گفت و گوی بسپار با دکتر سعید ترکمان، رییس هیات مدیره انجمن ملی صنایع پلیمر/ هیاهوها بر سر چیست؟ آیا واقعا نوری بر دخمه های تاریک تابیده است؟!

بسپار/ ایران پلیمر دکتر سعید ترکمان، رییس هیات مدیره انجمن ملی صنایع پلیمر به سوالات بسپار در گفت و گویی کوتاه پاسخ داد.

انجمن یاد شده  که در دو ماه گذشته دو تشکل جدید به اعضای حقوقی آن اضافه شده و در مجموع سه انجمن استانی و 11 انجمن تخصصی تحت پوشش آن قرار گرفته اند (اعضای حقوقی)،  در دوران مقابله با ویروس Covid-19  و تحت پویش نفس به متولی گری بخش خصوصی و اتاق های بازرگانی کشور توانست با جمع آوری یک و نیم میلیارد از مدیران صنعت پلاستیک، با سفارش خرید 10 دستگاه ونتیلاتور در تقویت زیرساخت های درمانی کشور مشارکت کند که تا امروز نیمی از آن تحویل بیمارستان های کشور به تشخیص وزارت بهداشت شده است.

در کنار این گلریزان، انجمن ملی پلیمر فعالیت های دیگری نیز داشت.

دکتر ترکمان می گوید: در ابتدای شیوع ویروس کرونا در کشور، بحران تامین ظروف برای بسته بندی انواع ضدعفونی کننده ها پیش آمد. طبق اطلاعات وزارتخانه صمت تعداد زیادی واحدهای تولیدی بودند که مواد اولیه برای تولید ظروف پلاستیکی دریافت کرده بودند و حالا دسترسی مناسبی به آنها وجود نداشت. انجمن ملی به کمک وزارتخانه آمد و توانستیم این کمبود را در کشور به درستی و سریعا مدیریت کنیم. حتی این اعتماد به انجمن وجود داشت که در صورت نیاز واحدهای تولیدی خارج از سهمیه از سوی وزارتخانه مواد اولیه در اختیار آنها قرار بگیرد که لزومی هم به این معرفی از سوی انجمن پیش نیامد و بحران مدیریت شد. یا مورد دیگری که دااشتیم، اینکه در اسفندماه این تعداد از کادر درمانی ما شهید شدند، نتیجه تا حدی عدم وجود امکانات و تجهیزات مراقبت فردی بود. تحقیق کردیم دیدیم در کشور 18 واحد صنعتی تولید منسوجات نبافته یا nonwoven وجود دارد که متاسفانه خیلی ها فعال نبودند. چرا؟ چون پیش از دوران کرونا بیمارستان ها نیاز خود را با دلار 4200 تومانی از خارج کشور تامین می کردند. چنس این منسوجات چیست؟ پلی پروپیلن. انجمن این واحدها را جمع کرد و شاید باور نکنید که برخی از آنها فقط یک خدا قوت می خواستد. واحدهای تولیدکننده پوشاک را پیدا کردیم، nonwoven های تولید شده را در اختیارشان گذاشتیم و از طریق وزارتخانه و سایت های سازمان انرژی اتمی هم امکان ضدعفونی فراهم شد و در نهایت امروز در نقطه ای هستیم که علاوه بر تامین بازار و نیاز داخل، امکان صادرات هم فراهم شده است.

اینکه اشاره می شود که تشکل ها چراغ انداخته اند برای روشن شدن نقاط تاریک، شاید بشود اینطور گفت که ما چراغ انداخته ایم برای دیدن هم! چراغ انداخته ایم توانمندی های همکاران را پیدا کنیم.

