اختصاصی بسپار/گفت و گو با منصور آزاده رنجبر، مدیرعامل بهبود پایدار ماشین: چرا ساخت ماشین های تولید قطعات پزشکی باید با دیگر ماشین ها متفاوت باشد؟

بسپار/ایران پلیمر این شرکت در خصوص ماشین های تولید تجهیزات پزشکی پلیمری (انواع اکسترودر، تیپ فرمینگ، دیسپنسر، لوازم کنترل کیفی و دستگاههای آزمایشگاهی) فعالیت می کند.
منصور آزاده رنجبر متولد ۱۳۴۵ است. تحصیلات خود را در زمینه اقتصاد گذرانده ولی نزدیک به ۳۵ سال است که در صنعت پلیمر و تجهیزات پزشکی فعالیت می‌کند. ۵ سال از مجموع این ۳۵ سال را در صنعت تولید لوازم خانگی و صنایع غذایی پلیمری فعالیت داشته‌ و ۳۰ سال را در تولید تجهیزات پزشکی و ماشین سازی پزشکی پلیمری مشغول بوده است.

آزاده رنجبر: بنده در سال ۱۳۶۸ به استخدام شرکت معظم سوپا (ساخت وسایل پزشکی اولین شرکت تولید کننده تجهیزات پزشکی در آن زمان) در آمدم و هم اکنون نیز در ماشین‌سازی تجهیزات پلیمری پزشکی فعالیت می‌کنم.
در طول مدت فعالیتم پیوسته شوق یاد گرفتن داشته ام و در دوره‌های مختلف فنی مربوط به هیدرولیک و نیوماتیک، برق صنعتی، الکترونیک، نقشه کشی صنعتی، طراحی صنعتی با نرم‌افزارهای مختلف و طراحی قالب‌های تزریق پلاستیک آموزش دیده ام. همچنین زیر نظر متخصصین اروپایی در تکنیک‌های مختلف صنعت پلاستیک آموزش دیده و دوره‌های مختلفی را گذرانده‌ام.
دوره های تخصصی بنده درصنعت پلاستیک عبارتند از:
– دوره کاربا دستگاههای تزریق پلاستیک زیر نظر شرکت کلاکنر فروماتیک آلمان.
– دوره کاربادستگاههای بادی زیر نظر شرکت بکم آلمان.
– دوره کاربادستگاههای اکسترودر زیر نظر شرکت ریفن هاوزر آلمان.
– دوره کاربادستگاههای اکسترودر کنترل با لیزر زیر نظر می ویرجینو ایتالیا.
– دوره کاربادستگاههای شیت لاین دولایه زیر نظر میاف هلند.
– دوره کاربا دستگاههای ترموفرمینگ زیر نظر شرکت میاف هلند.
– دوره کاربا دستگاههای چاپ افست پنج رنگ مدور زیر نظر شرکت کیس آمریکا.
بنده درتکنیکهای وکیوم فرمینگ، دستگاههای بادکن پت، دستگاههای چاپ پد پرنتر وسیلک اسکرین به صورت تجربی کار کردم و اولین دستگاههایی که ساختم دستگاههای بادکن پت دستی بوده است.
درحال حاضر علاوه بر دستگاههای اکسترودر تخصصی صنایع پزشکی در زمینه ساخت دستگاههای آزمایشگاهی تکنیکهای مختلف صنایع پزشکی فعالیت میکنیم و ماشینهای مختلفی به بازار ارائه داده ایم.

