پوشش هایی برای فلزات مورد استفاده در دیواره خارجی ساختمان ها
در این مقاله به طور کلی میتوان عبارت دیوار پردهای را به این شکل در نظر گرفت: یک جداره عمودی که هیچ گونه باری به جز وزن خودش و نیروهای محیطی بر آن وارد نمیشود.
برای دیوارهای پردهای متغیرهایی تعریف میشود از جمله: سیستم های شبکهای ”گیرهای مرسوم” و سطوح پیوسته تر و بدون درز و شکاف، سیستمهای مجهز به واحد تاسیسات کامل یا نیمی از این تجهیزات. این سیستمهای دیوار پردهای میتوانند از پنلهای شیشهای، فلزی (معمولا آلومینیومی و گاهی فولادی)، پنلهای ساندویچی کامپوزیتی- فلزی یا غیرفلزی با روکش مخصوص فلز مانند جلای سنگ، سیستم های عایق خارجی (EIFS[1])، پنلهای بتونی پیش ساخته و مواد دیگر مانند پلاستیک های تقویت شده با الیاف (FRP[2]) ساخته شده باشند.
به علاوه معمولا برای زوایا و گوشه های سیستمهای دیوار پردهای از پنل های فلزی پوشش شده استفاده میشود به طور مثال در برخی موارد در این دیوارها به مواد پشت پوش و صیقلی برای پنهان نمودن عایق ها، لبه ها و جزئیات طبقات، تجهیزات HVAC و … نیاز است. پنل هایی که در این زوایا استفاده میشوند میتوانند نمای خارجی این نواحی از ساختمان را به شکل صیقلی و براق نشان دهند. فلزات پوشش شده نیز میتوانند در سرستونها، سقفها، سایبان ها و ستونها استفاده شوند.
در حالی که میتوان از پنلهای فلزی بدون پوشش استفاده نمود، معمولا آنها را با یک پوشش محافظ شفاف یا یک سیستم پوششی رنگی یا هر دو پوشش میدهند. به علاوه معمولا سطح فلز را (در کارخانه یا در محل اجرا) آماده سازی کرده و آن را با آستری پوشش میدهند.
فلزات پوشش شده فقط برای پنلهای دیوارهای پردهای استفاده نمیشوند، از این مواد برای درزهای عمودی و افقی بین اجزای بدون حفاظ ساختمان نیز استفاده میشود. هم چنین به طور گسترده استفاده از فلزات پرداخته شده در سازههای پیشساخته و سقفهای بدون محافظ رو به افزایش است. از برخی محصولات درزگیر عمودی برای فواصل بین تیرها و سقف استفاده میشود.
در این بخش با عنوان ”معیار پذیرش آزمون”، ما به بحث در مورد انواع پوششهای فلزی دیوارهای پردهای، کارایی و مشخصه های آنها و روش اعمالشان میپردازیم.
مواد پوششی و روش ها
یک سیستم پوششی شامل آماده سازی سطح (به روشهای توصیه شده)، لایه آستری مناسب و یک یا دو لایه پوشش با توجه به نوع محصول و کاربرد آن میشود. در برخی موارد یک پوشش شفاف بر روی پوشش نهایی برای افزایش قدرت محافظتی سیستم پوششی یا زیبایی ظاهری (به علت براقیت بالا) اعمال میشود.
فلزات پوشش شده برای ساختمانهای جدید در کارخانه و به صورت پیش ساخته تهیه میشوند. دو روش متداول برای اعمال پوشش در کارخانه عبارت است از روش کلاف پوشانی و روش اعمال با اسپری. سرعت بالا و روش اعمال خودکار در کلاف پوشانی، به تولید انبوه محصول در کارخانه کمک می نماید. روش کلاف پوشانی بسیار انعطاف پذیر است و میتوان در مراحل مختلف پوشش دهی (مانند آمادهسازی سطح، اعمال آستری و اعمال لایه های مختلف پوششی) از طیف وسیعی از روشها و مواد در آن استفاده نمود. در این روش میتوان هر دو روی فلز را در فرایندی پیوسته پوشش داد. فلز را پس از پوشش دهی میتوان برش داد، بر روی آن نقش و بافتار ایجاد نمود، آن را مهر کرد یا برای کار در ساختمان به آن شکل داد. همه این موارد به توانایی کارخانه سازنده در ایجاد یک تعادل مناسب میان عملکرد فیزیکی و پایداری جوی محصول با توجه به فرایند کلاف پوشانی بستگی دارد. کلاف پوشانی از نظر اقتصادی فوق العاده به صرفه است و هزینه ها را به طرز قابل توجهی کم مینماید، چرا که فرایند پوشش دهی ورق های فلزی در حجم بالا بسیار آسانتر از پوشش دادن قطعات بریده شده و جدا جدا میباشد.
