پیگمنت های ارتش تراکوتا
زیبائی های خیره کننده در تنوع رنگ ها دردوران باستان رامی توان درفیگورهای ارتش تراکوتا مشاهده کرد، ارتشی متعلق به اولین پادشاه چین Qin Shihuangdi. تعدادی از این فیگورهاکه دراندازه “واقعی” از جنگجویان ارتش مذکور بوده است، برای اولین بار در سال 1974 درحفاری هایی در منطقه ای نزدیک به شهر Lintong دراستان Shaanxi کشف شد. از فیگورهای این جنگجویان برخی فراگمنت های رنگی استخراج گردید که دربدو امر شناسائی دقیق ساختار رنگ ها درآن عملاً غیرممکن می نمود. بایندر(آستری) این رنگ آمیزی ها ” Qi-Lack ” است، یک نوع لاک یابایندر متداول درآنروزها در شرق آسیا. این بایندر درژاپن به”اوروشی”(Urushi)معروف است. روی این آستری یک رنگ آمیزی بسیار دقیق، هنری، کاربر و زمانبر انجام گرفته است. ساختار و محتوای محصولی که رنگ آمیزی ها با آن صورت گرفته، مخلوطی از بایندرهای آلی است که درآن پیگمنت های غیرآلی “دیسپرس” شده است.
[EasyDNNGallery|18946|Width|200|Height|200|position||resizecrop|False|lightbox|False|title|False|description|False|redirection|False|LinkText||]
بابررسیهای دقیقتر رنگهای فیگورها و نگاتیوهایآنها در خاک، اطلاعات جالبی از نحوه زندگی”سربازی”درآندوران بدستآمده است، همچنینمی توان ازچگونگی و تنوع رنگ ها درارتش تراکوتارا به روحیه “زنده” درسربازان و در جنگجویان(واقعی) ارتش پادشاه نامبرده پی برد. شواهد بدست آمده حاکی از آن است که آستری ساخته شده از Qi-Lack یکی از معضلات اصلی درماندگاری رنگ های فیگورها بوده است، اگرچه که این بایندر درصورت نگهداری یا”انبارداری “مناسب، از مقاومت ها وثبات بسیارخوبی برخورداراست ، بطوریکه امروزه نیزبرای ماندگارسازی اشیاء ودست ساخته های ارزشمند، ازآن استفاده می شود. با این حال ولی(بیشتر) به دلیل وجود فیگورهای ساخته شده از گل(پخته)و نگهداریآنها درزمین های مرطوب، آسیب های جدی به آن ها واردشده است.
درحالحاضرنیز وضعیت بگونه ای است که با کاهش رطوبت هوا، آستری به نوعی خشک و”جمع”شده و ازسطح جدامی شود. با این دگرگونی، رنگ ها- یا بهتراست بگوییم -پیگمنت های موجود دربایندر نیز ” ازدست رفته ” ویا حداقل (عملاً) غیرقابل شناسایی شده و می شوند.
مکان آثار بجا مانده از ارتش تراکوتا بخشی از ” آرامگاه ” عظیم پادشاه Qin Shihuangdi. است که گویا درسیزده سالگی تاجگذاری کرده ودر 15سال جنگ های پیاپی، ابعاد جغرافیائی چین آنروز (وامروزرانیز) مشخص کرده است به او همچنین طراحی خط چینی، عملی ساختن واحدهای اندازه گیری یکسان در تمام سرزمین چین و بالاخره ساخت دیوارعظیم چین نیز، نسبت داده می شود. او همچنین ساخت آرامگاهی عظیم برای خود را برنامه ریزی واجرا نموده است. این آرامگاه درحوالی پایتخت آنروز چین Xianyang درحومه Chang ومنطقه (امروز) Xi´an قراردارد وساخت آنبه سال های 210تا270 قبل از میلاد برمی گردد.درساخت این آرامگاه که در مساحتی به بزرگی 56کیلومترمربع بناگردیده است، – بنابرروایاتموجود- 700000(هفتصدهزار)کارگر”کاراجباری” شرکت داشته اند .
حفاری های انجام شده درزمینی به وسعت 20کیلومترمربع حاکی ازوجود نزدیک به یکصد انبار بامتعلقات است که به عنوان بزرگترین کشفیات باستان شناسی تاکنون، ازمعروفیت برخوردار گردیده است. زیر گنبد اصلی آرامگاه و در حفره های اطراف آن اشیائی ازجمله پرنده هائی درابعاد واقعی، ارابه ها، سپرها و…کشف شده اند که همه ازجنس برُنز بوده وباسیم های از همین جنس به یکدیگرمتصل شدهاند. ارتش تراکوتا با هزاران جنگجو، (به احتمال قوی) ازنوعی مواداولیه یکسان وپخته شدهدرکوره هائی باحرارت بالا، ازنوع اصطلاحاً “حرارت احیاء”ساخته شده است.بررسی های دقیق تر نشان می دهد که هم مواداولیه وهم پروسه ساخت،کاملاً برنامه ریزی شده ویکنواخت بوده است
توضیح الزامی :
ادامه این مطلب اگرچه- حداقل برای نگارنده – بسیارجذاب وخواندنی است ، ولی یقیناً درچارچوب اصلی این مبحث، یعنی رنگ ها وپیگمنت های ارتش تراکوتا نمی گنجد ولذا اجباراً ازذکرجزئیات بیشترآن (دراینجا)صرفنظر می گردد،
شایدروزی وبه مناسبتی دیگر!
پیگمنت های ارتش تراکوتا
فیگورهای جنگحویان ،اکثراً دررنگ های درخشان ازجمله قرمز، آبی، سبز، سفیدومشکی وبرخی هم به رنگ های زرد وبنفش ومخلوط رنگ های ذکرشده می باشد .
پیگمنت ها(وموادپرکننده) مصرف شده در رنگ آمیزیها ،عمدتاً پیگمنت های غیرآلی بامنشأطبیعی و مهم ترین آن ها آزوریت، مالاشیت وسینوبریت است . هم چنین ازپیگمنت ها وموادرنگ دهنده سنتزی نیز دراین رنگ آمیزی ها استفاده شده است. ازجمله این سنتزی ها آبی چینی وبنفش چینی است که با مخلوط کردن آن ها با سایررنگ ها بر گستردگی طیف رنگ های فیگور ها افزوده شده است. قابل اشاره اینکه سنتزی های ذکرشده برای اولین بار باکشف ساختارهای رنگ های استفاده شده درارتش تراکوتا مستند گردیده است. دوپیگمنت مذکور که هردوساختاری سیلیکاتی دارد ، شباهتهای زیادی به پیگمنت های مصرف شده درمصرباستان دارد، بااین تفاوت که درانواع مصری آن کاتیون اصلی کلسیم ودرانواع چینی باریم است. این تفاوت به احتمال زیاد ناشی از وجودباریم به عنوان کاتیون در سنگ های (معدنی) در چین وکلسیم درمعدنی های مشابه درمصر است . بااین حال ولی لازم به اشاره است که (تاکنون)مدرکیدال بر انتقال “فرمولاسیون وتکنولوژی” ساخت پیگمنت های مذکور ازمصر به چین (درادوار گذشته) یافت نشده است.
منبع: وبلاگ علوم و تکنولوژی رنگ (نویسنده مهندس حمید رقمی)