اختصاصی بسپار/ فرشید بهاری، مشاور سازمان پسماند شهرداری تهران: بازیافت پلاستیک صنعتی فعال و سودآور است

بسپار/ایران پلیمر در سال 1349 شهرداری تهران، برای بهینه سازی مدیریت پسماند شهر تهران، احداث مجتمع بازیافت آرادکوه را با هدف تفکیک انواع پسماندهای شهری و تولید کمپوست از پسماندهای آلی در دستور کار خود قرار داد. این کارخانه در حال حاضر حدود ۵۵۰۰ تن پسماند در روز پذیرش دارد.
شرکت ناب اندیش به عنوان مشاور طرح MRF تهران در زمان همکاری، شاهد پیچیدگی ها و مشکلات موجود در مسیر پیش روی این سازمان بوده است.

بسپار_ لطفا عملکرد سازمان پسماند را در ایران و روند جهانی آن شرح دهید.
بهاری: در سازمان های پسماند در ایران و سراسر جهان، معماری و مدیریت استراتژیک در حوزه خدمات انواع پسماند شهری، عموما طراحی و اجرا می شود.
مشکل مدیریت پسماند در سراسر ایران به صورت خاص مربوط به مدیریت دولتی و سنتی در طی سالیان گذشته بوده و همچنان هست.
اساس مدیریت پسماند در ایران با الگوی واگذاری مسئولیت مدیریت پسماند به پیمانکاران خرد خصوصی به صورت جزیره ای است. در این راستا به دلیل عدم وجود ساختار و استاندارد و گریدبندی پیمانکاران و مشاوران در موضوع پسماند، اگر مدیریت پسماند را به جزیره هایی تقسیم بندی کنیم، قسمت جداسازی پسماند خشک و حمل و نقل یا جمع آوری پسماند بسیار جذاب و پر رنگ از نظر اقتصادی دیده می شود که مشکل و چالش خاصی متحمل نیست.
چالش اصلی مدیریت پسماند را می توان در بخش بعدی، یعنی پسماندهای ارگانیک تر و پسماندهای غیرارزشمند (ریجکت) مشاهده کرد که نه تنها سودآور و اقتصادی نیست بلکه اکثر مشکلات محیط زیستی و بهداشتی مربوط به این جزایر می باشد که برای دولت و کشور هزینه های مشهود و غیرمشهود ببار آورده است.
خوشبختانه در طی سالیان اخیر با حضور مدیران جدید در شهرداری تهران نخستین گام های مدیریت یکپارچه پسماند شهری (MRF) شناسایی شد و اقداماتی انجام گردیده است که در سطح کشور شایان توجه است.
امید است تا با درایت مدیران وقت و با اخذ تجربیات موفق مشابه از کشورهای صاحب نام در این راستا و بررسی دقیق سیستم مدیریت پسماند آنها، چرخه مدیریت پسماند کشور در قالب تعریف جدیدی از صنعت پسماند به همراه تدوین استانداردهای علمی و صنعتی و تشکیل ساختاری واحد و با کمک تجربیات دیگر صنایع بزرگ کشور ایران همانند صنعت ساختمان، نفت، برق و … ارایه کند.
امیدواریم موضوع پسماند کشور از قالب سازمان ها و کارگروه های متعدد به یک صنعت واقعی تبدیل شود تا به راحتی بر اساس یک طرح مشخص به سوی کمال و حل مشکلات زیست محیطی گامی موثر بردارد.

بسپار- آیا در فرآیند بازیافت سیستماتیک پلاستیک ها، علاقه مندان به سرمایه گذاری دسترسی آسانی را به مواد ورودی دارند؟
بهاری: قسمت اعظم استفاده روزمره مردم به پلاستیک ها تعلق دارد و دلیل عمده آن تنوع و قابلیت های پلاستیک هاست. در گروه سبز اقتصادی جهان مبنا بر این شد که پلاستیک ها یا حذف شوند، یا موادی جایگزین آنها شوند و یا مجدد به تولید بازگردند.
گاها با عدم دانش کافی و استفاده از روش های سنتی تولید و بازیافت، مواد تولیدی گرانول بعضا کیفیت مطلوبی نداشته و ندارد.

بسپار- فکر می کنید چه میزان از پلاستیک تولید شده بازیافت میشود؟
بهاری: به صورت کلی آمار دقیقی وجود ندارد اما میزان تفکیک خشک در تهران در سه سال گذشته 30 درصد از 100 درصد پسماندهای تفکیکی بوده است.

بسپار- سیاست های کشور حامی بازیافت هست یا بازدارنده؟ پیشنهادهای شما چیست؟
بهاری: در کل جهان بخش محیط زیست و مدیریت پسماند هیچ راهی ندارد مگر آنکه دولت و سیاست حاکم، روی آن نظارت کامل بر اساس استاندارد تعریف شده مشخص داشته باشد. یک بنگاه اقتصادی زمانی به حیات خود ادامه میدهد که اقتصادی و پایدار باشد.
با وجود مشکلات و چالشهای موجود در مدیریت پسماند خوشبختانه صنعت پلیمر و پلاستیک بازیافتی کشور جزو صنایع فعال و با سود اقتصادی مناسب برای ذینفعان می باشد.

(ادامه دارد …)

متن کامل این گفت و گو را در شماره 257 ماهنامه بسپار که در نیمه اسفندماه 1402 منتشر شده است، می خوانید.

در صورت تمایل به دریافت نسخه نمونه رایگان و یا دریافت اشتراک با شماره های ۰۲۱۷۷۵۲۳۵۵۳ و ۰۲۱۷۷۵۳۳۱۵۸ داخلی ۳ سرکار خانم ارشاد تماس بگیرید. نسخه الکترونیک این شماره از طریق طاقچه  و  فیدیبو  قابل دسترسی است.