گفت و گو با سیدمحمدحسین زینلی، عضو موسس، عضو هیات مدیره و مدیرعامل کویرتایر: داستان تاسیس کویرتایر از سرمایه های خرد تا یک تایرسازی بزرگ

بسپار/ ایران پلیمر  سید محمدحسین زینلی، متولد 1330 در بیرجند است. نماینده دوره چهارم مجلس و بنیانگذار کویر تایر که هم اکنون و پس از 8 سال دوری از کویر یکبار دیگر و از سال 93 مدیریت این مجموعه را عهده دار شده است. خودش می گوید که کمتر تمایلی برای مصاحبه با رسانه ها دارد، هم به دلیل مسایل سیاسی و هم مشغله های کاری. دعوت مجله بسپار را هم از آن جهت پذیرفته که رسانه ای تخصصی است.
داستان تاسیس کویرتایر داستان جالبی است  روند راه اندازی آن برای هر علاقه مند صنعت پر از درس هایی از پشتکار و اراده است. زینلی گفت و گو را اینگونه آغاز می کند:

زینلی: مجوز تاسیس کویرتایر در اسفند ماه سال 1366 توسط یک  روحانی علاقه مند بنام آقای ربانی برای بیرجند دریافت شد. در آن زمان اقتصاد دولتی حاکم  بود و به بخش خصوصی توجه نمی شد. من خودم آن موقع فرماندار بیرجند بودم و کمک کردیم تا شرایط بهتر شود. تصمیم داشتم کاندیدای نمایندگی مجلس شوم و برای همین از فرمانداری استعفا کردم. هیات موسس کویرتایر که 10 نفر از دوستان یک دوره قرآنی بودند، از من خواستند تا در این فاصله تا انتخابات که بیکار بودم مدیریت شرکت را بپذیرم و راه اندازی آن را به عهده بگیرم. اینکار را انجام دادم و در انتخابات آن دوره هم رای نیاوردم و این موضوع باعث خوشحالی دوستان شد. تنها با صد هزار تومان سرمایه توانستیم مجموعه کویرتایر را تاسیس و شروع به کار کنیم.
عمليات اجرایي احداث كارخانه براساس موافقت اصولي صادره از وزارت صنايع و با ظرفيت اسمي۲۵,۵۰۰ تن از نيمه دوم ۱۳۷۰ در زميني به مساحت ۱۱۲ هكتار در شهرستان بيرجند آغاز شد و در نوزدهم مهر ماه سال ۱۳۷۷ با صرف ۳۵۰ ميليارد ريال و ارزبري ۸۴ ميليون دلار به بهره‌برداري رسيد.
شرکت کویرتایر بزرگترین واحد صنعتی استان خراسان جنوبی است که در حال حاضر بیش از ۱۵ درصد از تایر تولیدی کشور (به لحاظ وزنی) و بیش از ۲۲ درصد از تایر تولیدی کشور (به لحاظ تعدادی) در این کارخانه تولید می‌شود.
شرکت کویرتایر اولین شرکت تایرساز ایرانی است که دانش فني طراحی و تولید تايرهاي راديال سواری بلت سیمی و بدون تیوب (نسل برتر تایر) را از شركت ماتادور اسلواكي، يكي از خوشنام‌ترین شركتهای اروپا، خریداری کرده است. این شرکت هم اکنون در شرکت کنتی¬نانتال آلمان ادغام شده است.
ماشين‌آلات و تجهیزات نصب شده در خط تولید شركت كويرتاير از برندهای مشهور اروپا و ژاپن با تکنولوژی‌های نوین خریداری شده که به علت مجهز بودن به سیستم‌های پیشرفته کنترلی و ابزار دقیق از جهات متعددی در صنعت تایر کشور منحصر به فرد هستند.
کویرتایر افتخار می‌کند که همواره پویایی و نوآوری را محور اصلی سیاست‌های استراتژیک خود قرار داده است. این شرکت از بدو تاسیس تاکنون همواره منشاء تحولات علمی چشمگیری در صنعت تایر کشور بوده که افتخار پیشتازی در دستیابی به تکنولوژی تولید تایرهای رادیال سیمی از آن جمله است. طرح‌ریزی سیاست‌های اجرایی و تشکیلاتی کویرتایر بر پایه اصل مترقی مشتری‌مداری و با هدف تأمین خواسته‌های تصریحی و تلویحی مشتریان و مصرف کنندگان عزیز با بهره‌گیری از مفاهیم نوین مدیریت صنعتی است.
روند تشکیل مجموعه کویرتایر، مصداق جمع آوری منابع اندک، تجمیع آنها و انجام کارهای  بزرگ است. در این مسیر بارها به بن بست رسیدیم اما تلاش کردیم ثابت کنیم که می شود با دست خالی هم ادامه داد و کار کرد و نتیجه گرفت. واژه کلیدی موفقیت ما اعتمادی است که به ما شد. روزی که ما نه دفتری داشتیم و نه هیچ چیز، مردم لطف کردند و به ما اعتماد کردند.
به تدریج پول واریز کردند و در ادامه با کمک وام های بانکی و مشارکت حقوقی بانک سپه توانستیم کویرتایری که امروز شما شاهد هستید، بشویم بگونه¬ای که در زمینه کیفیت و جلب رضایت مشتری و ارائه خدمات پس از فروش جایگاه ویژه¬ای در کشور داریم.

