توسعه حرفه ای مهندسان: یک الگوی بین المللی
توسعه کمّی امکانات آموزشی – بدون توجه به کیفیت آن- نه تنها سودی ندارد، که گاه در درازمدت از آن جایی که در آینده مسئولیتهایی را به افرادی ناکارآمد می سپارد، زیانهایی نیز در پی دارد. بنابراین با کمی واقعبینی میتوان معضل نرخ بالای بیکاری در جامعه را از نظرگاهی دیگر نگریست: این نرخ بالا ممکن است از عدم صلاحیّت کافی افراد برای کار حرفه ای ناشی شده باشد؛ و امروز نه تنها صنعت ایران، بلکه دنیا با این مشکل دست به گریبان است. به گزارشی که اندیشگاه اقتصادی دنیا تحت عنوان آینده ساخت و تولید، منتشر کرده، برآورد شده است که در حال حاضر برای ده میلیون شغل تولیدی در دنیا، به دلیل ضعف مهارتی روزافزون، نیروی کار وجود ندارد.
سازوکاری که به منظور اطمینان از توسعه تواناییهای حرفه ای در افراد به کار گرفته شده است، تأسیس نهادهایی جهت ارزیابی برنامه آموزشی و سپس پایش فرایند توسعه مداوم حرفه ای فرد است. چنین نهادهایی در بسیاری از کشورهای دنیا تأسیس شده اند و با تعیین معیارهای متناسب با شرایط خود، مسئولیت ارزشیابی افراد را برعهده گرفته اند. این نهادها تحت نظر اتحادیه بین المللی مهندسی و سه پیمان بین المللی واشنگتن، سیدنی و دوبلین فعالیت میکنند که امکان پذیرش متقابل را در میان کشورها فراهم آوردهاست. اتحادیه بینالمللی مهندسی اخیراً سندی نیز منتشر کرده است از دسته بندی مهندسی به سه دسته مهندس، فناور و فن ورز که به لحاظ میزان دانش و توانش متمایز شده اند؛ به این ترتیب افراد، درک شفافتری از مسئولیتهای خود و به تبع آن عملکردی مؤثر در فعالیت حرفه ای خود خواهند داشت.
این گزارش، سند منتشر شده توسط اتحادیه بین المللی مهندسی است که محتوای پیمانهای مذکور را توضیح میدهد. با استناد به این سند و معیارها و استانداردهای موجود در آن، میتوان الگویی مناسب در برنامه آموزشی و نیز در ارزیابیهای حرفهای افراد تبیین کرد.
بیتاکاظم نژاد، علی عباسیان
(ادامه دارد …)
