سرمقاله شماره تازه منتشره مجله پوشرنگ: کارکرد تشکل ها چیست؟
بسپار/ایران پلیمر چندی پیش حضور در گردهمایی یک انجمن اتفاقا علمی، بار دیگر این تلنگر را زد که این همه گفته و نوشته در خصوص نقش تشکل ها در توسعه همه جانبه کشورها، آیا واقعا به کارمان آمده است؟
جامعه توسعه یافته نتیجه ی از یک سو مشارکت آگاهانه و هدفمند و از سوی دیگر مطالبه گری مردمان در عرصه های مختلف است. هر چند ساختار چند ساله اخیر، میزان این سرمایه های اجتماعی را به حداقل رسانیده، اما جز در سایه همراهی عمومی، دستاوردهای مورد انتظار محقق نخواهد شد.
تشکل ها از جمله ارکان ساختارهای اقتصادی مدرن هستند. گرد هم آمدن افرادی با منافع مشترک، ضمن تقویت، همراستایی و هم افزایی خواست ها و اهداف مشترک، زمینه تسهیل ارتباط و تعامل معقول و با قدرت اثرگذاری بیشتر، با و بر دولت ها را ممکن می کند.
کارکرد نخست هر تشکل تخصصی شاید خوب است و باید، تعیین استراتژی ها و برنامه های راهبردی کلان، میان مدت و بلندمدت در هر شاخه صنعتی باشد. پس از آن به کارگیری همه داشته های ممکن برای پیشبرد آن اهداف ضروری است.
تلاش برای حضور به عنوان بازوی مشورتی تصمیم سازان و سیاست گذاران کشور که در نهایت می تواند به بهبود فضای کسب و کار، جذب و هدایت سرمایه گذاران جدید و پس از آن نهایتا به ارتقای سطح زندگی قاطبه مردم منتهی شود، از دیگر شاخص های یک تشکل تخصصی است.
چنانکه در بیشتر تعاریف از تشکل ها دیده می شود، رونق بخشی به بازارهای مشترک و دور نگاه داشتن اعضا از رقابت های مخرب، شبکه سازی ها، افزایش اعتماد، توانمندسازی و انعکاس صدای واحد بخش خصوصی از دیگر کارکردهای تشکلی است.
دو نکته در مسیر موفقیت فعالیت هایی از این دست، بازدارنده هستند. یکی نگاه بدبینانه به عملکرد مدیران تشکلی که یا در سایه سوء رفتار و یا صرفا توهم آن از سوی همکاران، باعث عدم عمراهی با مصوبات و پشتیبانی از بدنه تشکل می شود و دیگری تمایل نهادهای دولتی برای در دست داشتن قدرت تام، و نگرانی و ممانعت درونی در واسپاری بخشی از تصمیم سازی ها به نمایندگان یک گروه صنعتی بخش خصوصی.
هر دوی این موانع به ضعیف شدن بسترهای رشد و توسعه اقتصادی کشور منتهی شده و به طور طبیعی، میهن دوستانه نیست.
نقش و اهمیت تشکل ها در بسیاری از جوامع توسعه یافته آزموده شده و نتیجه بخش بوده است و شاید بتوان با الگوبرداری و پیاده سازی بومی آن، دستاوردهایی غیرقابل پیش بینی به دست آورد.
از هر زاویه و نگاهی به آینده اقتصاد و صنعت کشور می شود دید که راه توسعه صنعتی و اقتصادی کشور با حضور و مشارکت فعال نخبگان و کارآفرینان در چارچوب نهادهای مدنی و تشکل های تخصصی، روشن و پایدار خواهد بود.
ما متاسفانه در بیشتر ساختارهای تشکلی ما دست کم تا امروز چنین انسجامی دیده نشده است. هیچ برنامه مدون، هیچ هدف مشترک و هیچ حرکت موزون و رو به پیشبردی در بسیاری از انجمن ها قابل رصد نیست. آنچه با تاسف گاها شاهد آن هستیم، صرفا نشست هایی طبقاتی ست که هرچند دیدار دوستان و آشنایان را تازه می کند، اما فروکاستن پتانسیل های یک جامعه صنعتی به تنها چنین دستاوردی، حتما اجحاف در حق خود است.
امیدواریم به عنوان یک عضو از همین خانواده، شاهد تغییر و تحول در خود و همه باشیم.
تبسم علیزادمنیر
