مهار ریزگردها در کویر کاشان با یک پلیمر جدید

بسپار می نویسد، پژوهشگران کشور ماده پلیمری زیست تخریب پذیری را عرضه کردند که با پاشش آن در منطقه ریگ بلند کاشان علاوه بر تثبیت خاک موجب افزایش تنوع زیستی در منطقه شده است و محققان در تلاش هستند تا این پلیمر را در پایلوت بزرگتری اجرایی کنند.
پروین برادران قهفرخی، مجری طرح در گفتگو با مهر با بیان اینکه این ماده با عنوان مالچ پلیمر سلولزی نانوسلوفید، تولید شد، گفت: مالچ تولید شده یک نوع مالچ زیست تخریب پذیر پلیمری نانو سلوفید است که برای کنترل کانون‌های بحرانی بیابانی، ماسه‌های روان و ریزگردها استفاده می‌شود و جایگزین مناسبی برای مالچ‌های نفتی به شمار می‌رود.
وی با بیان اینکه این طرح در چهارمین جشنواره علم تا عمل به عنوان طرح ویژه کشوری معرفی شد، اظهار داشت: در جلسه اخیر هیات دولت که با محوریت توجه به محیط زیست و کنترل ریزگردها برگزار شد، این طرح مورد توجه قرار گرفت.
برادران با اشاره به تفاوت مالچ‌ تولیدی با مالچ‌های عرضه شده در شرکت‌های دانش بنیان افزود: مالچ‌های تولید شده در حد پژوهش بوده است ولی مالچی که ما تولید کردیم به صورت میدانی به مدت 4 سال در پایلوت‌ مورد نظر تحت نظارت مرکز تحقیقات بیابان زدایی وابسته به سازمان جنگل‌ها و مراتع و نظارت علمی یکی از دانشگاه‌های کشور پاشیده شد.
مجری طرح، پایلوت این طرح را در منطقه “ریگ بلند” کاشان ذکر کرد و ادامه داد: در پاشش‌های 3، 6، 9 و 12 ماهه که تحت نظارت مرکز تحقیقات بیابان زدایی انجام شد تاییدیه‌های ارزیابی فنی گرفته و موفقیت طرح به صورت مکتوب اعلام شد.
برادران به جزئیات پلیمر زیست تخریب پذیر تولید شده برای مهار ریزگردها اشاره کرد و یادآور شد: مواد این طرح بر خلاف طرح‌های مشابه وارداتی نیست بلکه از مواد سلولزی گرفته شده از طبیعت ساخته شد و این قابلیت را دارد که در محل بیابان تولید تا هزینه‌های حمل و نقل حذف شود.
مجری طرح، با تاکید بر اینکه در این طرح به محض پاشش مالچ‌های پلیمر سلولزی نانو سلوفید می‌توان اقدام به کاشت گیاه کرد، خاطر نشان کرد: با استفاده از این پلیمر میزان آب دهی به گیاهان کاهش می‌یابد و مواد مغذی که در این پلیمر وجود دارد به مرور زمان در اختیار گیاه قرار داده می‌شود.
وی با تاکید بر اینکه مالچ تولید شده بی رنگ و بی بو است، اضافه کرد: ماده تولید شده مقاومت زیادی در برابر باد دارد به گونه‌ای که در منطقه “ریگ بلند” بادهای 90 کیلومتر بر ساعت و بالاتر وزش دارد که پلیمر تولید شده مقاوم در برابر این بادها بوده است.
این محقق، عدم انتشار و آزاد سازی ترکیبات عالی به محیط زیست به دلیل طبیعی بودن را از دیگر مزایای این ترکیبات نام برد و اضافه کرد: نتایج نشان داد که در زمان پاشش اثری بر روی تنوع زیستی منطقه نداشته است و برای موجودات زنده منطقه چون سوسک‌ها و مارمولک‌ها تغییراتی ایجاد نشد ضمن آنکه دیده شد که پس از پاشش پوشش گیاهی خوبی مناسب و تنوع زیستی افزایش یافت.
برادران مقاومت در برابر نور خوشید را از دیگر مزایای مالچ پلیمری نام برد و گفت: به دلیل مقاومت پلیمر زیست تخریب پذیر تولید شده، این مالچ تنها یک بار برای همیشه در منطقه پاشیده می‌شود.
وی با تاکید بر اینکه مالچ زیست تخریب جایگزین مناسبی با مالچ‌های نفتی است، توضیح داد: استفاده از مالچ‌های نفتی علاوه بر سیاه بودن رنگ آن که باعث می‌شود دمای خاک به میزان 20 درجه افزایش یابد و همراه با وزش باد فرآورده‌های نفتی موجود در این نوع مالچ‌ها را به سمت شهرها وارد می‌کند در حالی که مالچ‌های زیستی این مشکلات را برطرف کرده است.
مجری طرح از اجرای پاشش این پلیمر در پایلوت‌های بزرگتر 100 هکتاری خبر داد و اظهار داشت: با اجرای این طرح از کشورهای منطقه که کانون ریزگردها هستند دعوت خواهد شد تا از این پایلوت‌ها بازدید کنند و این کشورها نیز با همکاری ایران اقداماتی را در زمینه کاهش ریزگردها اجرایی کنند.