اختصاصی بسپار/ گفت و گو با دکتر اسماعیل قاسمی، عضو هیات علمی پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی و مدیرعامل ویرا بسپار صنعت: هوش مصنوعی نمی تواند جایگزین مهارت شما شود!
بسپار/ایران پلیمر دکتر اسماعیل قاسمی، عضو هیات علمی پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران، سال 1403 بازنشسته شد. امکانی تا بتواند دانش، اندوخته و توانمندی های خود را در فضای صنعت پلیمر کشور، به شیوه جدیدی به کار بگیرد. او در سال 1396 توسط یک بسپاری نامزد عنوان “بسپاری سال” شد و پس از طی روند داوری این عنوان را کسب کرد.
گفت و گوی ما با دکتر قاسمی با توجه به تب استفاده از پلتفرم های مختلف و متعدد هوش مصنوعی خصوصا در روزهای اخیر، برای خوانندگان جالب توجه خواهد بود.
آقای مهندس رمضانی همکار آقای دکتر نیز در این گفت و گو ما را همراهی کردند.
بسپار- آقای دکتر قاسمی شما فردی شناخته شده، با ارتباطات گسترده و بدون حاشیه در صنعت پلیمر هستید. امسال بازنشسته شدید و چند وقتی هست که به طور جدی تر کارهای مشاوره مهندسی و آموزش را پیش می برید … بفرمایید این دایره وسیع ارتباطات چگونه ساخته شده؟
قاسمی: من فکر می کنم مخاطب و یا افرادی که با آنها تعامل داریم، وقتی افزایش پیدا می کنند که شما یک شخصیت دینامیک داشته باشید. این شخصیت دینامیک به معنای عدم سکون در یک موقعیت است. سکون در کار باعث می شود شما نتوانید شعاع کار را افزایش بدهید. بنده پس از فعالیت در حوزه اکادمیک، متوجه شدم نشستن در یک اتاق، نوشتن کتاب و مقاله، تربیت دانشجو، خوب هست ولی شخصیت استاتیکی که در تو ایجاد می کند، از تو یک دون کیشوت می سازد که همه را بر علیه خود می دانی و شخصی را برتر از خودت نمی بینی. نکته مهم این است که خودباوری کاذب باعث می شود تعاملات با افراد دیگر کاهش پیدا کند. در این موضوع نیز وقتی حرکت صورت می گیرد که حاشیه شما کمتر باشد. اگر به دنبال منفعت طلبی صد در صدی باشی، حاشیه های شما زیاد خواهد شد. بنده سعی کردم اینگونه نباشم و جریان به سمتی پیش رفته که سعی بر بهبود این روند هم داریم.
در انجام کارهای تیمی معتقد هستم که باید از حاشیه دور شد و اصل داستان را پیش برد.
بسپار- ویرا بسپار صنعت با چه هدفی تاسیس شد؟ چه برنامه هایی را در دست دارد؟
قاسمی: بنده پس از بازنشستگی از پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی به این فکر افتادم که این شرکت را با همکاری مهندس رمضانی تاسیس کنم تا در سه حوزه فعالیت داشته باشیم. اولین حوزه، مشاوره صنعتی و آموزش صنعتی، مورد بعدی تولید محصولات کامپاندینگ با ویژگی کاملا تخصصی و نگرش صادراتی بود و در آخر بخش تجاری و بازرگانی. انجام بازرگانی تخصصی و علمی چه در حوزه لوازم و تجهیزات و ماشین آلات و چه در بخش مواد اولیه موضوعی ست که در ایران خیلی به آن پرداخته نشده. ما در ایران با توجه به نیازی که وجود دارد و همینطور اشراف نسبی خود مواردی را مورد بررسی قرار دادیم و هدف گذاری بر روی واردات و فروش آنها را انجام دادیم.