بسپار – حوزه تولید قطعات و تجهیزات پزشکی پلیمری دارای ویژگی ها و حساسیت های خاصی ست. ماشین آلات فرآیند این حوزه چه مشخصه هایی باید داشته باشند؟ آنچه شما در این زمینه عرضه می کنید چگونه است؟
آزاده رنجبر: در حال حاضر شرکت پایدار بهبود ماشین با مدیریت بنده در زمینه ساخت دستگاه‌های اکسترودر تخصصی صنایع پلاستیک پزشکی فعالیت می کند. ما انواع اکسترودرها در حجم‌های 10-5- ۲۰–۳۰ و ۵۰ کیلویی تیوپ‌های پزشکی را تولید می کنیم. سایر تولیدات ما عبارتند از: دستگاه‌های تولید تیوپ دندانپزشکی، دستگاه تولید تیوپ های بورت پزشکی، دستگاه های آزمایشگاهی، دستگاه گرانول ساز آزمایشگاهی، دستگاههای تیپ فورمینگ شکل دهی سر تیوپها، دیسپنسرهای پزشکی، جعبه های کنترل قطعات تولیدی پزشکی. ما درمجموع در حال حاضرحدود ۱۸نوع ماشین آلات مختلف را در سایزها و اشکال مختلف تولید می کنیم، شرکت ما یک شرکت دانش بنیان است.
محصولات تولیدی در حیطه ساخت وسایل پزشکی درسطح جهانی به واسطه اهمیت و محل استفاده آنها، باید تحت شرایط خاص و با استانداردهای بین المللی یا استانداردهای مورد نظر کشورها که سختگیرانه هستند، تولید شوند. به زبان ساده فرآیند تولید درکارخانجات ساخت وسایل پزشکی شبیه اتاق عمل است و از استانداردهای مشترک با اتاق های عمل استفاده می شود.
توضیح فنی درمورد ماشینهای تولید تجهیزات پزشکی در این مصاحبه نمی گنجد و درصورت امکان به صورت مقالات مختلف برای آگاهی خوانندگان شما ارایه خواهم کرد.
بنده فکر می کنم ماشین ساز پزشکی باید اطلاعات وسیعی در زمینه استانداردهای محیطی پزشکی، محل مصرف محصولات ناشی از تولید تجهیزات پزشکی پلیمری و خطرات ناشی از عملکرد نامناسب داشته باشد. اطلاعات مربوط به موارد ذکر شده به ماشین ساز کمک خواهد کرد تا ماشین آلاتی را بسازد که درهنگام تولید از آلودگی محیطی و یا آلودگی قطعات تولیدی جلوگیری به عمل آورده و محصول مطلوب ارایه کند.
در مورد اکسترودرها به نظر بنده ماشین های اکسترودر در بخش پزشکی باید متفاوت با ماشینهای کشاورزی و آب و فاضلاب و…ساخته شوند.

برخلاف آنچه تصور می شود، ساخت دستگاههای تولید قطعات پزشکی اعم از اکسترودر یا سایر تکنیکها دنیای وسیعی دارند. اگر به اخبار روز مجلات تخصصی توجه کنیم، شاهد خواهیم بود که ماشینهای خاص برای فرآیندهای خاص ساخته می شود. لزوم ساخت ماشین آلات با عملکردی خاص زمانی مشخص می شود که نیاز شکلی (فیزریکی) یا موقعیتی (برای مثال پزشکی یا نظامی) و … به وجود آمده باشد. متاسفانه در کشور ما اهمیتی به محل مصرف یا شکل قطعه داده نمی شود. از نظر ما اکسترودر یک دستگاه است که اگر با هر شکل و یا موادی (فلزی )ساخته شود اهمیتی ندارد و فقط باید محصولی خطی به شکل لوله یا ورق و یا پروفیل بیرون بدهد. هیچ نظارتی بر ساخت و واردات ماشینهای پزشکی وجود ندارد.
افراد بدون آگاهی در تمامی بخش ها ورود می کنند. این موضوع باعث می شود تا محصول نهایی از استاندارد های جهانی دور باشد و آسیب های جبران ناپذیری را به سلامت جامعه وارد نماید. برای مثال وقتی ما آب را به وان اکسترودر (محل عبور لوله و در اینجا تیوپ پزشکی) می فرستیم باید متوجه میزان سختی و یا تمیزی آب باشیم زیرا قرار است تیوپ مورد نظر در ساخت محصولی استفاده شود که در مجرای ادرار یا در مسیر ورود به معده و یا در عملهای جراحی استفاده شود! متاسفانه ماشین ساز ما به جهت عدم آشنائی با این موارد برای خنک کردن آب وان تمهیدات مورد نیاز را فراهم نمی کند و خریدار نیز توجهی به این امر ندارد. ناظران سازمان غذا و دارو هم به جهت عدم آگاهی و به دلیل تعریف نشدن این موضوع در نظارتهای بهداشتی، دقت لازم را ندارند، لذا آب چیلرها (آب زنگ زده) وارد وان می شود و تیوپ تولیدی از داخل وان عبور کرده آلوده می شود.
این تنها یک مورد ازموارد بیشماری است که می توانم در اینجا از آن یاد کنم. به صورت کلی اگر افرادی مایل به ورود در این صنعت هستند باید آموزش های موجود در زمینه محل مصرف محصولات را پاس کرده و آگاهی بالایی در تولید و عرضه در این بخش داشته باشد.
ما به واسطه فعالیت بیش ازسه دهه در صنعت تولید تجهیزات پزشکی موارد مورد نظر بهداشتی را آموخته ایم و آن را در ساخت ماشین آلات خود درنظر می گیریم.

