بعد از Sabic، رقیب دوم ما در خاورمیانه چه می کند؟

شرکت پتروشیمی قطر (Qapco) در سال 1974 با صنعتی شدن کشور قطر جهت استفاده بهینه از گاز اتان تولید شده در خط تولید فعالیت‌های نفتی ایجاد شد. عملیات تجاری شدن Qapco در مدت زمان کوتاهی تا سال 1981 انجام شده و این پتروشیمی به بهره برداری رسید. از آن زمان تا کنون این شرکت کیفیت محصولات و قابل اطمینان بودن عملکرد خود را به اثبات رسانده است. در واقع این شرکت پروژه‌ی مشترکی بین شرکت نفت قطر (QP) و شرکت Atofina کشور فرانسه بوده که هریک به ترتیب 80 و 20 درصد سهام Qapco را دارا می‌باشند.

در حال حاضر Qapco تولید کننده‌ی اتیلن با کیفیت مناسب، پلی اتیلن کم چگال (LDPE) و برخی دیگر از محصولات پتروشیمیایی می‌باشد. این شرکت بزرگترین تولیدکننده یLDPE در خاورمیانه با ظرفیت 360000 تن در سال بوده و این محصول را با نام تجاری Lotrene عرضه می‌نماید. به علاوه ظرفیت تولید اتیلن توسط این شرکت 525000 تن در سال و ظرفیت تولید سولفور نیز 70000 تن در سال می‌باشد.

گونه‌های مختلف LDPE جهت برآوردن بسیاری از نیازهای فرآیندی بسپارهای گرمانرم نظیر رانشگری فیلم دمشی، رانشگری فیلم ریخته گیری، رانشگری پوششی، پوشش سیم و کابل، قالب گیری دمشی و قالب گیری تزریقی توسط این شرکت تولید می‌شود. این محصول همچنین در بسیاری از کاربردها نظیر بسته بندی‌های مواد غذایی، فیلم‌های کشاورزی، فیلم‌های با شفافیت زیاد و فوم‌ها قابل استفاده می‌باشد.

مابقی اتیلن تولید شده به شرکت وینیل قطر (QVC) عرضه می‌شود. سولفور نیز به عنوان یک محصول جانبی حین فرآیند تولید ایجاد می‌گردد. محصول LDPE تولید شده توسط این شرکت در سراسر دنیا بازار داشته و بیش از 4000 مشتری از بیش از 70 کشور دنیا شامل خاور میانه، آسیا، شبه قاره‌ی هند، آفریقا، اقیانوسیه، آمریکا و اروپا را دارا می‌باشد. اتیلن باقی مانده از تولید این شرکت به کشورهایی نظیر اندونزی، هند و سایر کشورهای آسیایی فروخته می‌شود.

واحدهای تولیدی این شرکت در ساحل واقع شده و از مزایای اسکله بهره برداری می‌کنند. به علاوه، Qapco از امکانات حمل و نقل جاده‌ای نیز به خوبی بهره می‌برد. موقعیت مکانی این شرکت امکان صادرات تمامی محصولات آن را به خوبی فراهم می‌نماید. 

برنامه‌های توسعه‌ای

1)      سرمایه‌گذاری 5/5 میلیون دلاری Qapco با همکاری  QPتا سال 2020

در ماه فبریه‌ی سال 2012، شرکت‌های Qapco و شرکت نفت قطر (QP) قرارداد همکاری در زمینه‌ی یک سرمایه‌گذاری مشترک در جهت راه اندازی یک پروژه را منعقد کردند. در این سرمایه‌گذاری سهم شرکت نفت قطر 80 درصد و سهم Qapco 20 درصد تعیین شد. این پروژه در جهت راه اندازی یک مجتمع پتروشیمی جدید در شهر صنعتی Ras Laffan کشور قطر می‌باشد. پیش از این، شرکت نفت قطر قرارداد سرمایه‌گذاری مشترک دیگری با شرکت Shell در مورد راه اندازی مجتمعی دیگر به امضا رسانده که به کلی متفاوت از این قضیه می‌باشد. هزینه‌های سرمایه‌ی پروژه مشترک Qapco و QP به ارزش 5/5 میلیون دلار و پروژه‌ی الفین شرکت Shell و QP، 4/6 میلیون دلار ارزش گذاری شده است.

