همه دریاهایی که به نام رنگ ها خوانده می شوند/ دریاهایی به نام و زیبایی رنگ ها

بسپار/ ایران پلیمر آب، بی رنگ است ولی آب دریاها رنگی و در حال تغییر. آب خالص طبیعتا روشن و شفاف است ولی اگر عمق دریا زیاد باشد، نور نمی­تواند در کف دریا منعکس شود و به رنگ آبی تیره نشان داده می­شود. در حقیقت، مولکول‌های آب طول موج‌های خورشید را جذب می‌کنند و رنگ آبی را منعکس می‌کنند، در حالی که باقی رنگ جذب می‌شوند. هر چه آب دریا عمق‌تر باشد، رنگ آن آبی تیره‌تر است و نور نمی‌تواند از کف دریا منعکس شود. در آب‌های کم‌عمق رنگ آبی روشن‌تر است. بنابراین رنگ دریا انعکاسی از رنگ آسمان نیست بلکه انعکاس نور در آب باعث ایجاد رنگ­های مختلف در آن می­شود و به عوامل مختلفی بستگی دارد.

تحقیقات نشان می­دهد که رنگ دریا می­تواند براساس زمان و مکان تغییر کند؛ از آبی فیروزه­ای درخشان و سبز مایل به سفید تا لاجوردی، سرمه ­ای و قهوه ­ای. ذرات معلق در آن می­توانند پراکندگی نور را افزایش دهند. شن و ماسه و گل و لای که از رودخانه ­ها به دریا می­ریزد یا در هم زدن کف دریا توسط امواج و طوفان می­تواند بر رنگ دریای ساحلی تاثیر گذار باشد و ریزه­ های آلی مانند باقی مانده از گیاهان فاسد شده که در میان دانشمندان به رنگ مواد آلی حل شده شناخته شده است، می­تواند تصویر دریا را با اضافه کردن رنگ سبز، زرد و قهوه ­ای پیچیده تر کند. همچنین جمعیت بزرگ فیتوپلانکتون‌ها طیف رنگ سبز به آب اضافه می‌کنند که درنتیجه آن طیفی از سایه‌های سبز- آبی تا سبز در دریا پدیدار می‌شود. بسته به میزان این موجودات و نوع آن­ها رنگ دریا متفاوت خواهد بود. این موضوع توضیح می­دهد که چرا دریاهایی که در حال رشد هستند، سبز تر به نظر می­رسند.

برخی از گونه‌های فیتوپلانکتون مواد سمی‌ای که می‌تواند ماهی، پرندگان و پستانداران را بکشد و باعث بیماری انسان شود را تولید می‌کنند. در غلظت‌های بالاتر آن‌ها می‌توانند جذر و مد قرمز ایجاد کنند که همیشه هم قرمز رنگ نیست. تغییرات در رنگ آب اقیانوس می‌تواند نشانه شروع یک پدیده مرگ‌بار معروف به جذر و مد قرمز و شکوفه‌های جلبک مضر باشد.

 

نامگذاری دریا بر اساس رنگ

بیشتر دریاها به دلیل بازتابش رنگ آسمان به رنگ آبی هستند و به همین دلیل وقتی دریا طوفانی است به رنگ خاکستری دیده می‌شوند. چهار دریا در جهان به دلایل مختلفی نام رنگ­ها را بر خود دارند (در زبان انگلیسی و سایر زبان­های بزرگ جهان این نام­ها مشابه است). دریای سیاه، دریای زرد، دریای سفید و دریای سرخ.

 

دریای سرخ

برای ناخداها به خاطر توفان‌های شدیدش و نیز صخره‌های مرجانی و جزایر به زیر آب‌رفته‌اش مشهور است.

دریای سرخ را که در زبان عربی به آن البحرالاحمر می گویند یکی از گرم‌ترین، شورترین و در فهرست بزرگترین دریاهای جهان است. این دریا خلیجی از اقیانوس هند است که بین شبه‌جزیره عربستان و شمال شرقی قاره آفریقا قرار دارد. این دریا به وسیله تنگه باب ‌المندب به اقیانوس هند و به و سیله ‏کانال سوئز به دریای مدیترانه پیوند داده می­شود.

در دریای سرخ مقادیر زیادی از نوعی جلبک به نام Trichodesmium erythraeum  (ریمودسمیوم اریتراتوم) وجود دارد که مرگ آن‌ها رنگ دریا را به رنگ قهوه‌ای مایل به سرخ درمی‌آورد. هرچند که معمولا دریا به رنگ آبی- سبز تیره است.

این رنگ آنقدرها سیر نیست و جلوه آن در نقاط مختلف این دریای وسیع متفاوت است. در ته دریای سرخ مواد معدنی وکانی­های آهن و مس و منگنز فراوان است و آب دریا را به سرخی متمایل می­کند.