دکتر ترکمان در ادامه افزود: تولید موجودی زنده است و هر روز می تواند بحرانی داشته باشد. شفافیت در سال 85 یک معنایی داشته و امروز معنای دیگری. امروز حاکمیت پرچمدار شفافیت است و فضا آماده است تا تشکل ها هم در این مسیر حرکت کنند. ما معتقدیم که شفافیت نه تنها موجب محدودیت نیست بلکه باعث جهش است. امسال جهش تولید با روش های پیشین محقق نخواهد شد. ما هم مثل همه ارکان دیگر کشور تابع قانون هستیم. شاید قبلا زیرساخت های کشور اجازه می داد که برخی غیرشفاف کار کنند، اما امروز با توجه به بررسی تراکنش های بانکی، فقط کسانی می توانند غیرشفاف کار کنند که ساختارهای مافیایی داشته باشند. این ساختارها ممکن است بخشی از اقتصاد باشند ولی قطعا تولیدکننده ها نیستند! توایدکننده نه علاقه و نه امکان ایجاد این ساختار را ندارد. با توجه به دردسرها و پیچیدگی های تولید منطقی نیست در چنین ساختارهایی وارد شود.

درست است که در شروع حرکت در بسترهای شفاف مشکلاتی وجود داشته باشد، عاداتی را باید تغییر داد، مشتری را باید به سمت شفافیت هدایت کرد ولی این مسیر برای تولیدکننده شدنی و چالشی کوتاه مدت است.

ما در صنعت پلیمر نیاز به سازوکارهای استارتاپی پخش مویرگی داریم. طرح افق باید اصلاح بشود و عدم اجرای آن که قرار بوده از اول سال 98 انجام شود، با فشار انجمن ملی برای رفع مشکلاتی که در کاربری آن وجود دارد، تا کنون به تعویق افتاده است. به هر حال نرم افزاری است که باید با آن کار کرد و خروجی ها را سنجید.

بسپار از او پرسید: بحث برخی از تولیدکنندکان بر سر کاربری این نرم افزار نیست و آسان بودن یا سخت بودن کارکردن با آن، بحث این است که اعلام فاکتورهای فروش، انتشار اطلاعات خریداران آنهاست و نشت این اطلاعات می تواند در بازار رقابتی برایشان مشکل ساز باشد.

دکتر ترکمان: بله، من شخصا اگر قانون گذار بودم، هر چه قدر که می شد کار را برای تولیدکننده آسان می کردم. ولی دیده ام که در جلسات این شبهه را اینگونه پاسخ می دهند که شما در هر تراکنش مالی ملزم به اعلام و ثبت دلیل جابجایی پول هستید و در غیر اینصورت مشمول قانون پولشویی! پس کارمند بانک شما هم عملا با یک پرینت از حساب شما به اطلاعات همه کسانی که با شما مراوردات تجاری دارند، دسترسی دارد.

ما به عنوان تولیدکننده و عضو تشکلی، خود را ملزم می دانیم از راحتی خود و اعضا دفاع کنیم و شرایط را هم برای بهره مندی حداکثری اعضا از سامانه های قانونی فراهم کنیم. به طور مثال با هماهنکی ستاد مفاسد اقتصادی و متخصصین جلسه پرسش و پاسخی را ترتیب دادیم ولی متاسفانه استقبالی از آن نشد. اعتراض های زیادی را می شنویم ولی در نهایت کسی قدم پیش نمی گذارد و بیشتر از نظر من طرح مساله ای فرعی است و نه اصلی.

باید مراقب باشیم. دلالان باهوش هستند و وقت هم دارند که بنشینند دستورالعمل هایی را که به ضررشان هست پیدا کنند و با آنها مقابله کنند.  سلاطین پلی اتیلن، پلی پروپیلن، پی وی سی و … که مثل خانواده های قجری در هم تنیده شده اند.

دقت کنید در دو سال اخیر مقاطعی دلار 21 هزار تومان را هم دید. صراف از خریدار چک بانکی مطالبه می کرد.  خیلی هم راحت بود. همه ما تصویر چک های بانکی را که دو سال از تاریخ آنها گذشته بود، دیده ایم! این چک های بانکی در دست صراف می ماند با آن خرید می کرد و بین افراد دست به دست می شد …. تا بانک مرکزی در مقابل آن ایستاد و دیدیم که چه هجمه هایی شد.