 

بسپار- کویرتایر بزرگترین واحد صنعتی در خراسان جنوبی است که اصولا منطقه ای صنعتی هم شناخته نمی شود. زمینه اشتغال چند نفر اینگونه فراهم شده؟
زینلی: شرکت کویرتایر به عنوان بزرگترین واحد صنعتی و تولیدی استان خراسان جنوبی زمینه اشتغال مستقیم و تمام وقت 1379 نفر و اشتغال غیر مستقیم 5696 نفر را فراهم کرده است. همچنین در این کارخانه از توانمندی 226 کارشناس، کارشناس ارشد و دکترا در رشته‌های مختلف و با تجربه بالا که عمدتاً از دانشگاه‌های معتبر کشور با بالاترین رتبه‌های علمی فارغ التحصیل شده اند، استفاده می شود. کویرتایر 16 % اشتغال صنعتی استان و 36 % اشتغال صنعتی مرکز استان (شهرستان بیرجند) را به عهده دارد.

 

بسپار- آقای زینلی، طبیعتا تحریم ها و تاثیر آن روی صنایع مختلف  باعث شده که کویرتایر هم در مسیر  داخلی سازی گام بردارد. از جمله اینکه دستگاه پرس پخت تایر در این مجموعه ساخته شده است. لطفا در این خصوص بیشتر بفرمایید و اینکه با توجه به وابستگی ارزی صنعت تایر به مواد اولیه، آیا تحقیق و توسعه شرکت در این مورد هم  گامی برداشته است؟ و نتیجه ای حاصل شده؟
زینلی: کویر تایر نسبت به کارخانجات دیگر نیروی کار کمتری دارد. در نتیجه شرکتی سرپا، چابک و قابل انعطاف است. در گزینش نیرو هم دقت زیادی داشته ایم. در شهر بیرجند، تعداد تحصیل کرده فراوان است و سعی می کنیم بهترین ها را جذب مجموعه کنیم. به طور متقابل، کویرتایر هم مکان مناسب و آبرومندی برای علاقه مندان به کار و افراد فارغ التحصیل در منطقه است.
این نیروهای انسانی خوب، طی آموزش های تکمیلی که در داخل و خارج از ایران دیده اند، آمادگی آن را پیدا کردند که امروز و در حال حاضر با اطمینان بتوانیم بگوییم که در تکنولوژی تولید تایرهای 18 و 19 نیاز به خرید دانش فنی از خارج نداریم و این تایرها به زودی  وارد سرویس می شوند. تایرهای سایز 13و14و15و16و17 هم قبلا کاملا تجاری شده اند.
با اعتماد به جوانان و استفاده از خلاقیت آن ها توانسته ایم که موفق باشیم و در تایرهای سواری کاملا خودکفا هستیم.