بسپار _فناوری های روز دنیا در این حوزه به چه سمت و سویی است؟ آیا در ایران هم همسو هستیم با این جریان؟ اگر نه، چرا؟ و اگر بله این تغییرات فناور در کدام بخش ها دیده می شود؟
آزاده رنجبر: اگر بخواهیم فناوری ها را در سطح جهانی مورد بررسی قرار دهیم و واقع بین باشیم، با پیشرفت تکنیکهای تولید، محصولات پزشکی با ظرافت خاصی تولید می شوند. متاسفانه امروز در داخل کشور تولید تجهیزات پزشکی در سطح 40 سال پیش متوقف شده. فقط نوآوریهای فردی و یا احساس مسئولیت بعضی از صاحبان صنایع در بعضی ازبخشها و گاهاً به جهت دستیابی به سود بیشتر، به دنبال تولید محصول جدید و آن هم به صورت نصفه و نیمه هستیم.
مسئولین بیشتر نظاره گر هستند و کمکی در ارتقای سطح کیفی یا تکنولوژیکی انجام نمی دهند.
تصور عمومی این است که فقط دستگاههای رادیولوژی یا سونوگرافی و یا دستگاههای شبیه به آنها، دستگاههای پزشکی هستند. دستگاه تزریق، اکسترودر یا سایر دستگاهها که تولید کننده و سازنده محصول پزشکی هستند از نظر مسئولین ما پزشکی محسوب نمی شوند و تفاوتی بین یک دستگاه اکسترودر پزشکی با اکسترودر لوله آب و فاضلاب وجود ندارد. ما در این صنعت ناظر آگاه نداریم و در بخش کلان نیز قوانین به گونه ای نیست که توجه خاصی به این موضوعات بشود. دستگاه هایی که از کشور چین وارد می شود به نسبت دستگاه های تولیدی ما چه در اندازه و بخش مکانیکال و چه در بخش نکات فنی پزشکی کیفیت پایینی دارند و فقط به دلیل ارزان بودن وارد می شوند و هیچ نظارتی در این سیستم و دلیل واردات این نوع ماشین آلات وجود ندارد.
در بخش ساخت ماشین آلات از روی هم کپی می کنیم. از ابزار نامرغوب برای ارزان تمام کردن دستگاهها استفاده می کنیم. وقتی پیشرفت کشورها در ساخت ماشینهای جدید را می بینم (ماشینهایی که برای تولید فرآیندهای خاص طراحی شده اند) متوجه عقب ماندگی خودمان می شوم. برای مثال در بخش تولید تیوپهای فوق دقیق و ظریف، تیوپهایی با قطر خارجی تا3/0 میلی متر و قطر داخلی 14000 میکرون ساخته می شود. و یا تیوپهائی ساخته می شوند که در عین ظرافت با استیل یا نخ ابریشم تقویت شده اند و چند لایه هستند. محل مصرف تیوپهای فوق دراستندهای قلبی، بالنهای مخصوص باز کردن رگهای قلب و یا استندهای چشمی هستند. ماشین ساز ما به جای تفکر و تلاش در جهت ساخت ماشینی برای تولید تیوپ مشابه، کپی کاری را پیش گرفته و با اجناس نامرغوب ماشینی را می سازد تا بازار همکار خود را تخریب کند. علت اینگونه رفتارها در اقتصاد ناسالم، فقدان نقدینگی، بازار فروش ضعیف و… است که علت و معلول یکدیگر هستند. متاسفانه هیچگونه هدف گذاری کلان صورت نپذیرفته، نظارتی هم برعملکردهای خرد وجود ندارد.

