اخبار

دکتر مهدی نکومنش از جایگاه کنونی پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی می گوید

بسپار/ایران پلیمر می نویسد، پژوهشگاه به لحاظ ساختاري يك سازمان پژوهشي است كه نظام و قوام جدي از ابتدا كار به همت مو.سسان خودش داشته است و اعتباري كه ما از ابتدا در بين پژوهشگاهها داشته ايم همواره از شرايط خوبي هم به لحاظ پژوهشي و هم به لحاظ اعتبارات مالي برخوردار بو ده ايم.
دکتر نکومنش رییس این پژوهشگاه در ادامه می گوید:  اما اگر بخواهيم  وضعيت كنوني پژوهشگاه را ارزيابي كنيم بايد نگاهي به گذشته و سير تكامل آن داشته باشيم. سالها قبل كه در شركت پژوهش و فناوري پتروشيمي بودم و زمينه آشنايي نزديك با يك سازمان پژوهشي خارج از پژوهشگاه كه آن هم در زمينه نفت بود و ارتباط بينالمللي و كار زيادي داشت، فراهم شد. در آن مقطع احساس مي كردم كه نقيصه پژوهشگاه ما نداشتن اهداف روشن است. در آن زمان بيش از اين هم نمي شد انتظار داشت به خاطر اينكه پژوهشگاه ما در حال شدن بود و داشت موجوديت وهويت پيدا ميکرد. سالهاي بعددر هيات امناء  ارائه دو مقاله توسط هر هيات علمي مصوب شد. در آن زمان افزايش ناگهاني در تعداد مقالات پژوهشگاه رخ داد وهمين الان هم خيلي از لحاظ ارزشيابي مهم است. اما اكنون رويكردها عوض شده و شاخصهاي قبلي تغيير كرده حالا بايد همه در يك جهت خاص و هماهنگ مانند قايق مسابقه در يك جهت پارو بزنيم و بتوانيم با حضور 90 عضو هيات علمي بر روي موضوعات خاص حياتي ومورد نياز كشوركار كنيم. همه تلاش من اين است كه اين كوئورديناسيون و هم پايگي را انجام بدهم. ولي اذعان مي كنم كه خيلي ضعيف بودم ولي جديدا اين حركت در حال  شكل گيري است. از زماني كه  مسئوليت پژوهشگاه را بر عهده گرفته ام، دغدغه اصلي من تمركز  نيروهاي پژوهشگاه در جهات  و اهداف خاص آن بوده و فكر ميكردم  خيلي سريع در اين زمينه پيش برويم  كه متاسفانه خيلي كم به اهدافمان در اين زمينه رسيديم در واقع پژوهشگاه بايد بتواند اين خط و مسير را پيدا کند.


جايگاه پژوهشگاه را چگونه ارزيابي ميكنيد؟

رتبه ما هم اكنون در نظام های رتبه بندی جهانی  بين 1100 الي 1200  و بعد از انستيتو پاستور، بين پژوهشگاه هاي ايراني در رتبه دوم هستيم. با اين اوصاف در نظامهاي رتبه بندي بين المللي خيلي جايگاه مطمئني نداريم بايد خيلي بيشتر تلاش كنيم و اساس حرکت ما در اين است که اجازه دهيم تا ديگران ما را قضاوت کنند.در روزهاي اول خيلي با اين نظر من موافق نبودند و اعتقادي به تغيير نداشتند. اما الان همه  مي دانيم كه  مسيري كه در آن قرار داشتيم  و كار را به همان شكل اوليه  ادامه ميداديم ديگر كافي نيست و بايد حركت كنيم. ما بايد عارضه يابي مي كرديم. تمام تلاش اعضاء هيات علمي اعتلاي جايگاه علمي و كسب رتبه هاي برتر بوده و اين افتخارات با پرورش دانشجو، ارتباط با صنعت و پروژه هاي صنعتي بدست ميآيد. براي اين مهم بايد برنامه ريزي كرد، هدف را مشخص ساخت و همه با هم در جهت دستيابي به هدف معين كار كنيم. اگر جهت و هدف مشخص نباشد همه اين فرصتها تبديل به تهديد ميشود وقتي در  تربيت دانشجو و يا طرحهاي صنعتي بدون هدف باشيم مانند قايق پارک هاي تفريحي كه هدفي جز تفريح ندارد و هر كس به يك سوي يپارو مي زند، عمل مي كنيم نه مانند يك قايق مسابقه كه هدفش مشخص است. با اهداف پراكنده و نامعين، در يك ميدان واقعي كاري از كسي بر نمي آيد ولي ما سعي كرديم كه يك اعتباري را تهيه كنيم تا بتوانيم پروژه هاي هدفمندي تعريف كنيم كه در آينده مي تواند ما را در ميدان هاي بين المللی، داخلی و صنايع صاحب نام كند. همه همت ما بر اين است كه  پروژه اي را انجام دهيم كه پاسخگوي يك بخش مهمي  از نيازهاي جامعه باشد و به اسم پژوهشگاه اعتبار ببخشد اين مي تواند يك رويكردی باشد كه ما را وارد عرصه جدی و كار ساز يك مركز پژوهشی بكند.

