بسپار/ ایران پلیمر در سالهای اخیر مطالعات مهمی در زمینه چندسازههای (کامپوزیتهای) بسپاری با الیاف طبیعی منتشر شده است. اکثر این مطالعات در مورد خواص الیاف طبیعی و مقایسه آنها با چندسازههای مرسوم از نقطه نظر رفتار مکانیکی و عملکرد میباشد. انواع الیاف طبیعی با خواص مختلف و کاربردهای صنعتی خاص وجود دارد. بهطور کلی این الیاف به دلیل منشاء طبیعیشان خواص گوناگونی دارند که عمدتا وابسته به مکان و شرایط کشت است و انتخاب الیاف مناسب برای یک کاربرد خاص را مشکل میکند. در این مقاله، مروری جامع پیرامون خواص الیاف طبیعی، که در چندسازهها به عنوان ماده تقویتکننده استفاده میشوند،ارایه میشود. مطالعات تازه منتشر شده بر انواع الیاف نوین نیز مرور شده است. یک تحلیل آیندهنگر در مورد روند آتی کاربرد الیاف طبیعی و توسعههای لازم برای وسیع نمودن کاربرد این الیاف نیز ارایه و بحث خواهد شد.
- مقدمه
در سالهای اخیر آگاهی مشتریان در مورد محصولات جدید تولیدشده از منابع تجدیدپذیر افزایش یافته است. بازاریابی سبز، دستورکارهای جدید بازیافت، اثرات اجتماعی و تغییر میزان آگاهی مشتریان را به محصولات دوستدار محیطزیست راغب کرده است.
بهطور کلی، مواد چندسازهای توسعه یافته و با هدف بهبود و سازگاری با محصولات معمول بازطراحی شدهاند، همچنین محصولات جدید با قابلیت جایگزینی نیز معرفی شدهاند. این مقاله، روندهای اخیر منتشر شده در مفهوم مواد زیستچندسازه تقویت شده با الیاف را بررسی و بحث میکند؛ در عین حال، بینش کلی درباره الیاف طبیعی برای زیستچندسازهها، با تمرکز بر خواص و کاربرد را فراهم میسازد. الیاف طبیعی عمدتا یا منبع گیاهی یا حیوانی دارند. منبع گیاهی سلولز و منبع حیوانی پروتئین است. با این حال، در صنعت چندسازهها، الیاف طبیعی اغلب به عنوان الیاف گیاهی بیان میشود.
یکی از موضوعات موجود درباره الیاف طبیعی، اطلاعات پراکنده و اختلاف در گزارشهای خواص مکانیکی میباشد. همچنین، کمبود استانداردهای مربوط به جمعآوری، عملآوری، فراورش و پسافراورش الیاف طبیعی برای تولیدکنندگان و مصرفکنندگان این مواد، پیچیدگی در انتخاب را بهوجود میآورد. در واقع، این موارد موانع کلیدی برای عمومی شدن استفاده از الیاف طبیعی در کاربردهای مختلف میباشد.
ساختاربندی این مقاله در 4 بخش به این شرح است: اول یک دید کلی درباره الیاف طبیعی با تمرکز بر فواید و خواص عملکردی آنها ارایه شده است. سپس در بخش 2 و 3، کاربردهای مناسب و روندهای آتی آورده شده است. در انتهای مقاله، با چند اظهارنظر نهایی بحث و نتیجهگیری خواهد شد.
- زیستچندسازههای تقویت شده با الیاف طبیعی
بهطور کلی، چندسازههای پایه زیستی را میتوان بر اساس طبیعت اجزای آن به دو دسته “نیمه دوستدار محیط زیست” و “سبز” تقسیم نمود (شکل 1). چندسازه سبز به این معنا است که تمامی اجزای آن از منابع تجدیدپذیر بهدست آمده، و بهصورت بالقوه انتشار دیاکسیدکربن و وابستگی به مواد نفتی را کاهش میدهند. در حالی که چندسازه نیمه دوستدار محیط زیست یکی از اجزا، بستر یا الیاف، از منابع تجدیدپذیر نمیباشند.
برگردان: مهندس دلآرا مهابادی
(ادامه دارد …)
متن کامل این مقاله را در شماره ۲۲۳ ماهنامه بسپار که در نیمه اردیبهشت ماه ۱۴۰۰ منتشر شده است بخوانید.
در صورت تمایل به دریافت نسخه نمونه رایگان و یا دریافت اشتراک با شماره های ۰۲۱۷۷۵۲۳۵۵۳ و ۰۲۱۷۷۵۳۳۱۵۸ داخلی ۳ سرکار خانم ارشاد تماس بگیرید. نسخه الکترونیک این شماره از طریق طاقچه و فیدیبو قابل دسترسی است.