ملزومات رسیدن به رشد اقتصادی ۸ درصدی چیست؟

محمود نجفی عرب در هفتمین جلسه هیات نمایندگان اتاق تهران با بیان اینکه یکی از بحث‌های اساسی در برنامه هفتم توسعه موضوع رسیدن به میانگین رشد هشت درصدی در کشور است، اظهار کرد: رسیدن به این هدف طبیعتا ابزارهای لازم را طلب می‌کند آن هم در حالی که در سه برنامه چهارم، پنجم و ششم میانگین رشد اقتصادی کشور ۱.۸ درصد بوده است. بنابراین تحقق رشد اقتصادی ۸ درصدی الزامات اساسی از جمله رشد تشکیل سرمایه و رشد بهره‌وری را طلب می‌کند. تشکیل سرمایه یکی از مهمترین ابزارهای رسیدن به عدد رشد اقتصادی در نظر گرفته شده در برنامه است و سهم بخش خصوصی را در میزان رشد سالانه تشکیل سرمایه در برنامه ۶ درصد محاسبه کرده‌اند.

به گفته وی اتاق تهران در جلساتی با اقتصاددانان کشور جداولی براساس آمارهای بانک مرکزی درباره میزان سرمایه گذاری در ۱۲ سال گذشته (۱۳۹۰ تا ۱۴۰۱) تهیه کرده (به قیمت ثابت سال ۱۳۹۵) که نشان می‌دهد در سال ۱۳۹۰ میزان تشکیل سرمایه ۵۲۳ همت (هزار میلیارد تومان) به نرخ ثابت سال ۱۳۹۵ بوده و این عدد در سال ۱۴۰۱ به ۲۷۵ همت رسیده است، یعنی در طول ۱۲ سال گذشته به نصف کاهش پیدا کرده است. همچنین مقایسه جدول تشکیل سرمایه و استهلاک سرمایه (که هر دو به نرخ دفتری است) بیانگر نکات بسیار مهم دیگری است. درسال ۱۳۹۰ میزان استهلاک سرمایه در کشور ۱۸۰ همت بوده است و این در سال ۱۴۰۰ به ۲۵۷ همت رسیده و در واقع نرخ استهلاک سرمایه با تشکیل سرمایه برابر شده است. لازم به ذکر است که منابع داده‌های استفاده شده در این جداول هم همگی از بانک مرکزی است.

رئیس اتاق تهران درادامه با اشاره به اینکه در حال حاضر در برخی از صنایع مانند صنعت سلامت و دارو حتی شاهدیم که میزان نرخ استهلاک سرمایه از تشکیل سرمایه پیشی گرفته، گفت: موجودی سرمایه (اعداد دفتری است) در سال ۱۴۰۰ حدود ۵۲۷۸ همت بوده است. همچنین طبق بررسی های صورت گرفته و جداول تهیه شده؛ میزان سرمایه گذاری در بخش ساختمان و ماشین آلات بیشترین حجم سرمایه گذاری را در کشور به خود اختصاص می دهند ولی نکته مهم این است که میزان تشکیل سرمایه در بخش ماشین آلات ۵۶ درصد نسبت به سال پایه که ۱۳۹۰ است کاهش پیدا کرده و در بخش ساختمان هم ۴۱ درصد افت داشته است.

او درباره میزان جذب سرمایه گذاری خارجی نیز گفت: از سال ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۱ ( پایان ۲۰۲۲ میلادی) با کاهش میزان جذب سرمایه گذاری خارجی رو به رو بوده‌ایم و به جز سال ۱۳۹۶ که به خاطر برجام این عدد به پنج میلیارد دلار رسید، همیشه شاهد افت میزان جذب سرمایه گذاری خارجی بودیم. در واقع برجام که اتفاق افتاد در مقطعی کوتاه تحول عظیمی شکل گرفت ولی طبیعتا چون دوام پیدا نکرد، شاهد افزایش جذب سرمایه گذاری خارجی هم نبودیم. جدول تهیه شده از میزان جذب سرمایه گذاری خارجی نشان می دهد در طول ۱۲ سال ماکزیمم در یک سال توانسته‌ایم پنج میلیارد دلار سرمایه خارجی جذب کنیم که این عدد در سال ۱۴۰۱ به ۱.۵ میلیارد دلار رسیده که در مقایسه با ارقام ۷۰ تا ۱۱۰ میلیارد دلاری در کشورهای همسایه رقم ناچیزی است.

رئیس اتاق تهران در ادامه گفت: اگر می‌خواهیم به رشد هشت درصدی برسیم باید سالانه حدود ۷۰ تا ۸۰ میلیارد دلار جذب سرمایه گذاری خارجی داشته باشیم. اگر این میزان تحقق پیدا نکند ما به رشد هشت درصدی نخواهیم رسید. گفته می‌شود بانک مرکزی برای رسیدن به رشد ۸ درصدی عدد جذب سرمایه گذاری خارجی را ۲۰۰ میلیارد دلار سالانه در نظر گرفته است و سازمان مدیریت و برنامه ریزی این عدد را بین ۷۰ تا ۸۰ میلیارد دلار پیش بینی کرده و وزارت اقتصاد هم ۱۰۰ میلیارد دلار در نظر گرفته است.

وی با بیان اینکه بخش خصوصی تهران حدود ۳۰ درصد جی دی پی کشور را در اختیار دارد، اظهار کرد: برای بهبود وضعیت رشد اقتصادی در کشور،  باید تدبیر کنیم و پیشنهادهای عملی در جهت بایدها و نبایدهایش داشته باشیم. اگر چه که با توجه به ناترازی انرژی مانند گاز، برق و آب شرایط بسیار سخت خواهد بود، اما در اتاق تهران آماده هستیم که کمک کنیم تا نقشه راه برای نزدیک شدن به هدفگذاری ۸ درصدی تدوین و تهیه شود.

ایسنا