اختصاصی بسپار/ قانون گزارش دهی شرکت ها در زمینه زیست پایداری (CSRD) چیست؟

بسپار/ایران پلیمر در سال‌های اخیر افزایش قابل توجهی در تقاضا برای اطلاعات زیست پایداری شرکت‌ها، به ویژه از سوی جامعه سرمایه‌گذاری، وجود داشته است. این افزایش تقاضا ناشی از تغییر ماهیت ریسک‌ها برای شرکت‌ها و افزایش آگاهی سرمایه‌گذاران از پیامدهای مالی این ریسک‌ها است. این امر به ویژه در مورد خطرات مالی مرتبط با اقلیم صادق است. هم چنین آگاهی فزاینده ای از خطرات و فرصت ها برای شرکت ها و سرمایه گذاری های ناشی از سایر مشکلات زیست محیطی، مانند از دست دادن تنوع زیستی، و مشکلات بهداشتی و اجتماعی، از جمله کار کودکان و کار اجباری وجود دارد. افزایش تقاضا برای اطلاعات زیست پایداری نیز ناشی از رشد محصولات سرمایه‌گذاری است که به طور صریح به دنبال برآورده کردن استانداردهای زیست پایداری خاص یا دستیابی به اهداف زیست پایداری خاص و اطمینان از انسجام با جاه‌طلبی توافق‌نامه پاریس تحت کنوانسیون چارچوب سازمان ملل متحد در مورد تغییرات اقلیمی (موافقتنامه پاریس و سیاست‌های اتحادیه‌های زیستی) است. بخشی از این افزایش در هر صورت به دلیل تغییر سریع آگاهی شهروندان، ترجیحات مصرف کننده و شیوه های بازار اتفاق می افتد. همه گیری COVID-19 افزایش نیازهای اطلاعاتی کاربران را سرعت بخشیده است، به ویژه که آسیب پذیری های کارگران و زنجیره های ارزش شرکت ها را آشکار کرده است. اطلاعات مربوط به اثرات زیست‌محیطی نیز در زمینه کاهش همه‌گیری‌های آینده مرتبط است، زیرا اختلالات انسانی در زیست بوم ها به طور فزاینده‌ای با وقوع و گسترش بیماری‌ها مرتبط است.

در غیاب اقدامات هدف مند، انتظار می رود شکاف بین نیازهای اطلاعاتی کاربران و اطلاعات زیست پایداری ارایه شده توسط شرکت ها افزایش یابد. این شکاف پیامدهای منفی قابل توجهی دارد. سرمایه‌گذاران نمی‌توانند ریسک‌ها و فرصت‌های مرتبط با زیست پایداری را در تصمیم‌های سرمایه‌گذاری خود در نظر بگیرند. تجمیع تصمیم‌های سرمایه‌گذاری متعددی که ریسک‌های مرتبط با زیست پایداری را به اندازه کافی در نظر نمی‌گیرند، پتانسیل ایجاد ریسک‌های سامانه ای را دارند که ثبات مالی را تهدید می‌کنند. بانک مرکزی اروپا (ECB) و سازمان های بین المللی، مانند هیئت ثبات مالی، توجه را به این خطرات سامانه ای، به ویژه در مورد اقلیم جلب کرده اند. هم چنین سرمایه گذاران کم تر قادر به هدایت منابع مالی به سمت شرکت ها و فعالیت های اقتصادی هستند که به مشکلات اجتماعی و زیست محیطی می پردازند و آنها را تشدید نمی کنند، که اهداف معامله سبز، برنامه اقدام برای تامین مالی رشد زیست پایدار و موافقت نامه پاریس را تضعیف می کند.
سازمان‌های غیردولتی، شرکای اجتماعی، جوامع متاثر از فعالیت‌های شرکت‌ها و سایر ذینفعان کم تر می‌توانند شرکت‌ها را در قبال تاثیراتشان بر مردم و محیط‌زیست مسئول بدانند. این یک کسری پاسخگویی ایجاد می کند و می تواند منجر به سطوح پایین تر اعتماد شهروندان به مشاغل شود که به نوبه خود می تواند تاثیرات منفی بر عملکرد کارآمد اقتصاد بازار اجتماعی داشته باشد. فقدان معیارها و روش‌های پذیرفته‌شده برای اندازه‌گیری، ارزش‌گذاری و مدیریت ریسک‌های مرتبط با زیست پایداری نیز مانعی بر سر راه تلاش‌های شرکت‌ها برای اطمینان از زیست پایداری مدل‌های تجاری و فعالیت‌هایشان است. فقدان اطلاعات زیست پایداری ارایه شده توسط شرکت‌ها هم چنین توانایی ذی نفعان، از جمله بازیگران جامعه مدنی، اتحادیه‌های کارگری و نمایندگان کارگران را برای وارد شدن به گفتگو با شرکت‌ها در مورد موضوعات زیست پایداری محدود می‌کند.

بر اساس توافق نامه اقلیمی پاریس، دستور کار 2030 سازمان ملل متحد برای توسعه زیست پایدار از سال 2015، قرارداد سبز اروپا از سال 2019، قانون اقلیمی اتحادیه اروپا از سال 2021 و رویکرد تنوع زیستی 2030 اتحادیه اروپا از سال 2020، برنامه کمیسیون، گذار سبز اتحادیه اروپا را به سمت یک اقتصاد رقابتی و کارآمد از نظر منابع بدون انتشار خالص گازهای گلخانه ای تا سال 2050 ترسیم می کند. علاوه بر حفاظت موثر، حفظ و افزایش سرمایه طبیعی، گذار به الگوی توسعه زیست پایدار در تمام بخش‌های اقتصاد و جامعه باید توسعه اقتصادی و اجتماعی را به صورت فراگیر امکان‌پذیر کند که از سلامت و رفاه نسل فعلی و آینده محافظت و آن  را افزایش دهد که خطرات اجتماعی و زیست‌محیطی را تهدید نکند. موفقیت در گذار به توسعه که ابعاد اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی را متعادل می کند تا حد قابل توجهی به ایجاد یک چارچوب جامع و اجباری اروپایی برای گزارشگری غیرمالی توسط شرکت ها و استانداردسازی اطلاعات در مورد زیست پایداری در هر سه بعد زیست پایداری بستگی دارد.

در شرایط اقتصاد پویای جهانی، محیطی و امنیتی، در ابتدای سال 2023، دستورالعمل گزارش‌دهی زیست پایداری شرکت‌های اروپایی (CSRD) که چارچوب و قوانین آتی گزارش‌دهی غیرمالی اجباری، منظم و عمومی شرکت‌های اروپایی و غیراروپایی فعال‌تر را به شیوه‌ای جامع‌تر و کامل‌تر از مقررات قبلی اروپایی تنظیم می‌کند، در بازار اروپا معرفی شد. این دستورالعمل مقرر می‌دارد که این گزارش‌ها حاوی اطلاعات مرتبط، قابل اعتماد، قابل مقایسه و قابل تایید در مورد ریسک‌ها و فرصت‌ها در تمام جنبه‌های زیست پایداری باشد. چارچوب نظارتی جدید ایجاد سریع استانداردهایی برای اطلاعات در مورد ابعاد زیست محیطی، اجتماعی و مدیریتی زیست پایداری (اطلاعات ESG) را در نظر می گیرد، دایره افرادی را که موظف به ارایه گزارش هستند گسترش می دهد و ممیزی های گزارش ها را معرفی می کند.

گزارش‌های زیست پایداری از طریق ثبت مرکزی، ثبت شرکت‌های کشورهای عضو یا در وب گاه های شرکت‌ها به‌طور رایگان در دسترس عموم قرار خواهند گرفت. هدف اتحادیه این است که از طریق چارچوبی محکم از گزارش‌ها، استانداردهای منسجم اطلاعات در مورد زیست پایداری و کمی‌سازی قابل اعتماد تاثیرات، شرکت‌ها بینشی کامل از تاثیر کسب‌وکار خود بر زیست پایداری طبیعت و جامعه کسب کنند و هم چنین تاثیر همه جنبه‌های زیست پایداری در محیط گسترده‌تر بر ریسک‌ها و فرصت‌های تجاری خود به دست آورند. گزارش های زیست پایداری علاوه بر سرمایه گذاران، مصرف کنندگان، سازمان های غیردولتی و سیاست گذاران عمومی می تواند برای اتحادیه و کشورهای عضو بسیار مفید باشد. گزارش‌های دوره‌ای شرکت‌ها در مورد زیست پایداری به همه این امکان را می‌دهد که نتایج به‌دست‌آمده در حل مشکلات زیست پایداری در اقتصاد، پیشرفت در دستیابی به اهداف مشخص‌شده در توافق‌نامه پاریس، دستورکار سازمان ملل برای توسعه زیست پایدار، قرارداد سبز اروپا، برنامه اقدام برای تامین مالی رشد زیست پایدار و سایر اقدامات تفویض‌شده که گذار یک جامعه را به یک اقتصاد و جامعه زیست پایدار تنظیم می‌کنند را را به‌طور واقع‌بینانه‌تر ببینند.

شرکت‌ها خود نیز از ارایه گزارش‌دهی با کیفیت بالا در مورد موضوعات زیست پایداری سود خواهند برد. رشد در تعداد محصولات سرمایه‌گذاری که هدفشان دنبال کردن اهداف زیست پایداری است به این معنی است که گزارش‌دهی زیست پایداری خوب می‌تواند دسترسی شرکت به سرمایه مالی را افزایش دهد. گزارش‌دهی زیست پایداری می‌تواند به شرکت‌ها در شناسایی و مدیریت ریسک‌ها و فرصت‌های مربوط به موضوعات زیست پایداری کمک کند. این امر می تواند زمینه ای برای گفتگو و ارتباط بهتر بین شرکت ها و سهامداران آنها فراهم کند و می تواند به شرکت ها در بهبود شهرت خود کمک کند. علاوه بر این، یک مبنای ثابت برای گزارش‌دهی زیست پایداری در قالب استانداردهای گزارش‌دهی زیست پایداری منجر به ارایه اطلاعات مرتبط و کافی می‌شود و در نتیجه به طور قابل‌توجهی درخواست‌های موقت برای اطلاعات را کاهش می‌دهد.

(ادامه دارد …)

مهندس رویا پورشوشتر

متن کامل این مقاله را در شماره 271 ماهنامه بسپار که در نیمه اردیبهشت ماه 1404 منتشر شده است، می خوانید.

در صورت تمایل به دریافت نسخه نمونه رایگان و یا دریافت اشتراک با شماره های ۰۲۱۷۷۵۲۳۵۵۳ و ۰۲۱۷۷۵۳۳۱۵۸ داخلی ۳ سرکار خانم ارشاد تماس بگیرید. نسخه الکترونیک این شماره از طریق طاقچه  و  فیدیبو  قابل دسترسی است.