به طور کلی این دو پروژه بخشی از رویکرد کشور قطر در رابطه با کاهش وابستگی به قیمت گاز بوده به خصوص که ایالت متحده‌ی آمریکا طی سال‌های اخیر از یک مشتری به یک رقیب بالقوه تبدیل شده است. به علاوه، مشخص نیست که آمریکا تصمیم به صادرات منابع گاز Shale  پر فایده‌ی خود را به این مناطق بگیرد یا خیر.

اگر قیمت گاز در مقادیر کم مشخصی باقی بماند، قطر به دنبال استفاده از این مزیت خواهد بود و از طریق دو پروژه‌ی پتروشیمیایی معرفی شده و با همکاری شرکت‌هایی نظیر Shell به این مهم دست خواهد یافت. به طور کلی کشور قطر یک پروژه پتروشیمیایی عظیم با ارزش 25 میلیون دلار را طی هشت سال آینده برنامه ریزی کرده تا تولیدات خود را از مقدار مشخص 2/9 میلیون تن در سال به 23 میلیون تن در سال افزایش دهد. پروژه‌های مذکور بخشی از برنامه‌های کشور قطر در جهت افزایش تولیدات خود می‌باشد.

در حال حاضر Qapco با امکانات موجود خود در شهر صنعتی Mesaieed تولید کننده‌ی اصلی اتیلن و پلی اتیلن کم چگال محسوب می‌شود. این شرکت اغلب تولیدات خود را صادر کرده و در حال بازاریابی جهانی برخی از محصولات شیمیایی تولید شده‌ی خود در پروژه‌هایی به نام‌های Qatofin و QChem می‌باشد. با انجام صادرات به بیش از 45 کشور دنیا، در حال حاضر Qapco به دنبال گسترش محصولات پتروشیمیایی خود می‌باشد.

در پروژه‌ی مشترک شرکت نفت قطر و Qapco در شهر Ras Laffan قرار است 4/1 میلیون تن در سال اتیلن، 850000 تن در سال پلی اتیلن پرچگال، 430000  تن در سال پلی اتیلن کم چگال خطی، 760000 تن در سال پلی پروپیلن و 83000 تن در سال بوتادی‌ان تولید گردد. به منظور این راه اندازی تولیدی، شرکت‌های QP و Qapco برای انجام مهندسی‌های امکان سنجی و تحلیل‌های طراحی به بسیاری از شرکت‌های مهندسی جهت شرکت در مناقصه فراخوان دادند. با توجه به این مساله، شرکت‌هایی که دارای گواهی تولید اتیلن می‌باشند و جهت ارسال فراخوان مناقصه (Invitation to bid یا ITB) انتخاب شدند به شرح زیر می‌باشد :

–         شرکت Lummus از کشور هلند، از CB&I

–         شرکت KBR از ایالت متحده‌ی آمریکا

–         شرکت Linde از آلمان

–         شرکت Technip از فرانسه

–         گروه Shaw از ایالات متحده‌ی آمریکا

2)  همکاری راهبردی Qapco با IBM و SAP جهت بهبود عملکرد کلی

شرکت پتروشیمی Qapco از همکاری راهبردی خود با IBM و SAP در جهت استفاده‌ی نوآورانه از برنامه‌ریزی‌ منابع انسانی (enterprise resource planning یا ERP) به منظور بهبود شرایط کلی شرکت خبر داد. طبق گفته‌ی مدیر عامل این شرکت :”این همکاری با IBM وSAP  فرآیندها و فعالیت‌های عملکردی ما را بهبود داده و موجب قدرت‌دهی طولانی مدت و پایا به ذینفعان خود می‌شود”. این شخص اضافه کرد که اسفاده از این فناوری موجب دستاورهایی مثبت و مفید شده و مزایای رقابت‌پذیری برای این شرکت ایجاد می‌نماید. استفاده از این فناوری تضمین می‌کند که Qapco به مجهزترین روش جهت نوآوری و رشد دسترسی دارد.

پس از 40 سال فعالیت، شرکت Qapco تبدیل به یک پتروشیمی قدرتمند در منطقه شده و به عنوان عاملی بسیار تاثیرگذار در اقتصاد جاری کشور قطر محسوب می‌شود. موفقیت این شرکت را می‌توان به تعهد دو جانبه به افراد و فرآیندها دانست که در واقع SAP به هماهنگی این دو جنبه کمک شایانی می‌نماید. 

در صورت تمایل  به مطالعه متن کامل این مقاله به ماهنامه بسپار 163 اسفند ماه 1394 را ببیند