اختصاصی بسپار/ خیز چین برای تسلط بر بازار جهانی خودروهای برقی
گروه ترجمه و تولید محتوا در بسپار/ایران پلیمر درحالی‌که گذار جهانی به سوی خودروهای برقی با سرعتی بی‌سابقه ادامه دارد، چین با اتکا بر زیرساخت‌های فناورانه و زنجیره تامین قدرتمند، پیشتازی خود را در این حوزه تثبیت می‌کند. اما آنچه در لایه‌های عمیق‌تر این تحول نهفته است، فرصتی بی‌نظیر برای صنایع وابسته به بسپار و چندسازه (Composite) است تا نقش کلیدی خود را در عصر جدید تحرک الکترونیکی (E-Mobility) ایفا کنند.
تسلط فناورانه و مزیت‌های تولید در چین
شرکت پیشروی BYD در مارس ۲۰۲۵ از سامانه شارژ جدیدی تحت عنوان Super e-Platform رونمایی کرد؛ با ۱۰۰۰ ولت و توان شارژ ۲ کیلومتر بر ثانیه که می‌تواند تنها در پنج دقیقه، ۴۰۰ کیلومتر برد فراهم کند. چنین پیشرفتی، یکی از نگرانی‌های اصلی مشتریان در مورد خودروهای برقی، یعنی زمان طولانی شارژ، را به‌کلی برطرف می‌کند.
این تحول فناورانه تنها بخشی از برتری‌های ساختاری چین است. این کشور اکنون کنترل ۷۵ تا ۸۵ درصد بازار جهانی تولید باتری را در اختیار دارد؛ بازاری که تولیدکنندگان غربی نیز به آن وابسته‌اند. هم‌چنین، چین در زنجیره‌های تامین قطعات حیاتی مانند نیمه‌رساناها، حافظه‌های DRAM، سامانه‌های مدیریت توان و نمایشگرها به خودکفایی رسیده است.
نفوذ الکترونیک به قلب صنعت خودرو
از آنجا که خودروهای برقی به نوعی “دستگاه‌های الکترونیکی چرخ‌دار” تلقی می‌شوند، تخصص دیرینه چین در تولید لوازم الکترونیکی نظیر گوشی‌های همراه، اکنون در خدمت صنعت خودرو قرار گرفته است. شرکت Xiaomi، که به تولید موبایل‌های ارزان‌قیمت شناخته می‌شود، از سال ۲۰۲۱ وارد عرصه‌ی خودروسازی شده و اخیرا خودروی SU7 Ultra را معرفی کرده است؛ خودرویی که مدعی کارکردی فراتر از مدل Taycan شرکت Porsche با قیمتی کم‌تر از یک‌چهارم آن است.
این خودرو نه‌تنها از منظر قیمت رقابتی است، بلکه از نظر ایمنی نیز قابل توجه است؛ چرا که بسته باتری آن در موادی “ضدگلوله” محصور شده است. حضور چنین فناوری‌هایی، تقاضا برای مواد نوآورانه مانند زیست‌بسپارها، کشپارها (Elastomer) و چندسازه‌های سبک‌وزن و مقاوم را به‌شدت افزایش داده است.
جهش تقاضا برای بسپارهای مهندسی
یکی از مهم‌ترین پیامدهای گسترش خودروهای برقی، افزایش نیاز به گرمانرم‌ها، الیاف تقویت‌کننده و اسفنج‌‌های پیشرفته برای جذب ضربه و کاهش وزن خودرو است. در طراحی ساختار باتری نیز از چندسازه‌ها برای افزایش سختی پیچشی (Torsional Rigidity) استفاده می‌شود. هم‌چنین، سبک‌سازی اجزای بدنه با کمک بسپارهای مقاوم به گرما و ضربه، نظیر پلی‌آمیدها، نقش مهمی در بهبود بهره‌وری انرژی دارد.
از سوی دیگر، تحولاتی مانند گرماشکل‌دهی و رانشگری (Extrusion) دقیق در خطوط تولید، امکان تولید انبوه قطعات سبک و پیچیده با هزینه کم‌تر را فراهم کرده‌اند؛ مزیتی که برای چینی‌ها در رقابت جهانی بسیار تعیین‌کننده بوده است.
زیست‌پایداری؛ محرک نوآوری در مواد
با افزایش نگرانی‌های جهانی درباره ریزپلاستیک‌ها و مسائل زیست‌محیطی، تمرکز بر زیست‌پایداری به یک الزام راهبردی در صنعت بسپار تبدیل شده است. در چین، شرکت‌هایی که به تولید زیست‌بسپارها از منابع تجدیدپذیر پرداخته‌اند، در مسیر دریافت مشوق‌های دولتی قرار گرفته‌اند. این روند می‌تواند زمینه‌ساز همکاری‌های بین‌المللی برای توسعه مواد دوستدار محیط‌زیست در صنعت خودرو شود.
زیرساخت داخلی و آزمون میدانی محصولات
در سال ۲۰۲۴، بیش از ۱۱ میلیون خودروی برقی در چین به فروش رفت؛ رقمی که معادل حدود نیمی از فروش جهانی است. با وجود یک ایستگاه شارژ عمومی برای هر ۱۰ خودرو، چینی‌ها نه‌تنها بر توسعه زیرساخت تمرکز کرده‌اند، بلکه شرایطی برای آزمون و خطای گسترده در بازار داخلی نیز فراهم ساخته‌اند. انتظار می‌رود تا سال ۲۰۳۰ بیش از ۸۰ درصد خودروهای فروخته‌شده در چین برقی باشند و تعداد ایستگاه شارژ عمومی از ۱۲ میلیون فراتر رود.
چالش‌های پیش‌رو؛ از تعرفه تا اعتماد برند
با وجود برتری فنی و مقیاس تولید، چین با چالش‌هایی نیز روبه‌رو است. سیاست‌های تعرفه‌ای ایالات متحده و اروپا می‌تواند مزیت رقابتی قیمت را بکاهد، مگر آنکه تولیدکنندگان چینی به مونتاژ محلی روی آورند. علاوه بر آن، نگرانی‌هایی درباره کیفیت برخی تولیدکنندگان میان‌رده وجود دارد که می‌تواند اعتماد به برند «ساخت چین» را تحت‌الشعاع قرار دهد.
نمونه بارز آن، شکایت قانونی از شرکت LDV در استرالیا به‌دلیل زنگ‌زدگی زودهنگام برخی کامیون‌های سبک است؛ مشکلی که ریشه در طراحی بدنه دارد، نه سامانه پیشرانه.
فرصت طلایی برای صنعت بسپار و پلاستیک
رشد برق‌آسای بازار خودروهای برقی، فرصت کم‌نظیری برای صنایع بسپار، چندسازه، پوش‌رنگ (Paint) و دیگر فناوری‌های پیشرفته بسپاری فراهم کرده است. با اتخاذ یک راهبرد نوآورانه و تمرکز بر زیست‌پایداری، نقش‌آفرینان این حوزه می‌توانند جایگاه خود را در زنجیره‌ی ارزش جهانی ارتقا دهند و به بخشی جدانشدنی از آینده‌ب ترابری تبدیل شوند.
