اختصاصی بسپار/ گفت و گو با دکتر خلیل راحتی، مشاور شتابدهنده تخصصی پلی تک: احتمال موفقیت استارت‌آپ‌های حاضر در شتابدهنده ها بیشتر از استارت آپ های مستقل است
بسپار / ایران پلیمر شتابدهنده پلی تک یک شتابدهنده تخصصی در حوزه دانش پلیمر است که با حمایت از ایده های نوآورانه در این حوزه و ایجاد فضایی مناسب برای پژوهش و نوآوری، به صاحبان استارتاپ ها این امکان را می دهد که موانع پیش روی خود را کنار بزنند و مسیر پیشرفت را سریع تر بپیمایند. تبدیل ایده به فرصت از طریق ارایه حمایت های مالی، مشاره ای و آموزشی، منتورینگ تخصصی، فضای کار اشتراکی و … به تیم های خلاق از جمله خدماتی است که در این مرکز به استارتاپ ها ارایه می شود. پلی تک معتقد است ایده ای برتر است که در کمترین زمان، بیشترین پیشرفت را داشته باشد.
مکان قرارگیری دفتر شتابدهی پلی‌تک، در پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران، به همراه بهره‌گیری از منتورها و اساتید این رشته، این امکان را به استارتاپ‌ها می دهد تا در یک فضای کاملاً تخصصی و در محیطی فعال و پویا کسب و کار خود را گسترش دهند و از امکانات موجود در این مکان حداکثر استفاده را ببرند.
گفت و گوی ما با دکتر خلیل راحتی، مشاور شتابدهنده پلی تک و معاون فناوری و نوآوری یکی از پارک های علم و فناوری کشور را در ادامه می خوانید.
بسپار- آقای دکتر لطفا در ابتدا خود را برای خوانندگان این گروه رسانه ای معرفی کنید و بعد از تاریخچه و فعالیت های مجموعه پلی تک بفرمایید.
راحتی: خلیل راحتی، مشاور شتابدهنده‌ی پلی تک و معاون فناوری و نوآوری یکی از پارک‌های علم و فناوری کشور هستم و از سال 1382 در پارک‌های علم و فناوری و بعد در فضای توسعه‌ی فناوری ونوآوری مشغول فعالیت هستم. از ابتدای سال 1399، دوستان در شرکت ویرابسپار تمایل به فعالیت در حوزه‌ی نوآوری در صنعت پلیمر را مطرح کردند و به دنبال ساختاری برای حمایت و سرمایه گذاری در بخش نوآوری صنایع پلیمر و صنایع پایین دستی آن بودند. پس از انجام مذاکرات متعدد و بررسی ساختارهای متعدد در اکوسیستم (زیست بوم) نوآوری در سطح جهان و کشور، تیم کاری بر روی ایجاد یک شتابدهنده در صنعت پلیمر به جمع بندی رسید و عملا از نیمه دوم سال 1399 فعالیت شتابدهنده آغاز شد. مطابق برنامه، آماده سازی فضاهای مرتبط با شتابدهنده از جمله فضاهای کار اشتراکی و شتابدهی و … آغاز شد. شروع فعالیت عملی شتابدهنده به دلیل همه گیری کرونا کووید 19 با کمی تاخیر همراه بود که تیم کاری با فشرده کردن برخی از فعالیت‌ها در حال جبران تاخیرهای ایجاد شده است.
بسپار- اصولا تعریف شتابدهنده چیست؟ برای مخاطبین ما در صنعت پلیمر و پوشش شاید تا حدی شفاف نباشد … همچنین استارت اپ ها دقیقا چه ویژگی ها و مشخصه هایی دارند؟
راحتی: به صورت کلی فرایند تبدیل ایده به یک محصول در بازار، فرایندی زمان بر و همراه با مخاطرات و ریسک‌های متعدد است. این خطرات و ریسک‌ها در زیست بوم‌های نوآوری در کشورهای مختلف بر حسب توسعه و تکمیل زنجیره‌های حمایتی که معمولا توسط دولت‌ها و شرکت‌های بخش خصوصی تامین می‌شوند، متفاوت است. در عمل هر چه زیست بوم نوآوری در یک منطقه و یا صنعت توسعه یافته تر باشد ریسک توسعه‌ی ایده و یا شروع یک کسب و کار جدید کمتر و یا حداقل این ریسک قابلیت مدیریت بیشتری خواهد داشت. محل ظهور ایده ها و توسعه ی آنها استارت‌آپ‌ها هستند.