در خصوص دستگاه پخت تایر، شاهد هستید که مقام های کشور برای رونمایی از این تجهیزات چندین نوبت در کارخانه حضور یافتند. تا کنون 10 دستگاه پرس پخت ساخته ایم که هر پرس 35 درصد طبق مدارکی که موجود است، ارزان تر خرید خارج است. البته هنوز بخش هایی از پرس¬ها وارداتی است.
ما بعد از 20 سال بهره برداری از این پرس های خریداری شده  و مشخص شدن نقاط ضعف، وقتی خواستیم طراحی را آغاز کنیم، این مسایل را مدنظرقرار دادیم. طراحی اولیه به روش مهندس معکوس با استفاده از تجربه های عملیاتی همکاران توانستیم پرسی را بسازیم که به لحاظ کیفیت و هزینه تعمیر و نگهداری و تیراژ تولید تایر اگر بهتر از نمونه های ژاپنی نباشد، می توان گفت حتما معادل آنها هست و این موضوع ما را از واردات بی نیاز کرده است.
بخشی از قطعات و تجهیزات پرس در کارگاه ساخت در کارخانه کویر تایر و بخش هایی هم در شهرک صنعتی بیرجند و برخی در مشهد و در تهران انجام می شود. نیازمندی ها را تبدیل به نقشه می کنیم و نهایتا با برون سپاری و ساخت داخل سازمان، نقشه تبدیل به قطعه می شود. ساخت پرس پخت تایر، حاصل همت و انگیزه همکاران مجموعه کویرتایر بوده است.به علت مشکلات اولیه، ساخت اولین پرس 8 ماه طول کشید، اما ساخت پرس های بعدی با سرعت بیشتری انجام شد و در 6 ماه گدشته 4  پرس ساختیم که بسیار با کیفیت هستند.

 

بسپار- طرح های توسعه کویرتایر چه مواردی است؟
زینلی: پروژه توسعه شرکت با دو رویکرد کوتاه مدت و میان مدت در دست پیگیری و اجراست. در طرح توسعه کوتاه مدت، ارتقای دانش فنی و تنوع سایز در تایرهای رادیال استیل بلت تا سطح آخرین دستاوردهای کیفی، زیست محیطی و فناوری روز دنیا از یک‌سو و نوسازی و توسعه ماشین آلات به منظور دستیابی به ظرفیت تولید معادل ۳۰ هزارتن از سوی دیگر هدف گذاری شده است.
طرح توسعه میان مدت با هدف ایجاد 10 هزار تن ظرفیت جدید تولید در کارخانه‌ مجاور طرح فعلی، طرح ریزی شده است و در نظر است با جذب تکنولوژی‌های نوین در زمینه دانش فنی و ماشین آلات، انواع تایرهای تمام سیمی (All Steel) ویژه اتوبوس، کامیون، کامیونت، و مینی بوس طراحی و تولید شود.
ویژگی‌هایی چون راحتی سرنشین، فرمان‌گیری بهتر، شتاب پذیری و ترمزگیری مطلوب و طول عمر بیشتر از جمله مؤلفه های مورد نظر در محصولات تولیدی شرکت است.

