تولید نانوکامپوزیت ضدباکتری چاپی توسط محققان ایرانی
بسپار می نویسد، محققان کشور موفق به تولید نانوکامپوزیت ضدباکتری از مرکبهای لیتوگرافی مورد استفاده برای چاپ روی انواع بستهبندی مواد غذایی، بهداشتی و آرایشی و نانوذرات اکسید روی شدند.
گستردگی و کابردهای فراوان زمینههایی که چاپ روی آنها صورت میگیرد، به گونهای است که بسیاری از آنها با محیطهای آلوده به میزان زیادی در تماس هستند و پس از آن در تماس با انسان باعث انتقال آلودگی میشوند. این زمینهها میتواند شامل اسکناس و انواع مختلف بستهبندی مواد غذایی، بهداشتی و آرایشی باشد که با ضدباکتری کردن آنها میتوان از انتقال انواع آلودگیها جلوگیری کرد.
به نوشته سایت نانو، راههای گوناگونی برای ضد باکتری کردن محصولات وجود دارد که از جمله آنها میتوان به پوشش دادن محصول نهایی با یک روکش ضد باکتری و یا مخلوط کردن ماده اولیه با موادی که خاصیت ضدباکتری دارند، اشاره کرد. ویژگی ضدباکتری بودن تولیدات باعث افزایش ماندگاری محصول نیز میشود.
یکی از مهمترین کاربردهای نانوذراتی مانند نقره و اکسید روی استفاده از خاصیت آنتی باکتریال آنها است. از این رو تولید یک جوهر دارای نانوذره مناسب، مانند Ag و ZnO میتواند کاربرد وسیع، مؤثر و گستردهای در برابر انواع میکروارگانیسمها داشته باشد و باعث افزایش عمر مفید و ماندگاری دراز مدت محصولات شود.
مریم عطایی فرد، دکتری مهندسی پلیمر – صنایع رنگ و عضو هیات علمی گروه علوم و فناوری چاپ مؤسسه علوم و فناوری رنگ و پوشش و محقق این طرح در مورد این تحقیقات اظهار کرد: برای تهیه جوهر لیتو آنتی باکتریال به دلیل درصد جامد بالای جوهر از نانوذرات اکسید روی که به صورت پودری است، استفاده شده است و نیز به دلیل درصد جامد بالای جوهر برای اختلاط از آسیاب سه غلطکی استفاده شده است.
وی افزود: نانوذره در درصدهای 1، 3 و 5 وزنی نسبت به جوهر مخلوط شده است و برای اختلاط بهتر نمونه 3 باز از آسیاب عبور داده شده است.
وی با بیان این که مکانیزمهای مختلفی برای خواص ضد باکتریایی نانومواد پیشنهاد شده است، تصریح کرد: یکی از سازوکارهای گزارش شده برای نانوذرات فلزی آزاد شدن یونها به مرور زمان از نانوذره است.
عطایی فرد خاطرنشان کرد: درمورد TiO2 فعالیتهای ضد باکتریایی به اثر کاتالیزوری آن نسبت داده شده است. اگر چه این اکسید فلزی در تاریکی فعالیت ضد باکتریایی نشان میدهد. اما اکسید روی برای آزاد شدن H2O2 از سطح به عنوان عامل اصلی و اولیه فعالیت ضد باکتریایی پیشنهاد شده است. بررسیها نشان میدهد که اکسید روی یک ماده فوتوکاتالیستی است و هنگامی که در اثر برخورد فوتونها تهییج میشود، H2O2 تولید میکند.
محقق طرح تصریح کرد: نتایج آزمون آنتی باکتریال نشان دهنده بهبود خاصیت آنتی باکتریال و کاهش رشد باکتری روی نمونههای مرکب در حضور نانوذرات اکسید روی است. همچنین افزودن نانوذرات اکسید روی تغییری در خواص و ظاهر مرکب ایجاد نکرده است.
نتایج این کار تحقیقاتی که توسط دکتر مریم عطایی فرد و مهندس فرشته میرجلالی (دانشجوی دکتری مهندسی پلیمر – صنایع رنگ دانشگاه صنعتی امیر کبیر) انجام شده، در مجله Composites Part B: Engineering منتشر شده است.