استارت‌آپ‌ها به افراد و تیم‌هایی که حول و حوش یک ایده و یا کسب و کار جدید دور هم جمع می‌شوند، می گویند و یکی از بازیگران اصلی در حوزه ی حمایت از استارت‌آپ‌هاف شتابدهنده ها هستند. یک توضیح اضافه کنم که مراکز حمایت از استارتاپ‌ها را می‌توان به سه دسته اصلی طبقه‌بندی کرد:
– شتابدهنده (Accelerator)
– مراکز رشد یا انکوباتور (Incubator)
– استارتاپ استودیوها (Startup Studio)
و شتابدهنده ها مراکزی هستند که همان گونه که از نامشان برمی‌آید، سعی دارند، فرایند و زمان تبدیل ایده به محصول را هر چه بیشتر کوتاه و تسریع کنند و اقداماتی که شتابدهنده ها انجام می دهند را شتابدهی می گویند.
این فعالیت شتابدهی بر اساس میزان پیشرفت ایده ی معرفی شده شامل دو گام شکل‌دهی و شتابدهی است. معمولا و نه همیشه اگر ایده دارای یک تیم کاری و یا شخصیت حقوقی تثبیت شده و MVP (حداقل محصول قابل قبول) باشد، مستقیما وارد دوره ی شتابدهی می شود و در صورت نداشتن هر یکی از این معیارها در مرحله ی شکل‌دهی شتابدهنده ها قرار می گیرند.
فرآیندهای شتابدهی در صنایع مختلف معمولا دامنه ی زمانی متعددی دارند ولی معمولا بین 6 تا 9 ماه هستند. در صنعت پلیمر با توجه به ماهیت صنعت این زمان می تواند تا یکسال هم افزایش داشته باشد.
طی سال‌های گذشته تعداد زیادی شتابدهنده در ایران شروع به فعالیت کرده‌اند. با توجه به نبود تجربه قبلی در راه‌اندازی شتاب‌دهنده‌ها در کشور، این مراکز با مشکل‌های متعددی روبرو بوده و هستند. همچنین این مراکز در طی سال‌های گذشته تغییرهای متعددی در ساختار، مدل شتابدهی و مدل درآمدی داشته‌اند.
امروزه، شتاب‌دهنده‌ها نقش کلیدی در فضای استارتاپی دارند و با تشکیل فضاهای کاری متمرکز، شبکه‌ای از سرمایه‌گذاران، کارآفرینان، سازمان‌های مختلف و افراد متخصص، محیطی مناسب را برای رشد و حمایت از استارتاپ‌ها فراهم می‌کنند و در عمل شتابدهنده ها یکی از شکل دهنده های اقتصاد نوین در جهان و کشور هستند.
واقعیت این است، بر اساس آمار جسته و گریخته فضای شتابددهی و استارت‌آپی کشورمان، نرخ موفقیت در شتابدهنده ها حدود 10 درصد است. یعنی از هر ده ایده و یا استارت‌آپ پذیرش شده در شتابدهنده یکی موفقیت داشته و در صورت انتخاب درست توسط تیم شتابدهی در شتابدهنده احتمالا سبد سرمایه گذاری این سازمان سودهی خواهد داشت.
در واقع باید گفت که فعالیت شتابدهنده کاملا در حوزه ی سرمایه گذاری خطرپذیر بوده با این تفاوت که در فرایند سرمایه گذاری مخاطره پذیر علاوه بر تامین سرمایه، خدمات مشاوره ی کسب و کار و توانمدسازی تیم ها نیز انجام می شود.
بسپار- شتابدهنده ها دقیقا چه خدماتی ارایه می کنند و آیا این خدمات صرفا به استارت آپ ها داده می شود؟ یا همه صاحبان ایده می توانند از این خدمات بهره مند شوند؟ حتی مجموعه های حقوقی در حال توسعه به طور مثال؟
(ادامه دارد …)
متن کامل این گفت و گو را در شماره 223 ماهنامه بسپار که در نیمه اردیبهشت ماه 1400 منتشر شده است بخوانید.
در صورت تمایل به دریافت نسخه نمونه رایگان و یا دریافت اشتراک با شماره های ۰۲۱۷۷۵۲۳۵۵۳ و ۰۲۱۷۷۵۳۳۱۵۸ داخلی ۳ سرکار خانم ارشاد تماس بگیرید. نسخه الکترونیک این شماره از طریق طاقچه و فیدیبو قابل دسترسی است.