بسپار- آیا فکر می کنید در حوزه بازرگانی صنعت پلیمر، کارهای فردی تر و شرکت های کوچک تر پیش برنده هستند، یا کنسرسیوم های صادراتی؟
قاسمی: من فکر می کنم فرهنگ کنسرسیوم های صادراتی هنوز در ایران جا نیفتاده و با توجه به شخصیت بازرگانی که در جامعه بازرگانی ایران وجود دارد، حس ترس از دزدیده شدن منفعت توسط دیگران قوی است. فکر هم نمی کنم به این زودی تغییر کند. مورد دیگری که از شکل گیری آن جلوگیری می کند، بحث تحریم هاست. وجود تحریم های شدید اجازه نمی دهد کنسرسیوم های این چنینی شکل بگیرد و در حال حاضر شرکت های کوچک تر، موفق تر عمل می کنند.
برداشت من این است که شرکت های تولیدی ما قسمت زیادی از تمرکز خود را بر روی بازرگانی گذاشته اند و با توجه به شرایط اقتصادی شاید حق داشته باشند و ترس از راکد شدن تولید داشته باشند، اما به طور کلی این حجم از فعالیت بازرگانی در واحدهای تولیدی، در نهایت مثبت نخواهد بود.
به صورت کلی ما یک شرکت بازرگانی کاملا تخصصی در کشور نداریم. در حالیکه این شرکت ها می توانند در نمایشگاه ها با مذاکره حرفه ای با تامین کنندگان از یک سو، بهترین دستاورد را از سوی دیگر برای خریداران و مشتریان فراهم کنند.
بسپار- به عنوان یک عضو هیات علمی که ارتباط بسیار نزدیکی با صنعت داشته، چالش ها و فرصت های این ارتباط را در کجاها می بینید؟
قاسمی: متاسفانه تصمیمات وزارت علوم گاها افراط و تفریط است. یعنی گاهی اوقات یک آیین نامه هایی می نویسند که بیشتر وزن آن به بحث های مقاله و مرزهای دانش می پردازد و در برخی موارد صنعتی بودن افراد را مهم می شمارد. از نظر بنده هر دو بخش برای حضور در دانشگاه ضروری است. یعنی دانشگاه هم باید بال دانشی را داشته باشد که بتواند رسالت اصلی خود که برداختن به ایده های جدید است را پوشش بدهد و از طرف دیگر باید شرایط به گونه ای باشد که نیازها و تقاضاهای صنعت را تامین کند. این موضوع برمی گردد به هنر دانشگاه ها و مراجع تصمیم گیر که بتوانند توازن این دو بخش را برقرار کنند. دانشگاه علاوه بر موارد علمی، خدمات صنعتی هم داشته باشد. یک چالش دیگر ما در ایران این است که در صنعت در خیلی موارد یا از دانشگاه عقب تر هستیم و یا جلوتر. همگام بودن می تواند بسیاری از چالش ها را مرتفع کند.
بسپار- در مراکز دانشگاهی و پژوهشی دنیا، مفهوم محقق و پژوهشگر شناخته شده است. در ایران آیا مرزبندی بین این دو و مدرسین وجود دارد یا …؟
قاسمی: در ایران نیز تقریبا ما این موضوع را داریم ولی باز هم به سازمان دانشگاه ها برمی گردد. برخی از دانشگاه ها، پژوهشکده هایی ایجاد کرده اند که به صورت تخصصی فعالیت های تحقیقی دارند. اما در هر حال نظر بنده این است که بار آموزشی دانشگاه ها بیشتر است، چون خارج از توان سخت افزاری که دارند دانشجو جذب می کنند. در واقع استاد وقتی برای رسالت اصلی خود که ایده بردازی است، وقت چندانی ندارد.
