سرمقاله شماره ۲۱۹ دوماهنامه پوشرنگ از گروه مجلات بسپار/ شبیه هم نباشیم

بسپار/ایران پلیمر واقعیت این است که محتوای تولید شده در رسانه های کشور به رغم آنچه که تصور می شود، بسیار محدود است. بارها شده برای بازنشر خبری مرتبط، که گمان می کرده ایم برای مخاطبین ما در حوزه اقتصادی جالب توجه و لازم است، به دلیل ایراد یا نقصی، چندین و چند منبع مختلف را جستجو و رصد کرده ایم. بسیار بوده که متوجه شده ایم ایرادی که به آن برخورده ایم، عینا در تمامی منابع جستجو شده، تکرار شده است! معنی این اتفاق این است که نه تنها خبر، توسط رسانه های مختلف صرفا کپی شده، بلکه حتی یکبار روخوانی نشده تا اشکال نوشتاری یا ویرایشی روشنی که در متن آن وجود دارد، اصلاح شود.
این موضوع ممکن است البته در خبرهای تولیدی و اختصاصی یک رسانه و خود ما نیز، رخ دهد، هر چند قطعا روند نیست و خطایی سهوی است که ندرتا رخ می دهد. ولی آنچه که در خبرگزاری ها و رسانه های جریان اصلی متعدد کشور دیده می شود، متاسفانه حکایت از یک روند تکرارشونده دارد.
غیر از این، همانطور که اشاره کردم، تولید محتوا در رسانه های ما غنای لازم را ندارد. این روزها زندگی عامه مردم به هزار و یک دلیل و بهانه، به شدت با داده های منتشر شده در رسانه ها تحت تاثیر قرار می گیرد. نه تنها روان آدم ها زیر بمب باران خبری قرار دارد، بلکه جسم و سلامت فیزیکی آنها هم با انبوه اطلاعات پالایش شده و نشده علمی و شبه علمی در مخاطره است.
آنچه امروز دست کم جامعه رسانه ای کشور به شدت محتاج آن است، متخصصینی در حوزه خبرنگاری علم است که بتوانند با تهیه مطالب و اخبار مستند و مستدل، باور و اعتماد عمومی را به جامعه برگردانند و از دیگر سو، جامعه به شدت نیازمند سواد رسانه ای است تا بتواند سره را از ناسره تشخیص دهد.
در طول این سالها، بارها در رسانه های عمومی کشور مطالبی منتشر شده که نه فقط شبه علم بلکه در تعارض با حداقل های دانش در حوزه های مختلف از جمله صنایع مرتبط با حوزه انتشار این گروه مجلات بوده است. انرژی زیادی صرف شده تا در هر مورد توضیحات لازم را با کمک و حمایت متخصصین، کارشناسان و اساتید علوم پلیمر و پوشش منعکس کنیم که البته طرح آن در فضای حرفه ای محدود ما که دسترسی به خواننده عام ندارد، تلاشی کم نتیجه بوده است. واقعیت این است که متوسط جامعه ما، نه آشنایی با سواد رسانه ای دارد، نه فرصت و نه انگیزه ای برای جستجو و غربالگری برای دسترسی به اخبار و اطلاعات درست.
نتیجه بلندمدت این رفتار در جامعه، بی اعتباری رسانه ها از یک سو و عدم اعتماد به آنهاست و از دیگر سو آسیب های جدی عمومی و کلان به روح و جان مردم.
در یک دومینو یا زنجیره، دیده می شود که بنگاه های بزرگ رسانه ای در ایران پشتوانه مالی مناسب (به سان همتایان خود در دنیا که صاحب رتبه های تک رقمی قدرت و ثروت هستند) در اختیار ندارند تا بتوانند به تولید محتوای سفارشی و مفید برای اکثریت جامعه بپردازند. دستاوردی هم نداشته باشند، حمایت مخاطب را برای بقای خود ندارند و این چرخه هی گرفتار یک “نان بخور و نمیر” است.
ویژگی کشور ما، امکان الگوبرداری از نمونه های شناخته شده موفق جهانی را هم با اما و اگر همراه کرده (مثل هر حوزه دیگری)، چون پایه ها و چارچوب های منطق مدار اقتصادی، اینجا منطق را هم بازتعریف کرده اند.
نیاز داریم نمونه های خیلی بیشتری از رسانه های موفق در کشور توسعه داده شوند تا در نهایت به جامعه ای آگاه تر برسیم که دانش و نوآوری و فناوری را خلق و کارآمد می تواند بکند.

تبسم علیزادمنیر

 

متن سرمقاله  شماره ۲۱۹  دوماهنامه پوشرنگ از گروه مجلات بسپار که در پایان دی ماه 99 منتشر شده است.

در صورت تمایل به دریافت نسخه نمونه رایگان و یا دریافت اشتراک با شماره های ۰۲۱۷۷۵۲۳۵۵۳ و ۰۲۱۷۷۵۳۳۱۵۸ داخلی ۳ سرکار خانم ارشاد تماس بگیرید. نسخه الکترونیک این شماره از طریق فیدیبو و طاقچه قابل دسترسی است.