرود این رقم در 20 سال آینده دو برابر شود (شکل 1). سالیانه 5 تا 13 میلیون تن ضایعات پلاستیک جهان یعنی معادل 1/5 تا 4 درصد ظرفیت تولید بهصورت زباله وارد اقیانوسها میشود. بهموجب برآورد برنامه محیط زیست سازمان ملل (United Nations Environment Programme – UNEP) این مقدار سالیانه معادل 8 میلیارد دلار به محیط زیست اقیانوسها ضرر وارد میکند. ضرر و زیان ناشی از زبالههای پلاستیکی در دریا متوجه گردشگری، دریانوردی و ماهیگیری میشود (6). در سال 2016 چین، اروپا و آمریکا بزرگترین سهم تولید پلاستیک دنیا را به خود اختصاص دادهاند (شکل 2). بهموجب گزارش یورواستات (پایگاه داده های کمیسیون اروپا یا Eurostat)، اتحادیه اروپا در این سال 16/5 میلیارد یورو مازاد تراز تجاری در زمینه پلاستیک داشته است.
[EasyDNNGallery|24932|Width|600|Height|600|position||resizecrop|False|lightbox|False|title|False|description|False|redirection|False|LinkText||]
[EasyDNNGallery|24933|Width|600|Height|600|position||resizecrop|False|lightbox|False|title|False|description|False|redirection|False|LinkText||]
(ادامه دارد …)
متن کامل این مقاله را در شماره 188ام ماهنامه بسپار که در نیمه اردیبهشت ماه منتشر شده است بخوانید.
