اختصاصی بسپار از ایران پلاست/ گفت و گو با محمد حسین هاشمی، رئیس هیئت مدیره شرکت البرز پلیمر سپاهان: با ماشین ابزار چند دهه قبل نمی توان ماشین امروزی ساخت، دولت باید به کمک بیاید
بسپار/ ایران پلیمر ایران پلاست هجدهم از 18 تا 21 شهریورماه در محل دایمی نمایشگاه های بین المللی تهران برپاست. گفت و گوی همکاران این گروه رسانه ای را با برخی مشارکت کنندگان در نمایشگاه می خوانید.
محمدحسین هاشمی رییس هیات مدیره البرز پلیمر سپاهان در گفت و گویی اختصاصی با بسپار به سوالات ما پاسخ داد که در ادامه می خوانید:
ایران پلیمر- لطفا بفرمایید در این دوره نمایشگاه ایران پلاست چه محصولی را به مشتریان و بازدیدکنندگان معرفی می کنید؟
هاشمی: من محمد حسین هاشمی هستم. رییس هیات مدیره شرکت البرز پلیمر سپاهان و تحصیلاتم در مقطع دکتری تجارت بین الملل است. البرز پلیمر سپاهان حدود دو دهه است که در خصوص طراحی و ساخت و تامین ماشین آلات صنعت پلیمر و پلاستیک در ایران فعالیت می کند. این شرکت توانسته غیر از عرضه ماشین آلات این صنعت در داخل، اقدام به صادرات نیز داشته باشد. البته در این زمینه با موانع متعددی روبرو هستیم که شرکت ما هم از این موانع بی بهره نیست. تاثیر این موانع این بوده که طرح های ما در حوزه صادرات آن طور که می خواسته ایم پیش نرفته است. در هر حال در دهه اخیر به طور موفقی توانسته ایم خیلی از کمپانی ها و شرکت های داخلی را از خرید ماشین آلات خارجی بی نیاز کنیم.
از دستاوردهای امسال ما در زمینه ساخت، اکسترودرهای تولید پروفیل های PVC است. پروفیل های یو پی وی سی/ لوله های پی وی سی چند لایه/ لوله های پی وی سی برقی و همچنین در زمینه لوله های پلی اتیلن و آبیاری بارانی یا آبیاری قطره ای و تمام ماشین آلاتی که در این بخش می توانند برای تولید کننده مفید باشند را در ایران پلاست عرضه کرده ایم. با توجه به محدودیت هایی که امسال به لحاظ فضا در نمایشگاه بود، مشتریان و خریداران می توانند علاوه بر نمایشگاه از شوروم اختصاصی ما هم دیدن کنند.
ایران پلیمر- تازه ترین فناوری ها و نوآوری ها در حوزه فعالیت شما در دنیا چیست؟ در ایران چه قدر با آنها همسو هستیم؟
هاشمی: خدمت شما عرض کنم که دنیا در بحث ماشین سازی روی دو موضوع کار می کند: یکی سرعت بالا و خروجی ماشین آلات تولیدی و دیگری مصرف کم انرژی. یعنی چیزی که در آخرین نمایشگاه های معتبر دنیا از سوی ماشین سازان بزرگ اروپایی مثل ایتالیا و آلمان و همچنین چینی ها می بینیم، عرضه ماشین آلاتی است که بتوانیم خروجی بیشتر و تولید بیشتری داشته باشیم و از نظر انرژی کم مصرف ترین ماشین آلات باشند. چون واقعا در آینده موضوع انرژی در دنیا یک موضوع قابل اهمیت برای تولید کنندگان است.
ما هم در شرکت البرز پلیمر سپاهان در واحد تحقیق و توسعه و در طراحی های خود این فناوری دنیا را دنبال کردیم. یعنی آمدیم ماشین آلات را هم از نظر خروجی افزایش دادیم و هم از نظر مصرف انرژی ارتقا دادیم. مهندسین طراح ما به صورت روزانه در حال کار بر روی این موارد هستند. نکاتی که در نهایت یک خط را مقرون به صرفه تر می کند.
