۱۰ تا ۱۵ درصد دانشجویان جذب صنعت می‌شوند!
بسپار می نویسد، براساس آمار وزارت علوم، تحقیقات و فناوری فقط ۱۰ تا ۱۵درصد دانشجویان جذب صنعت می‌شوند. با این حال دانشجویان کشور در تلاش برای ورود به مقطع کارشناسی ارشد و دکترا هستند اما ظرفیت بازار صنعتی کشور برای جذب همه آنها پیشرفته نیست.
هرچند بیش از ۳/۵ میلیون نفر در بخش صنعت و معدن مشغول به‌کار هستند، از سویی کارشناسان از حضور دانشجویان و ارائه طرح‌های آنان در رفع مشکلات صنعت و بهبود تولید خبر می‌دهند. افزایش بهره‌وری در واحدهای تولیدی نیازمند اقدامات مختلفی است که یکی از مهم‌ترین موارد آنها آموزش نیروی انسانی و بهره‌گیری از نیروی متخصص در فرآیند تولید است.
۵ درصد کارکنان بنگاه‌های صنعتی تحصیلات دانشگاهی دارند
مدیرکل دفتر آموزش و پژوهش وزارت صنعت، معدن و تجارت اظهار کرد: آمار موجود در وزارت صنعت، معدن و تجارت نشان می‌دهد بیش از ۳/۵ میلیون نفر در بخش صنعت و معدن مشغول به‌کار هستند، به طوری که با استناد به پروانه‌های بهره‌برداری موجود، حدود ۵درصد کارکنان بنگاه‌های صنعتی و واحدهای تولیدی دارای تحصیلات دانشگاهی و ۹۵درصد فاقد تحصیلات دانشگاهی هستند. متاسفانه نرخ بیکاری جوانان ۱۸درصد و دانش‌آموختگان بین ۲۱/۵ تا ۲۲ درصد اعلام شده است و همچنان آمارها نشان می‌دهد که بیکاری به‌ویژه در میان افراد تحصیلکرده به یک معضل تبدیل شده است. محمد نوری امیری، مدیرکل دفتر آموزش و پژوهش وزارت صنعت، معدن و تجارت در گفت‌وگو با صمت با تایید این مطلب که آموزش عالی کشور کارآیی لازم برای بخش صنعت و معدن را ندارد، گفت: آموزش عالی کشور کارآیی لازم را برای بخش صنعت و معدن نداشته و از طرفی صنعت و معدن ظرفیت لازم برای پذیرش این فارغ‌التحصیلان را ندارد. نوری‌امیری با بیان اینکه صنایع «های‌تک» یا پیشرفته حدود یک‌درصد از صنایع کشور را تشکیل می‌دهند، افزود: متاسفانه صنایع «های‌تک» سهم اندکی از کل صنایع کشور دارند و از طرفی صنایع «لوتک» و «مدیوم‌تک» یا صنایع با فناوری متوسط و پایین سهم بیشتری از صنایع کشور را به خود اختصاص داده‌اند. با این وجود کار کردن در بنگاه‌های کوچک برای فارغ‌التحصیلان دانشگاهی سخت خواهد بود و باید با تحلیل درست با آن برخورد کرد. مدیرکل دفتر آموزش و پژوهش وزارت صنعت، معدن و تجارت رفع نیاز صنعت را منوط به تربیت فارغ‌التحصیلان دانشگاهی متناسب با مشکلات صنایع دانست و گفت: تمامی صنایع نیاز دارند از فارغ‌التحصیلان کارآمد و بروز استفاده کنند. این درحالی است که حدود ۲۰ درصد جی‌دی‌پی کشور مربوط به بخش صنعت و معدن است به عبارت دیگر کل سرانه جی‌دی‌پی کشور حدود ۳۲۰۰ دلار است که کمتر از ۲۰ درصد آن در بخش صنعت و معدن به وجود آمده است. این سهم باید افزایش پیدا کند خوشبختانه ظرفیت لازم برای افزایش جی‌دی‌پی در کشور وجود دارد. او با تاکید بر اینکه باید دانشجویان و فارغ‌التحصیلان دانشگاهی از حالت علمی صرف به سمت رشته‌های کاربردی با دانش کاربردی پیش روند، تصریح کرد: فارغ‌التحصیلان دانشگاهی برای کار در صنایع نیازمند گذراندن دوره‌های واسط (میان دوره‌های بخش دانشگاه و صنعت) هستند. خوشبختانه این دوره‌ها در قالب فرصت‌های مطالعاتی، پسادکترا و طرح فاجد از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت برای آشنایی فارغ‌التحصیلان دانشگاهی با صنعت تعیین شده است. نوری امیری تاکید کرد: فارغ‌التحصیلان دانشگاهی باید فارغ‌التحصیلان کارآفرین باشند. نیاز است که دولت و مجلس مراحل مختلف اجرای این کار را در تمامی بخش‌ها مد نظر قرار دهند. وزارت صنعت، معدن و تجارت برای بودجه سال ۹۵ حدود ۴ هزار میلیارد تومان برای اشتغال فارغ‌التحصیلان دانشگاهی به مجلس پیشنهاد داده است تا با استفاده از دوره‌های واسط بتوان نیروی دانشگاهی متناسب با صنعت آموزش داد. به گفته نوری امیری نیروی فارغ‌التحصیل فعلی اگر چه در حوزه علمی توانمند و باهوش است اما برای بخش صنعت کارآمد نخواهد بود.