بسپار- شما مفهوم نسبتا جدید رسانه ای را در صنعت پلیمر پایه گذاری کردید و آن اینفلوئنسر علمی ست. در اینستاگرام بسیار فعال هستید و در روزهایی که خیلی ها لینکدین را فضای تخصصی تری می دانند به سراغ اینستاگرام ربه عنوان یک شبکه اجتماعی پر مخاطب رفتید. چرا؟ و نتیجه چه بود؟ اصولا تولید محتوای شما بر اساس چه گروه مخاطبی هست؟
قاسمی: جرقه این اتفاق در یکی از کلاس ها حدود 8 سال پیش زده شد. روش تدریس بنده به این شکل است که معمولا برای اینکه ذهن مخاطبین را درگیر کنم، سوال مطرح می کنم. در پی این سوال دریافتم که روش یادگیری نسل جدید تغییر کرده و همه در موبایل های هوشمند خود به دنبال پاسخ هستند. با همکاری مهندس رمضانی که ایده ابتدایی از ایشان بود، این کار را شروع کردیم. بنده نیز فکر کردم می توانم با توجه به تغییر سلیقه افراد در این بخش یک قدمی برای آموزش برداشته باشم. سیاست کلی بنده نیز در این صفحه تولید محتوا هم بر پایه علمی و هم بر پایه بازار است که احساس می کنم هر دو این مورد برای مخاطب جذاب به نظر می رسد.
بسپار- در بخش آموزش، برگزاری دوره های آموزشی کوتاه مدت رو از ابتدای امسال و به صورت فصلی در همکاری با مجله بسپار پیش بردید … این مسیر در آینده چگونه طی خواهد شد؟
قاسمی: بله، با همکاری مجله بسپار، دوره های آموزشی را در هر فصل پیش بردیم. هدف ما از برگزاری این دوره ها، آموزش مطالبی بود که در دانشگاه ها آموزش داده نمی شد ولی بستر آن یک بستر علمی است. ما موارد مورد نیاز علمی و صنعتی را در اختیار نودانش آموختگان و یا کارشناسان شاغل در صنعت قرار می دهیم. در تمام دنیا موسساتی وجود دارد که به صورت حرفه ای، تخصص ها و مهارت های مختلف را به افراد آموزش می دهند که تاییدیه های صادر شده از سوی آنها بعضا از مدارک دانشگاهی، راهگشاتر است. در نهایت در بخش آموزش به دنبال تاسیس و ایجاد مجتمعی هستیم که بتواند متخصصینی را آموزش دهد که به راحتی جذب صنعت بشوند و به صنعت در کوتاهترین زمان کمک کنند. من فکر می کنم اگر بتوانیم نیروی کار این چنینی تربیت کنیم، چالش های کمتری خواهیم داشت.
بسپار- توصیه شما برای دانشجوها و دانش آموختگان پلیمر چیست؟
قاسمی: توصیه من این است که مهارت های خود را افزایش دهند. دنیای جدید برای مهارت، بیشتر ارزش قائل است تا سواد! سواد راهگشا نیست چرا که هوش مصنوعی همه سواد را زیر سوال برده ولی مهارت چیزی نیست که هوش مصنوعی بتواند جایگزین آن بشود. هر چقدر مهارت ها و توانایی ها بیشتر باشد، دایره انتخاب بیشتر می شود و شما می توانید انتخاب کنید در جایی که به آن علاقه دارید باشید. پیشنهاد من این است که افراد بروند و توانایی های خود را در هر حوزه ای به صورت تخصصی افزایش دهند.
(ادامه دارد …)
متن کامل این گفت و گو را در شماره 269 ماهنامه بسپار که در نیمه اسفند ماه 1403 منتشر شده است، می خوانید.
در صورت تمایل به دریافت نسخه نمونه رایگان و یا دریافت اشتراک با شماره های ۰۲۱۷۷۵۲۳۵۵۳ و ۰۲۱۷۷۵۳۳۱۵۸ داخلی ۳ سرکار خانم ارشاد تماس بگیرید. نسخه الکترونیک این شماره از طریق طاقچه و فیدیبو قابل دسترسی است.