دلیل دیگری که سبب شهرت این دریا شده وجود صخره های مرجانی است که زیبایی و جذابیت خاصی دارد. همچنین در این دریا جزایر زیادی به زیر آب رفته است. تنوع موجودات دریایی از دیگر ویژگی­های این دریای رنگی است. یکی از معروف‌ترین ماهی‌های دریای سرخ، شیرماهی قرمز است که برآمدگی پشت آن بسیار سمی و خطرناک بوده و معمولا در کف دریا یافت می‌شود. همچنین دلقک‌ماهی، کوسه، اشعه‌ماهی و مارماهی نیز در آن به وفور یافت می‌شوند.

در گذشته به دریای سرخ دریای قلزم می گفتند و در حال حاضر خلیج عربی یا الخلیج العربی هم به آن می گویند. اسم دیگری هم بر آن گذاشته­ اند که این اسم دریای حجاز است. تخمین زده می‌شود شکل‌گیری دریای سرخ در حدود ۳۰ میلیون سال پیش انجام گرفته است و پیش‌بینی می‌شود بسیاری از گونه‌های جانداران آن از اقیانوس آرام و اطلس آمده‌اند. سمبل دریای سرخ شیرماهی است. بسیاری از باستان شناسان بر این باورند که دریا اولین بار توسط مصریان باستان کشف شده است و از آن برای تجارت با شرق استفاده می‌کردند. دریای سرخ درچند سرنوشت مهم تاریخی نقش داشته و در باور عده ­ای، داستان معروفی که در تورات آمده و در آن از عبور قوم بنی اسراییل و حضرت موسی از دریا در آن گفته شده منظور همین دریای سرخ است.

 

دریای سیاه 

دریایی است واقع در جنوب شرقی اروپا منشعب از دریای مدیترانه. دریای سیاه بین آسیا و اروپا واقع شده است. این دریا در کنار تمام جاذبه­ هایش با شایعات ترسناکی نیز پیوند خورده است. دریای مرموز «سیاه»، یکی از توریستی ترین نقاط جهان است که هر ساله بازدید کنند­گان کنجکاو زیادی را به سمت خود می­کشد.

این دریا در گذشته نام­ های دیگری هم داشت. یونانیان باستان آن را با نام دریای سکیتیان (Scythian) یعنی نام قبایلی که در آن زمان سواحل این دریا را تصرف کرده بودند، می­شناختند. یونانی­ ها همچنن این دریا را دریای نامهربان (Pontos Axenos) می­خواندند. اما پس از مهاجرت به شبه جزیره کریمه (Crimea) در شمال دریای سیاه، متوجه روی دیگر و مهربان این دریا شدند و به آن نام دریای مهمان نواز (Pontos Euxenos) را دادند. شکل گیری این دریا، به ۲۲ هزار سال پیش باز می­گردد. زمانی که تنها یک دریاچه کوچک آب شیرین بود. اما در حدود ۷ تا ۹ هزار سال پیش، با افزایش گرمای جهانی و آب شدن کوه­های یخ قطبی و یخچال ها و بالا آمدن سطح آب دریاها، آب دریای مدیترانه به سمت تنگه­ی بسفر (Bosporus)‌ سرازیر شد که این اتفاق باعث تبدیل شدن این دریاچه­ی کوچک به دریای بزرگ سیاه شد. تنها ارتباط آن با آب­های اقیانوس نیز از طریق همین تنگه است و از همین رو هزاران سال طول می­کشد تا آب دریا تازه شود. دانشمندان آلمانی متوجه پیدایش مرجانی­هایی در کف این دریا شدند که دراثر فرآیندهای میکرو-ارگانیزم­های این دریا، با عناصر متان و سولفات ایجاد شده­اند. این مرجان­ها امروزه به عنوان قدیمی ترین نشانه­ های حیات بر روی زمین شناخته می­شوند.

چون در اعماق دریای سیاه تقریبا اکسیزنی وجود ندارد (به علت عدم وجود گیاهان اکسیزن محلول در آب) مواد رسوبی دریا به کندی بسیار اکسیده می­شوند در نتیجه مقدار زیادی از مواد آلی موجود و هیدروژن سولفوره دست نخورده وترکیب نشده باقی می­ماند و رنگ سیاه این مواد موجب تیرگی کف دریا می­شود. به این علت آن­را دریای سیاه نام نهاده­اند.

