یک تحقیق ایرانی: ذخیرهی آب با پلیمرهای فوق جاذب ممکن میشود

گروه ترجمه و تولید محتوا در بسپار می نویسد، پلیمرهای فوق جاذب نیاز به آبیاری محصولات کشاورزی را با ذخیرهی آب و مواد مغذی و سپس رهایش آنها در مواقع لزوم، کاهش میدهد. این ادعا اخیرا در مقالهای در مجلهی Tropical Agricultural Science (JTAS) به چاپ رسیده است.
خشکسالی در اثر تغییرات آب و هوایی در حال حاضر یکی از بزرگترین نگرانیهای عصر حاضر بوده که میتواند باردهی محصولات کشاورزی را به مقدار قابل توجهی کاهش دهد. در همین حال تامین آب برای بسیاری از کشورها یک مساله محسوب میشود. با توجه به رشد بی سابقهی جمعیت، انتظار میرود که نیاز به آب افزایش یابد. به همین دلیل یافتن راههایی برای بهبود تامین آب در بخش کشاورزی بسیار مورد نیاز میباشد.
یکی از راه حلهای موجود استفاده از بسپارهای فوق جاذب (SAPs) میباشد. این بسپارها قابلیت جذب آب تا 1000 برابر بیشتر از وزن خود را دارا هستند. این بسپارهای فوق جاذب در حال حاضر در بخشهای مختلفی نظیر کشاورزی، باغداری، داروسازی، بسته بندی مواد غذایی، حفاری نفت و … بسیار مورد استفاده قرار میگیرند.
هیدروژلهای فوق جاذب (SAHs)، نسبت به بسپارهای فوق جاذب خواص ویژه تری را دارا هستند ولی به دلیل قیمت بیشتر و اثر سوء بر محیط زیست محدودیت مصرف بیشتری را دارا هستند.
در یک مقالهی مروری که در JTAS منتشر شده است، داوود خدادادی دهکردی از دانشگاه آزاد اسلامی به بررسی اثر SAPs و SAHs بر خاک و گیاهان پرداخته است. او همچنین نرخ مناسب آبیاری و میزان جذب آبی که میتواند با بسپارهای فوق جاذب ایجاد شود را مورد مطالعه قرار داده است.
او به این نتیجه رسیده است که این بسپارها میتوانند آب و مواد مغذی را به خود جذب کرده و در خاک سبک آنها را رها کنند. این مساله میتواند باعث رویش گیاهان و افزایش زیست تودهی (Biomass) آنها تحت شرایط نامناسب جوی بشود.
خبر جالب توجه اینکه این مواد میتوانند آب ذخیره شده درون خود را تا 5 سال حفظ نمایند. همچنین میتوانند نرخ جوانه زنی دانه و رشد ریشه را افزایش داده و تنش مضر بر گیاهان را کاهش دهند. به علاوه مواد فوق جاذب میتوانند آلودگیهای خاکی را کاهش و کیفیت آب را افزایش دهند.
اگرچه در برخی از مطالعات ذکر شده است که استفادهی بی حد و اندازه از SAPs و SAHs میتواند شرایط هوا رسانی به خاک را تضعیف کرده و در برخی از موارد باعث ایجاد یکسری بیماریهای گیاهی بشود. مطالعات بیشتری لازم است تا مقدار بسپار مناسب برای استفاده در این کاربردها در شرایط محیطی مختلف مشخص شود.
به طور کلی، جمع بندی دانشمندان به این صورت بوده است که استفاده از مواد فوق جاذب میتواند ویژگیهای خاک را بهبود داده و به کشت با آب کمتر کمک نماید. از طرف دیگر در بیشتر کشورها این مواد بسیار پرهزینه هستند. با این وجود نیاز است تا کشاورزان به مصرف بیشتر این مواد تشویق شوند.