نمی شود مملکت نفت نفروشد، امنیت باشد و من تولیدکننده کار کنم ولی بگویم یک چیزهایی دارم که  حتی اگر در چارچوب قانون است، حاضر به تمکین در برابر آن نیستم.

بسپار- رقابت هایی که روی مواد PVC در هفته های اخیر بوده، دلیلش چیست و راه حلی دارد یا نه؟

دکتر ترکمان: در بازار امروز، اصل موضوع این است که دلار در بازار آزاد 17 هزار تومان است و مواداولیه پلیمرها از معدود کالاهایی است که با دلار 14100 فروخته می شود. هر کالایی که ارزانتر از واقعیت باشد، برای آن صف هم هست.

قبلا پول مازاد به بازار دلار و سکه می رفت ولی این بازارها امروز پر ریسک هستند. محدودیت های مالیاتی و نگهداشت نامطمئن دارند. وقتی شما اجازه دارید کالایی را بخرید و در انبار داشته باشید و هر زمان خواستید هم از طریق تولید محصول یا فروش به همکار بتوانید آن را به پول تبدیل کنید، این انتظار هست که تقاضا غیرعادی بالا باشد. در سه چهار ماه آینده هم یا تولید رونق می گیرد یا در همین شرایط فعلی باقی می ماند.

این مواد خریداری شده با 30 درصد رقابت و سایر هزینه ها که عدد نهایی آن را به 60 درصد بالاتر از قیمت پایه می رساند، قطعا برای تولید و صادرات به درد نخواهد خورد! یا برای کسانی مناسب است که تولیدات خاص و بازار خوبی دارند یا دلال ها.

اگر ما در تشکل ها تصمیم نگیریم برای این وضعیت، کماکان با مشکل روزافزون مواجه خواهیم بود و دورنمای مثبتی نمی بینم.

روش اصلاح چیست؟ سیستم سهمیه بندی را قبول کردیم. این سهمیه جواب مناسب به نیاز بازار نداد. فاز دوم، تقویت تشکل ها در راستای کنترل بهتر سیستم توزیع است. شاهدیم نرم افزارها و زیرساخت هایی هم هست که حرکت مواد از پتروشیمی ها به مقصد را رصد می کند. ولی مثلا باربری ها حلقه را قطع می کنند و یکپارچگی از بین می رود، موادی که باید به استان فارس برود سر از شورآباد در می آورد.

وی در پاسخ به این سوال که آیا انجمن ملی صنایع پلیمر خود را نماینده صنعت پلاستیک کشور می داند، گفت: البته که ما نماینده فروشندگان محصولات پلاستیک نیستیم. نماینده فعالین در خارج از شهرک های صنعتی هم نیستیم. نماینده کسانی که قانون را دور می زنند، بیمه کارگر پرداخت نمی کنند، بهداشت را رعایت نمی کنند و … هم نیستیم. یک چارچوبی وجود دارد که تابع آن هستیم. ما نماینده اعضای خود هستیم.

یک زمانی دولت دید با تعدد تشکل ها مواجه است، تشکل های وزارت کشور، تشکل های وزارت صنایع، تشکل های وزارت کار و … . طبق ماده پنج قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار مصوب مجلس، وظایفی به عهده اتاق بازرگانی گذاشته شده، هماهنگی و یکپارچه ساری تشکل ها از جمله این موارد است تا صدای تجمیع شده و واحدی از تشکل ها شنیده شود. پس اگر گروهی علاقه ندارند در زمین بازی فوتبال قواعد آن را بپذیرد، کاری نمی شود کرد. جهش تولید در شرکت هایی اتفاق می افتد که از خویش فرمایی گذشته باشند.