ایران پلیمر- ظرفیت تولید شما در سال، سهم بازار شما در داخل کشور و سهم صادرات شما از تولیداتتان چه قدر است؟
هاشمی: اجازه بدهید من پیش زمینه ای را عرض کنم. کشور ما الان از نظر اقتصادی که تولید در آن نقش بسزایی دارد، دچار چالش های مختلفی است. یک نمونه از آن را در بحث عدم توان تامین انرژی می بینید. کمبود انرژی برق بی تاثیر در ساختار تولید کشور و بهره وری ما نمی تواند باشد.
وقتی تولید کننده انرژی کافی برای فعالیت حرفه ای خود نداشته باشد، این یک نمونه از چالش های جدی تولید و اقتصاد کشور است. بحث برق به صورت غیرمستقیم روی خرید ماشین آلات جدید و توسعه کارخانجات موثر است. شما وقتی نتوانید به دلیل قطعی برق از ظرفیت کامل واحد خود بهره برداری کنید، خب اصلا به سمت خرید ماشین های جدید نخواهید رفت!
در هر حال می توانم بگویم، از آنجایی که به لحاظ کیفیت، ماشین آلات ما در رقابت با سازنده های سایر کشور و چین است، بازار مناسبی داریم. هرچند قیمت تمام شده ما به لحاظ وضعیت اقتصادی و به لحاظ تصمیم های اشتباهی که مسئولین مربوط به صنعت ماشین سازی می گیرند، با قیمت تمام شده یک واحد چینی که حمایت های زیادی دارد، یکی نیست ولی با همه ی مشکلات توانسته ایم بخش عمده ای از خواسته های تولیدکنندگان در خصوص خرید ماشین آلات صنعت پلیمر را پاسخگو باشیم.
سهم بزرگی در بازار ایران داریم و در خصوص صادرات هم همانطور که اشاره کردم، به رغم موانع و چالش ها از آن بی بهره نیستیم.
در بازار داخلی طبق برنامه و پیش بینی حرکت کرده ایم که مرهون زحمات متخصصین، پرسنل و مهندسین شرکت هستیم. شرکت البرز پلیمر سپاهان با برند APS توانسته رضایت مشتریان را همواره به دست آورد.
ایران پلیمر- سه چالش بزرگ تولید صنایع پلیمری؟ و سه فرصت در این زمینه کدامند؟
هاشمی: چالشهای زیادی سر راه تولید ماشین آلات صنعت پلیمر وجود دارد.
اولین چالش انتقال تکنولوژی از کشورهای توسعه یافته به کشور ماست. ببینید صنعت ماشین سازی اگر بخواهد بقا داشته باشد، باید از نظر تکنولوژی خود را به روز کند. ما نمیتوانیم بدون تکنولوژی روز، ماشینهایی بسازیم که فاصله زیادی با ماشینهای ساخته شده در کشورهای توسعه یافته داشته باشند. برای اینکه بتوانیم ماشین ها را به روز کنیم و از تکنولوژی دنیا دور نمانیم، باید انتقال تکنولوژی به کشور صورت بگیرد که عملا با توجه به روابط بین المللی محدود کشور با کشورهای توسعه یافته، ممکن نیست. انتقال تکنولوژی نیازمند روابط خارجی است. متاسفانه ما حتی نمی توانیم با دپارتمانهای مربوط به پلیمر در دانشگاههای معتبر دنیا که رنکینگ قابل توجهی و خوبی دارند، ارتباط داشته باشیم و از دانش آنها استفاده کنیم.
شما اگر به کشورهای توسعه یافته نگاه کنید، می بینید که صنعت ماشین سازی آنها به عنوان صنعت مادر مورد توجه بوده است.