بسپار- اهمیت پلیمر ها و سهم آنها در تولید قطعات پزشکی چه قدر است؟
آزاده رنجبر: تولیدات پلیمری سهم بسیار ارزشمندی در حوزه تجهیزات پزشکی دارند. اعتقاد بنده این است که امروزه بهداشت جهانی مدیون پلیمر هاست. شاید پلیمر ها در بخش وسیعی ازصنایع مصرفی، آلودگی محیط زیست را به همراه داشته باشند که بیشتر نتیجه عدم آگاهی انسانها در چگونگی بازیافت آنها می باشد ولی هیچ محصولی نمی تواند جایگزین محصولات پلیمری پزشکی بشود. امروزه تجهیزات پلیمری در بخش پزشکی نقش حیاتی دارند و امکان حذف آنها وجود ندارد.
اغراق نیست اگر بگوییم روزانه ابداعات جدیدی در طراحی و تولید محصولات پزشکی صورت می پذیرد. کشورمان به واسطه دارا بودن پتروشیمی های معظم و قوی توانایی ورود به تولید تجهیزات پزشکی در سطح جهانی را دارد. احساس می کنم، ورود در تولید پلیمرهای پزشکی، با هدف ساخت انوع مواد مختلف و گریدهای متفاوت پزشکی می تواند ما را در بازارهای جهانی مطرح نماید. محصولات پزشکی چه در واردات و چه درصادرات شامل تحریم نیستند. در حال حاضر کیفیت مواد پلیمری پزشکی در سطح کشور پائین و نامرغوب است به شکلی که سازندگان پی وی سی داخلی از مواد پتروشیمی های داخلی استفاده نکرده یا درسطح بسیار کمی استفاده می کنند. تنوع مواد پزشکی پلیمری مانند پلی اتیلن، پلی پروپیلن، ای بی اس و سایر مواد پلیمری تولیدی داخلی بسیار کم است و تولید کننده به ناچار برای تولید محصول پزشکی یا از مواد غیر پزشکی پتروشیمی های داخلی استفاده می کند که دراین صورت سلامت جامعه به خطر می افتد و یا مواد پلیمری پزشکی را از خارج ازکشور وارد می کند. درصورت وارد کردن مواد از خارج از کشور مشکلات مختلفی دامن تولید کننده را می گیرد و باعث گران شدن محصول ناشی از تولید می شود و در شرایط موجود ارز را از کشور خارج می کند. کمی احساس مسئولیت و نظارت بر عملکردها و بها دادن به تولید، بسیاری ازمشکلات را برطرف خواهد کرد.

بسپار – سهم شما در بخش تامین ماشین های تولید پلیمرهای پزشکی در ایران چه میزان است؟

(ادامه دارد …)

متن کامل این گفت و گو را در شماره 253 ماهنامه بسپار که در نیمه آبان ماه 1402 منتشر شده است، می خوانید.

در صورت تمایل به دریافت نسخه نمونه رایگان و یا دریافت اشتراک با شماره های ۰۲۱۷۷۵۲۳۵۵۳ و ۰۲۱۷۷۵۳۳۱۵۸ داخلی ۳ سرکار خانم ارشاد تماس بگیرید. نسخه الکترونیک این شماره از طریق طاقچه  و  فیدیبو  قابل دسترسی است.