دریای سیاه با عمق ۱۲۷۱ متری، از دریاهای عمیق به شمار می­آید، اما میزان نمک در آن کمتر از سایر دریاها است. این دریا به ۲ لایه بودن معروف است. لایه­ی دارای اکسیژن که عمق ۲۰۰ متر اول آن را شامل می­شود و در آن نشانه­های حیات، کاملا وجود دارد. لایه­ی دوم که به آن لایه­ی مرده می­گویند از نظر ترکیبات به گونه­ای است که تاکنون هیچ موجودی نتوانسته در آن دوام بیاورد. دلیل ایجاد لایه­ی دوم احتمالا نمک سرازیر شده از دریای مدیترانه است که با آب شیرین این دریاچه در گذشته ترکیب شد و به علت چگالی بیشتر به اعماق آن رفت. در حالی که لایه­ی رویی این دریا به صورت ترکیبی از آب شیرین و آب شور شکل گرفت. این قسمت عمیق تر که ۷۸ درصد از حجم آب این دریا را شامل می شود حاوی آبی عاری از هیدروژن سولفید است.

اهمیت حمل و نقل دریای سیاه بسیار زیاد است. حدود ۲۵ درصد واردات و ۵۰ درصد صادرات شوروی سابق از طریق دریای سیاه انجام می‌شده‌است. دریای سیاه از طریق کانال ولگا – دن، به رودخانه ولگا و دریای خزر متصل می‌شود.

 

دریای سفید

 دریایی است در سواحل شمال غربی روسیه و یک شاخه و پهنه آبی جانبی از دریای بارنتز .نام این دریا از آنجاییست که بیشتر فصول سال پوشیده از یخ است.

گفته می­شود قرن ۱۵ و اوایل قرن ۱۸ میلادی، دریای سفید به عنوان یک مسیر تجارت بزرگ در داخل و به خارج از روسیه خدمت کرد. این نقش بعدا با تاسیس سن‌پترزبورگ (۱۷۰۳) کاهش یافت زیرا سن‌پترزبورگ از طریق دریای بالتیک ارتباط مستقیم‌تر و بدون یخبندانی بین روسیه و بخش عمده‌ای از اروپای غربی داشت. از دهه ۱۹۲۰، بیشتر ترابری دریایی روسیه از دریای سفید به بندر جدید مورمانسک که به‌طور رسمی در سال ۱۹۱۶ تأسیس شد منتقل شد، زیرا بر خلاف دریای سفید، آب دریا در اطراف این بندر در زمستان منجمد نمی‌شود.

اولین سفر دریایی بین­ المللی تاریخ در سال 1492 و از طریق دریای سفید صورت پذیرفته است که طی آن یک ناوگان تجاری از روسیه به دانمارک رفت.

جزایر متعددی در این دریا واقع شده‌است اما اغلب آن‌ها کوچک هستند. بزرگ‌ترین جزایر این دریا جزایر سولووتسکینام دارند که در محدوده ورود به خلیج اونگا جای گرفته‌اند. جزیره کیی که در پانزده‌کیلومتری روبه‌روی شهر اونگا واقع شده به خاطر وجود صومعه‌های قدیمی از محل‌های گردشگری است.

گفته می‌شود که در بهار ۱۹۴۰، کمیساریای خلق در امور داخلی (NKVD) که در اتحاد جماهیر شوروی تحت رهبری ژوزف استالین نقش سازمان امنیت داخلی را بر عهده داشت، حدود ۱۰ هزار نفر پرسنل نظامی لهستانی را با قایق از دریای سفید به بیرون برد و عمدا آن­ها را غرق کرد. اجساد بیش از ۴٬۰۰۰ افسر پلیس لهستانی، مامور پلیس و سایر پرسنل بازداشت‌شده در اردوگاه کوزیلسک که توسط اِن‌کاوه‌ده (NKVD) کشته شدند پس از کشتار کاتین در جنگل کاتین پیدا شد. با این حال، پیکرهای تقریبا حدود ۱۰ هزار پرسنل دیگر از دو اردوگاه دیگر، هرگز پیدا نشد. اما گزارش‌ها حاکی است که برخی از گمشده‌ها کسانی هستند که دسته‌جمعی آن­ها را به دریای سفید ریخته و غرق کرده‌اند.

 

دریای زرد

یا دریای غربی در شمال دریای چین شرقی و غرب شبه جزیره کره قرار دارد. دریای زرد در نزدیکی اقیانوس آرام است و رود یانگ تسه (رود زرد) به آن می‌ریزد. نام آن از ذرات شن و ماسه از طوفان­های شن و ماسه کویری Gobi می­آید که سطح آب را به رنگ زرد طلایی تبدیل می­کند.

از اول نوامبر 2018 این دریا به منطقه صلح بین کره شمالی و جنوبی تبدیل شد. همچنین ذخایر نفتی فراوان در این دریا وجود دارد.

دانشمندان شکل گیری این دریا را مربوط به ده هزار قبل و در دوره آخرین عصر یخبندان می­دانند. این دریا در دوره پس از عصر یخبندان از آب­های اقیانوسی جدا شد و به صورت شبه جزیره در محل کنونی خود باقی ماند هرچند که ارتباط خود را با آب­های آزاد حفظ کرده است.

 

شقایق طهرانی