 

موانعي كه بر سر راه داشتيد چه بوده است؟

در زمينه ارتباط با صنعت و اجراي طرحهاي صنعتي با مشكلات زيادي در داخل كشور مواجهيم. متاسفانه در داخل اهداف مشخصي را براي پليمر ترسيم نمي كنند و مارا به اهداف بالا دست ارجاع مي دهند، در صورتي كه در كشورهاي پيشرفته مراكز پژوهشي مثل ما ايجاد مي شود و چند كار خاص به آن ارجاع ميكنند تا در يك بازه زماني در صنعت اجرا شوند ولي در كشور ما دستاوردهاي داشتيم كه قابل اجرا بوده و متاسفانه از آن استفاده نكرده اند.

طي اين دوره تلاش كرديم با ارائه راهكارهايی از اين موانع عبور كنيم. پذيرش دانشجو را بر مبناي پيشبرد طرح هاي مصوب انجام مي دهيم. پنجره ديگري كه مي شود باز كرد و خيلي  به آن اميد دارم اينست  كه با استفاده از  روابط بينالملل بتوانيم طرحهايي در سطح بين المللي را به اجرا برسانيم، وقتي صنايع داخلي قدر يك پژوهشگاه علمي را نمي دانند بايد بتوانيم در گردونه هاي خارجی وارد بشويم و بتوانيم در  در برخي از طرح ها مشاركت كنيم. در هر حال اول كار خيلي سخت هست فعلا چشمه های كوچكی در حال روشن شدن است.

تعامل پژوهشگاه با صنعت چگونه بوده و چه كارهايی انجام شده است؟

ما بايد با صنايع خارجي و پژوهشي همكاري كنيم تا صنايع داخلی, مجاب بشوند كه از توانمندي های  ما استفاده كنند. الان ما برند خوبي نيستيم مثلا كارهاي خوب پليمري را به دانشگاه صنعتي شريف مي دهند در صورتي كه چند استاد پليمر بيشتر ندارند و يا به دانشگاه پلي تكنيك يا دانشگاه علم و صنعت مي دهند! علتش اين است كه آنها دانشگاه هستند و برند هستند و ما برند نيستيم، مثلا وزارت نفت كاتاليست PP  را كه ما پانزده سال روي آن  كار كرديم و دانش فني آن را با مشاركت  شركت پژوهش فناوري پتروشيمي ثبت  و به مرحله توليد صنعتي رسانده ايم را به  يك دانشگاه داده است در صورتي که همکاران ما در آن دانشگاه کار زيادي روي اين کاتاليست نکرده بودند. پس ما با صنايع و مراكز پژوهشي خارجي كار ميكنيم. داخلي ها بايد ببينند كه وقتي پژوهشگاه مي تواند مشكل خارجي ها را حل كند پس ميتواند به آنها هم كمك كند. اين كار باعث ميشود كه ما به صنعت نزديك بشويم.

 

پژوهشگاه  در زمينه برند سازی چه كاری انجام داده است؟ 

از روز اول تاكيد كرديم كه پژوهشگاه با برنامه استراتژيك به جلو برود و نبايد برنامه در قفسه خاك بخورد و بايد اجرا شود.

اين برنامه ها را ما با محققان و  كارشناسان خودمان بازنگري كرديم و يك برنامه استراتژيك تدوين شد و در تمام اركان پژوهشگاه ساري و جاري شده است وفرقش با قبل در اين است که طبق اين برنامه معلوم است که آخر سال  به كجا بايد برسيم و چه كاري بايد انجام دهيم .يكي از همين بخشها ايجاد برند است و  برنامههايي در اين رابطه داريم تا پژوهشگاه به جايگاه مطلوبي برسد.

امسال دومين سال پايش برنامه ها را داريم، پايشهاي چهار ماه انجام داديم و به آن متعهد بوديم ومي تواند يكي از افتخارات نسبت به پژوهشگاه هاي ديگر باشد.

همكاري مجموعه با اين برنامه چقدر است؟

اين جاي بحث دارد و هميشه مقاومت در مقابل تغيير وجود داشته و در همه جا هست، بايد فرهنگ سازي بشود و اين کار به شوراي فرهنگي پژوهشگاه که متولي فرهنگ سازي است ارجاع شده است. در همكاران تا حدودي مخالف و ميانه و موافق داشته ايم.