چالش بعدی، عدم وجود نیروی فنی و تخصصی در صنعت ماشینسازی است. ما نتوانسته ایم نیروهای متخصص خوبی تربیت کنیم یا اگر هم تربیت کرده ایم از کشور رفته اند. در تولید، دیگر حتی نیروهای ساده هم نداریم! آنها هم در حال مهاجرت هستند. این موضوع به اندازه ای مهم است که شاید رفته رفته خیلی از کارخانههای ما را به تعطیلی بکشاند. این نیروهای فنی، ماهر، متخصص و طراح هستند که یک واحد را پویا نگه می دارند.
چالش دیگر، عدم وجود ابزارآلات و ماشین ابزارهای روز و دقیق است. امروزه با هوش مصنوعی یا از طریق ماشینهای CNC قطعاتی در کشورهای دیگر ساخته می شود که ما از آنها بی بهره هستیم. ماشین ابزار خیلی از کارخانههای ماشین سازی ما شاید مربوط به 5 دههی گذشته یا 6 دههی گذشته باشد!
چون قطعات ماشین ها، قطعات بسیار دقیقی هستند، امروز فرسایش ماشین ابزار در کارخانه های تولید ماشین سازی به طور جدی برای ما مشکل ساز است. البته چالشهای زیادی وجود دارد که اگر ما بخواهیم همه را دستهبندی کنیم، شاید دهها چالش دیگر وجود داشته باشد.
در خصوص ماشین ابزار و تجهیزات ساخت، دولت باید به کمک بیاید. با اعطای تسهیلات (نه با بهره های سنگین) جبران بودجههای خرید ماشینآلات صنعتی روز را بکند. سیاست دولت می تواند این باشد که از طریق صندوق ملی توسعه و ارزی منابع مالی را تامین کند و واحدهای ماشین ساز را تجهیز.
در صنعت ماشین سازی، خیلی از کشورهایی که شاید دهه های گذشته از ما خیلی عقبتر بودند،حالا ما از آنها عقب تر هستیم.
در بحث فرصت ها هم یکی اینکه باید به دنبال حل مساله ناترازی انرژی باشیم. دیگری این که در قالب تشکل ها، بازدید از کارخانه های معتبر و مهم و ارتباط با دانشگاه های خارجی و گذراندن دوره های کوتاه مدت فشرده برای تربیت نیروی ماهر و متخصص باید در دستور کار ما باشد.
حاکمیت باید به فکر بقا و نگهداری نیروهای متخصص در کشور باشد.
در عین حال در بخش خصوصی و صنایع هم فکر می کنم بورسیه کردن دانشجویان یکی از روش های مناسب برای حفظ نیروی نخبگانی کشور است.
ایران پلیمر- پیشنهادهای شما برای سیاست گذاران و تصمیم سازان چیست؟
هاشمی: پیشنهاد من برای سیاست گذاران و تصمیم سازان در این صنعت این است که صنعت ماشین سازی در یک کشور مادر تمام صنعت ها است و میتواند پیشران صنایع دیگر باشد. اگر ماشین سازی یک کشور رو به افول برود و به جایی برسد که کارخانهها و کمپانیهای بزرگ ماشین سازی هر روز یکی پس از دیگری تعطیل کنند، تولید آن کشور هم دچار چالش خواهد شد. سیاست گذاران ما امروز باید به ماشین سازی در کشور اهمیت بدهند و خیلی فعالتر و خیلی گستردهتر نسبت به ماشین سازان نگاه کنند. یک نگاه طولانی مدت. معاونت مربوطه در وزارت صمت در این خصوص باید به گونهای عمل کند که صنعت ماشین سازی ما مشکلات کمتری نسبت به دیگر صنایع داشته باشند. چون وقتی مشکلات ماشینسازی کمتر باشد، تولیدکنندگان رغبت بیشتری پیدا می کنند که از ماشینهای داخلی استفاده کنند. وقتی ماشین سازهای داخلی مشکلات کمتری نداشته باشند، ماشینهای بهتری میسازند و از خروج ارز جلوگیری می شود.
کمپانیهای بزرگ ماشین سازی ما امروز به واردکنندگان ماشینآلات تبدیل شده اند. این از موضوعات مهمی است که وزارت صمت باید به آن توجه کند.
تولید کل کشور امروز دچار مخاطره شده و ما سازندگان ماشین سازان هم جدای از بقیه نیستیم.
ایران پلیمر- نمایشگاه های تخصصی چه اثری در توسعه بازار شما دارند؟ نقد احتمالی شما به ایران پلاست و پیشنهادهای شما برای ادوار آتی چیست؟
هاشمی: ببینید نمایشگاههای تخصصی برای عرضهی آخرین دستاوردهای کمپانی ها و شرکتها بسیار مناسب هستند. حتی برای روابط بین مشتری و تولیدکننده یا خریداران و فروشندگان بهترین محل است. اما اینجا باز حاکمیت و دولت باید به کمک تولیدکنندگان بیاید و این قدر هزینههای نمایشگاه داخلی برای یک تولیدکننده نباید زیاد باشد که حتی نتواند در نمایشگاه حضور پیدا کند!
در کشورهای توسعه یافته برای به عرضهی محصولات یک کارخانه در خیلی از نمایشگاهها یارانه پرداخت می شود ولی ما در کشور خودمان از این موضوع بی بهره هستیم. حتی کسانی که نمایشگاه برگزار میکنند به فکر منافع و سود خودشان هستند.
در سالهای اخیر که حتی در نمایشگاهها حضور خریداران خارجی بسیار کم بوده، فروشندگان ماشینآلات خارجی بسیار زیاد بوده اند. چرا؟ شاید ایران پلاست در قلب ایران در چند سال آینده تبدیل به ورژنی از چایناپلاست شود، مثلا چایناپلاس تهران!
چون واقعا عرضهی ماشینآلات چینی در این نمایشگاه زیاد است.
اینکه ما در کشور خودمان توان رقابت با اینها را نداریم باید مورد توجه دولت باشد.
گاهی متاسفانه نمایشگاه تخصصی ایران پلاست نه تنها کمکی به ماشین سازان نکرده بلکه این صنعت را با حضور این همه چینی تضعیف هم کرده است.
ایران پلیمر – دورنمای فعالیت اقتصادی دولت جدید و اثرات آن را بر کسب و کار خود چگونه ارزیابی می کنید؟
هاشمی: در خصوص دولت جدید و سیاستهای دولت جدید با توجه به فرصت کوتاهی که آقای دکتر پزشکیان کاخ ریاست جمهوری را تحویل گرفته اند و مستقر شده اند، هنوز برای من سیاستهای این دولت نامشخص است و نمی توانم ارزیابی کنم که آیا سیاستهای این دولت به کمک ماشین سازی داخلی و خصوصا ماشین سازی صنعت پلیمر می آید یا نه. هنوز زود است. چند ماه دیگر نیاز داریم تا ببینیم سیاست های وزارت صمت در خصوص ماشین سازی چییست؟ اگر سیاستهای قبلی دنبال بشود، ماشین سازی همچنان تضعیف خواهد شد و ماشین سازهای ما همانطور که عرض کردم به واردکنندگان ماشین آلات و به نمایندگان کمپانیهای چینی تبدیل می شوند.
اگر سیاست دولت جدید هم به داد این صنعت نرسد، ما نمیتوانیم ماشین سازی قوی در صنعت پلیمر داشته باشیم و در آینده نه چندان دور تعداد محدودی از این ماشین سازان که هنوز به سختی دارن در ایران تلاش می کنند که صنعت ماشین سازی را سرپا نگه دارند، آنها هم خسته می شوند و تبدیل می شوند به واردکنندگان ماشینآلات پلیمری.
بنابراین امیدوارم که سیاستهای دولت در پیشبرد و پیشرفت صنعت ماشینسازی کشور موثر باشد و به کمک NGOها دولت بتواند اهداف خوبی را محقق کند.