ساماندهی جذب دانشجویان
در ادامه محمد علی برخورداری رییس دانشگاه علم و صنعت در گفت‌وگو با صمت با ابزار تاسف از اینکه صنعت کشور سنتی است، گفت: هر چند صنعت کشور سنتی است اما از طرفی دانشگاه‌ها بدون توجه به مشکلات صنعت، دانشجویان را می‌پذیرند. رییس دانشگاه علم و صنعت به بحث آمایش آموزش عالی اشاره کرد و گفت: در آمایش آموزش عالی باید نیازها سنجیده شود چراکه ممکن است در برخی از رشته‌های تحصیلی نیاز صنعت کمتر باشد، از این‌رو باید با نیازسنجی به تقاضای صنعت به درستی پاسخ داد. برخورداری با بیان اینکه دانشگاه و صنعت الزام برای پاسخ به تقاضا را به خوبی احساس نکرده‌اند، افزود: اینکه ما بتوانیم جوانانی با تحصیلات دانشگاهی تربیت کنیم برای جامعه مفید است اما باید به گونه‌ای سیاستگذاری کرد تا بتوان با استفاده از نیروی تحصیلکرده، مشکلات صنایع را رفع کرد. در حال حاضر صنایع کشور آنگونه که باید توسعه نیافته‌اند و از طرفی دانشگاه‌ها برای جذب فارغ‌التحصیلان ساماندهی لازم را ندارند و برخی دانشگاه‌ها با وجود نبود استادان مناسب، دانشجو جذب می‌کنند.
طرح‌های کلان تحقیقاتی را جدی بگیریم
قاسم جعفری، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با صمت در این‌باره اظهار کرد: سال‌هاست که تمامی کارشناسان به این باور رسیده‌اند که برای توسعه و پیشرفت باید به اسناد بالا دستی توجه کرد. برای اینکه بتوانیم متناسب با افق ۱۴۰۴ و برنامه‌های ۵ ساله توسعه پیش رویم، نیازمند تناسب بین سرفصل‌های درسی با واقعیت‌های آینده جامعه هستیم چراکه عملی مفید خواهد بود که مولد ثروت، قدرت و اقتدار باشد. این عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه نباید فقط به معلومات نظری اکتفا کنیم، گفت: تحصیلات بالا انتظارات فزاینده را به همراه خواهد داشت. در کشورهای پیشرفته به تعداد ۴تکنیسین یک کارشناس وجود دارد اما در ایران به ازای یک تکنیسین ۵ کارشناس وجود دارد چراکه بیشتر جوانان به جای کار میدانی، علاقه‌مند به کار مدیریتی هستند. جعفری لزوم توجه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری را به رشته‌های مهارت آموزی، فنی و حرفه‌ای و علمی و کاربردی بالا دانست و افزود: متاسفانه در بحث ارتباط صنعت و بازار، صنعت و دانشگاه و دانشگاه و بازار دچار مشکلات زیادی هستیم و آمارها نشان‌دهنده این حقیقت است که مسئولان آنطور که باید نتوانسته‌اند با برنامه‌ریزی مناسب مشکلات جوانان را حل کنند. به گفته جعفری در بودجه سال گذشته قرار بر این است که مجلس شورای اسلامی ۴ هزار میلیارد ریال برای اشتغال جوانان در نظر گیرد علاوه بر این ۵ هزار و ۲۰۰ میلیارد ریال نیز برای یارانه تولید در نظر گرفته شده که هیچ‌کدام عملی نشد. عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی افزود: تنها با استفاده از طرح‌های کلان تحقیقاتی می‌توان به توسعه کشور کمک جدی و مشکلات صنعت را رفع کرد. در حال حاضر حدود ۳۰۰ میلیون دلار از سوی صندوق توسعه ملی برای عملیاتی شدن طرح‌های کلان تحقیقاتی در نظر گرفته شده است که این حمایت می‌تواند سرآغاز تحولی عظیم برای توسعه صنایع و رفع مشکلات جامعه باشد.