البته من نشانه هاي خوبي مي بينم كه سازمان ما استعداد اينكه برنامه ايي شود را دارد و مي تواند مثل يك سازماني كه در ليگ جهاني قرار گرفته و با كشور هاي ديگر در حال مسابقه است براي پيشرفت همواره خودش را با ديگران مقايسه كند. و پاسخ همكاران من در اين مورد خوب بوده است.

  

از نظر شما پايش های كه انجام داديد آيا به اهداف مورد نظر رسيده ايد؟

بله من اين را مي بينم و با اصرار بنده همكاری خوبي صورت مي گيرد و به نظرم از زمان پيش بيني شده زودتر به اهدافمان می رسيم و مي توانيم به سازمان مطرحی تبديل شويم.

 

چه مشوق هابی براي اجرای بهتر برنامه داريد؟

مشوق های برنامه مادی نيست و وقتی شما در مجموعه ای كار مي كنيد كه ببينيد جايگاه بهتري در جامعه دارد و در رنكينگ جهانی جايگاهي مستحكمي دارد پس ارزش وجودي شما بالا مي رود و همينطور ارزش مادي شما بالا ميرود.اگر پژوهشگاه ما قوی شود همه ما برنده شده ايم، اگر درآمد ما بهتر شود، كارانه كه ده درصد از درآمد اختصاصی هست بالاتر مي رود ولي اول معنويات مهم هست كه در پي آن ماديات هم خواهد آمد.

 

وضعيت كلی پژوهشگاه از نظر كميت و كيفيت آموزشی و تحصيلات تكميلی چگونه بوده است؟

به نظر من ما بايد سازمان پژوهشي باشيم نه آموزشي. بحث آموزش بحث اصلي پژوهشگاه نبايد باشد. ولي از طرفی در همه جای دنيا پژوهش بدون نيروي دانشجويی امكان پذير نيست چرا كه دانشجويی كه در حوزه پژوهش كار مي كند، صرفا به دنبال مدرك نيست بلكه سهم بسزايي در اجراي طرح ها و كسب مهارت دارد. متاسفانه قبلا مانند دانشگاه شده بوديم و ارائه مقاله يكی از اهداف اصلي ما بود ولي من برای پژوهشگاه اين را نمي پذيرم و بايد فكرهای اساسی بكنيم. لذا هم خودمان اين كار را كرديم و هم وزارت علوم تلاش مي كند تا در مراكز علمي و پژوهشي اين رويكرد را عوض كند.

 

در مورد كيفيت آموزش صنعتی و آكادميك و ارتباط آموزش وصنعت چگونه عمل شده است؟

صنعت ما دنبال كار جدي نيست و به گونه ايي خودشان را به خواب زده اند، چرا كه مانند صنايع مطرح كشورهاي توسعه يافته محتاج پژوهش در كارشان نيستند، صنايع در كشورهاي  پيشرفته با نبود پژوهش محكوم به نابودي هستند، ولي در صنايع ما اينگونه نيست.

من به عنوان يك ايراني متاسف هستم كه صنعت ما دنبال بدست آوردن دانش فني نيست و  واردات را راهكار خود مي دانند. البته اين رابطه معكوس هم هست و بايد استاد ما هم در صنايع مختلف از نزديك كار كند  تا بتواند دستاوردهاي علمي خود را با نيازهاي صنعت هم راستا سازد اما باز هم تاكيد مي كنم كه اين شرط ابتدايي بر قرار نيست ما آمادگي داريم تا با صنعت در همه زمينه هاي مرتبط با حوزه پليمر و پتروشيمي ارتباط برقرار كنيم ولي از طرف صنايع لبيك گفته نمي شود.

 

در پايان اگر صحبت خاص داريد بفرماييد.

 در بخش پاياني باز هم تاكيد مي كنم ما براي اينكه بتوانيم در ليگ جهاني وارد بشويم بايد از طرح هاي كوچك دست بكشيم و به فكر طرح هاي بزرگ دسته جمعي باشيم كه خروجي در حد پژوهشگاه داشته باشد ، پژوهشگاهی كه ازهر جاي دنيا مي آيند و  امكانات  آن اعم از نيروي انساني و سخت افزاري و نرم افزاري آن ار كه مي بينند متعجب مي شوند.

ما بجاي گرفتن 90 طرح تك نفره بايد طرحهاي دسته جمعي بگيريم. مثل 5 پروژه كه 18 نفر روي آن كار كنند و تا اينكه پژوهشگاه بتواند به جاي تمركز بر چندين طرح كوچك، هسته هاي علمي با ظرفيت بالا ايحاد كند مثل  هسته پرينتر هاي سه بعدي يا هسته بايو كه بصورت خود جوش چند نفر از همكاران روي آن كار ميكنند و ما هم پشتيباني ميكنيم. همه تلاش ما بايد بر اين متمركز شود كه از حالت گذشته در بيايم و به سمت آينده پر افتخار پيش برويم.

 

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا