چرا پلاستیکهای کمپوست پایدار نیستند؟

بسپار/ ایران پلیمر ایده تبدیل پلاستیک به خاک، با الهام از تبدیل شدن برگ یا چمن به کود در خاک، برای اثبات پایداری پلاستیکها ساخته و پرداخته شد و پس از آن رقابتی برای از بین بردن زبالههای پلاستیکی با تبدیل آنها به کود ایجاد شد. تنها یک مسئله وجود داشت: پلاستیکها مانند برگ به کود تبدیل نمیشوند. چرا که ساختار زنجیره مولکولی آنها طی یک فرایند صنعتی مستحکم و پیوسته شده است و این زنجیرهها قرار نیست مانند برگها به بخشی از خاک تبدیل شوند. هیچ اهمیتی ندارد که چه قدر تلاش میکنید، هیچکس تاکنون نتوانسته پلاستیکهای کمپوست را به چیزی حتی شبیه به کود تبدیل کند.
بسیاری از متخصصین در صنعت پلاستیک و همچنین گروههای زیستمحیطی از ایده پلاستیکهای کمپوست انتقاد کردهاند. آنها ادعا کردهاند که این کار صرفا تبلیغاتی است اما نه به این خاطر که زیستپلاستیکهایی وجود دارند که تجزیه نمیشوند؛ اتفاقا این کار شدنی است اما از آنجایی که سرعت تبدیل کافی ندارد، الزامات کودهای تجاری موجود را رعایت نمیکند.
در سوم مارس، Axel Barrett ویراستار نشریه اخبار زیستپلاستیکها در انگلیس، مجموعه مقالاتی را منتشر کرد که بر حوزه شکست و تجزیه پلاستیکهای کامپوست متمرکز بود. در یکی از این مقالات گفته شده است: «تولید کود در هلند نیازمند پلاستیکهای کمپوست نیست. ما بستهبندیهای زیستپلاستیکی را نمیخواهیم؛ حتی اگر به کود تبدیل شوند. ما بر بازیافتپذیری زیستبسپارها تاکید داریم و زیستبسپارهای کمپوست را نمیخواهیم.»
به خاطر داشته باشید که زیستپلاستیکها آن دسته از پلاستیکهایی هستند که 70% از مواد اولیه خاک و تنها 30% از پلاستیکهای پایه گیاهی استخراج شده از نیشکر، ذرت و سایر گیاهان تشکیل شدهاند. در حالی که این مواد نمیتوانند با بسپارهای معمولی بازیافت شوند، احتمال دارد که بتوان مسیر جداگانهای برای بازیافت زبالههای تولیدشده از این بستهبندیها تعریف شود.
مطالعهای که بر اساس پژوهش دانشگاه WUR در هلند انجام شده است با این ادعای آقای Barrett مخالف است: «پلاستیکهای کمپوست در روال فرآوری زباله موجود در هلند با سرعت کافی تجزیه میشوند.» با این حال دانشگاه WUR پژوهش خود را در یک کارخانه تولیدکود انجام داد که روش قابل رقابت مشابهی با کارخانههای دیگر نداشت. به علاوه «تنها تعداد معدودی از محصولات زیستپلاستیکی» به فرایند کودشدن اضافه شدند که «نمیتوانند نماینده همه محصولات زیستپلاستیکی به صورت عمومی باشند چرا که انتخاب این محصولات از قبل صورت گرفته تا منافع مشترک را تامین کرده و بر شهروندان تاثیر گذارد.» بنابراین نتیجه این مطالعه نمیتواند نشاندهنده مطالعات کمپوست در هلند باشد.
آن چه بیشتر اهمیت دارد این است که چنین مطالعاتی میتوانند سبب شوند که تولیدکنندگان با نیت خوب انتخاب کنند اما الزاما تاثیر مثبتی بر محیط زیست و اقلیم نداشته باشند. آقای Barrett اضافه میکند: «مایه شرمساری است که برای زیستپلاستیکها چرخه عمر تککاربردی تعریف کنیم، آن هم در زمانی که بازیافت امکانپذیر و بنابراین مسیری پایدارتر است.»
این مسئله همچنین مشکلاتی را برای تولیدکنندگان کود ایجاد میکند: اگر زیستپلاستیکها با پلاستیکهای معمولی مخلوط شوند احتمال آلودگی مالچهای طبیعی را افزایش میدهند.
همانطور که صاحبین کارخانههای تولید کود بارها به من گفتهاند، مشتریان آنها نمیخواهند در خاک باغ خود خرده پلاستیک ببینند.