قطعات برش خورده و شکل دادهشده مانند قطعات آلومینیومی سه بعدی قالب ریزی شده را نمیتوان به روش کلاف پوشانی پوشش داد و باید از روشهای اعمال با اسپری استفاده نمود. پوشش دهی با اسپری روشی مناسب برای اعمال پوشش در محل و برای ترمیم نقاط تخریب شده بر اثر هوازدگی فلز میباشد.
سیستم پوششی کارخانهای متنوعی برای محصولات ساختمانی وجود دارد . اغلب کلاف پوشانی و قالب ریزی به صورت مایع اعمال میشوند و پس از اعمال با گرما (در آون) پخت میگردند تا پایداری جوی مناسب را به دست بیاورند. روشهایی پیشنهاد شدهاند که در آنها میتوان پوششهای پودری را بر روی ورقهای فلز اعمال نمود، اما این روشها در مرحله آزمایشی قرار دارند، به همین ترتیب پوششهای پخت شونده با نور فرابنفش برای پوشش دهی ورق های فلزی وجود دارند. برای پوشش دهی با اسپری، هم پوششهای مایع و هم پوششهای پودری (روش الکترواستاتیک) استفاده می شوند.
شیمی پوشش
طیف گسترده ای از پوششها از نظر ساختار شیمیایی برای کلاف پوشانی کاربرد دارد، اما با توجه به الزامات پایداری جوی در بلند مدت، انتخاب برای پوششهای ساختمانی محدود میشوند. در ادامه بخشی از سیستم های پوششی متداول برای این منظور آمده است.
پلی استرها، که هم به صورت شفاف و هم به صورت رنگی کاربرد دارند، به عنوان پوشش های مقاوم در برابر خراش، لکه، حلالها و خوردگی شناخته میشوند، اما پایداری جوی مناسبی در طی زمان از خود نشان نمیدهند و به ندرت برای پوششهای خارجی کاربرد دارند. از این پوششها به صورت محدود برای سطوح داخلی مانند پارکینگ و مواردی که نیاز به تعمیر دورهای وجود ندارد استفاده میشود. با این وجود پلیاسترهایی با پایداری جوی بالا معرفی شدهاند که برای پوششهای ساختمانی هم میتوانند کاربرد داشته باشند.
پلی استرهای اصلاح شده با سیلیکون، عبارتند از پوششهایی با فناوری دوگانه که ویژگیهای شیمیایی مواد آلی و غیرآلی را در کنار هم دارا بوده و توانسته پایداری جوی را بهبود بخشد. این پوششها بیشتر در سازههای پیشساخته استفاده میشوند.
اکریلیک ها، پایداری جوی مناسبی دارند، اما شکل پذیری مناسبی برای کلاف پوشانی از خود نشان نمیدهند.
اپوکسی ها، با مشکل گچیشدن در سطوح خارجی مواجه هستند، همچنین امکان استفاده از آنها در محیطهای بسیار خوردنده/ با هوای نمکی بسیار محدود است.
فلوروپلیمرها، پوشش های بر پایه رزین های FEVE (اتیلن وینیل استر فلورینه شده ) و PVDF (پلیوینیلیدین فلوراید) براقیت و رنگ مناسبی دارند و برای کلاف پوشانی بسیار مناسب میباشند. از این دسته از پوششها به طور گسترده در سقفهای فلزی، روکش فلزات و پنلهای دیوارهای پردهای استفاده میشود. بسیاری از کارخانجات پوشش دهنده سازه های ساختمانی از پوششهای حاوی ۷۰٪ PVDF و ۳۰٪ رزین اکریلیک استفاده میکنند. گروه دیگری از پوششها با محتوی ۵۰٪ PVDF تولید میشوند که در مقایسه با گروه قبلی که دارای ۷۰٪ PVDF بود کارایی مناسبی نشان نمیدهد و استفاده از آنها به علت ثبات رنگی پایین به رنگ زمینه محدود میشود.
معیارهای عملکردی
(ادامه دارد …)
متن کامل این مقاله را در شماره 178 ام دوماهنامه پوشرنگ از گروه مجلات بسپار که در پایان تیرماه منتشر شده است بخوانید.
در صورت تمایل به دریافت نسخه نمونه رایگان و یا دریافت اشتراک با شماره های 02177523553 و 02177533158 داخلی 3 سرکارخانم ارشاد تماس بگیرید. امکان اشتراک آنلاین بر روی صفحه اصلی همین سایت وجود دارد.