بسپار- با حمایت کویرتایر و در همکاری با معاونت فناوری ریاست جمهوری چالشی طراحی شد و ظاهرا به نتیجه هم رسید با عنوان: “کاهش نفوذبذیری هوا درلایه های داخلی تایر” … آیا ایده برنده در نهایت عملیاتی شد؟
زینلی: قبل از پاسخ به سوال جنابعالی باید عرض کنم ما در کویرتایر معتقد به بحث بهره ور بودن سازمان هستیم. اگر بهره ور نباشیم، در دنیای رقابتی تولیدکنندگان و کارآفرینان عقب خواهیم ماند. این یک اصل است.
اما ضمن تکیه بر بهره وری، معتقدیم این بهره¬وری همه جا پاسخگوی مشکلات نیست.
نکته ای که چند سالی است بر آن متمرکز شده ایم،  بحث نوآوری است. “تکاپوی نوآوری” به همه همکاران ابلاغ شده، از نگهبان درب کارخانه تا تمامی همکاران و مدیران.
استفاده از خرد جمعی یک اصل مهم است و انتظار داریم که همکاران ما، کار و محیط کار را مهم تر از خانه خود بدانند و سرنوشت شرکت برای آنها مهم باشد. نظام پیشنهادات را در شرکت شکل داده ایم. ایده های دریافتی در کمیته های مختلف ارزیابی می شود. بخشی را در درون سازمان با پتانسیل داخلی به انجام می رسانیم و بخشی را برون سپاری می کنیم و با همت و کمک متخصصین داخلی عملی می کنیم.
مطلبی هم که اشاره کردید، در ستاد ویژه توسعه فناوری نانو چالشی طراحی شد که در جریان ثبت‌نام برای این چالش، ۴۲ تیم به ارایه طرح پیشنهادی خود اقدام کردند.۷۰درصد طرح‌ها تیمی و ۳۰درصد هم به‌صورت انفرادی در چالش شرکت کردند که از بین آنها، ۶ طرح به شرکت‌های دانش‌بنیان تعلق داشت. در پایان این مرحله نتایج و عملکرد هر تیم از نظر فنی و توجیه اقتصادی مورد ارزیابی قرار گرفت و در نهایت سه تیم برتر انتخاب شدند. نتایج به‌دست آمده از آمیزه تولید شده تیم‌های برتر، نشان‌دهنده بهبود ۵۰درصدی در مقاومت آمیزه‌ها در برابر نفوذپذیری در برابر هوا برای آمیزه تولیدی تیم اول و بهبود ۳۰ درصدی برای آمیزه تولیدی تیم دوم، با حفظ سایر خواص شامل خواص رئولوژیکی و خواص فیزیکی و مکانیکی بود. با پایان یافتن مرحله دوم چالش و مشخص شدن نتایج عملکردی هر تیم در مرحله ساخت نمونه آزمایشگاهی، به دنبال قرارداد منعقده بین شرکت کویرتایر و ستاد فناوری نانو دفتر ریاست‌جمهوری، دو تیم از سه تیم منتخب، اقدام به تولید و ارسال نمونه مواد نانو جهت تولید آمیزه و تایر کردند. پس از دریافت نمونه‌ها در تیر ۱۳۹۷، اقدام به تولید آمیزه و تایر آزمایشی در شرایط یکسان با محصولات روتین خط تولید کویر تایر شد. نتیجه کار، تعداد ۷۵ حلقه تایر رادیال با نمونه ارسالی توسط تیم اول چالش و تعداد ۶۵ حلقه تایر رادیال با استفاده از مستر بچ ارسالی توسط تیم دوم چالش بود. این تایرها هم‌اکنون مراحل تست جاده را در مقایسه همزمان با تولیدات روتین خط تولید می‌گذرانند. طبق برنامه‌ریزی صورت گرفته پس از اتمام آزمون‌های داخلی و جاده‌ای، جمع‌بندی نتایج و صحه‌گذاری بهبود عملکرد تایرهای آزمایشی توسط کویر تایر، مرحله تجاری‌سازی این طرح انجام خواهد شد.

 

(ادامه دارد …)

 

متن کامل این مقاله را که در شماره  205  ماهنامه بسپار در نیمه آبان منتشر شده است، بخوانید.

در صورت تمایل به دریافت نسخه نمونه رایگان و یا دریافت اشتراک با شماره های 02177523553 و 02177533158 داخلی 3 سرکار خانم ارشاد تماس بگیرید. نسخه الکترونیک این شماره از طریق کتابخوان فیدیبو در دسترس است.