اختصاصی بسپار/ گفت و گو با دو تن از مدیران شرکت پولادپویش: توسعه برای حضور پررنگ تر در بازارهای جهانی

بسپار/ ایران پلیمر  شهرک صنعتی پرند یکی از بزرگترین شهرک های صنعتی استان تهران است. در فاصله 45 کیلومتری جنوب غرب تهران. تابلوی “پولادپویش” از جاده پیداست. از در که وارد می شویم سلیقه آشنایی قابل ردگیری است. سلیقه مردی که او را آغازگر صنعت ماشین سازی مبتنی بر دانش در صنعت پلیمر ایران می شناسند. مردی با تخصص ها و علاقه مندی های متنوع، که حتی نقشه ساخت سوله ها و دفاتر اداری و غیره را شخصا اسکچ می زند یا در زمانه ای که هنوز دنیای ارتباطات الکترونیک تا این حد فراگیر و در دسترس نبوده، یکجا بیست هزار دلار سفارش کتاب تخصصی می دهد.

سیروس بختیاری، موسس گروه صنعتی پولاد، امکان بازدید از کارخانجات در حال توسعه پولادپویش را فراهم کرد. مجموعه ای که به گمانم غرور هر مدیر، کارشناس و دست اندرکاری در این صنعت را برمی انگیزد.

آقای مهندس خزائلی مدیر کارخانه و خانم مهندس بهرامی مدیر کنترل کیفیت در این بازدید ما را همراهی کردند و به سوالات ما پاسخ دادند.

 

خزائلی: بنده خزائلی هستم. شروع همکاری من با شرکت ماشین‌های تزریق پلاستیک پولاد به سال 1375  بر می گردد. هم اکنون نیز با مجموعه ی قطعات پلاستیک پولاد پویش، تولید کننده ی ظروف بسته‌بندی شامل پریفورم (preform) و ظروف جداره نازک IML در خدمت شما هستم.

شرکت پولاد پویش از سال 1381 در منطقه ی اتحاد واقع در شرق تهران، با تولید قطعات پریفورم گریدبطری (Bottle grade) فعالیت خود را آغاز کرد. با پیشرفت طرح های توسعه ی خود در شهرک صنعتی پرند، با بهره برداری از مجموعه ی کنونی، تولید محصولات خود را در این واحد توسعه داده است.

 

بسپار- در مورد سایر ظروف بسته بندی و ظروف  IML  چه طور؟

خزائلی: تولید ظروف IML در فاز 2 توسعه پرند، از سال 1400 آغاز شد. البته خطوط ظروف IML  در تهرانپارس نیز همچنان با حداکثر ظرفیت در حال تولید است.

 

بسپار- ظرفیت تولید و سهم شما در این بازار چه قدر است؟

خزائلی: ظرفیت تولید ما در پریفورم 3500 تن و در ظروف IML   معادل 500 تن در ماه است.  اگر بخواهیم سهمی که در تولید پریفورم در کشور داریم را با توجه به خرید مواد پتروشیمی از بورس کالا تخمین بزنیم، ما بالاترین سهم در بازار را داریم که حدود 10 تا 11 درصد است. یعنی حداقل از هر ده بطری که شما در سطح کشور می‌بینید، یکی از آنها  قطعا تولید پولاد پویش است.

 

بسپار- برای علاقه مندان خصوصا دانشجویان خواننده بسپار در مورد فرآیند تولید هم بفرمایید.

خزائلی: بله، حتما. می توانم بگویم در فرآیند تولید بطری، اصلی ترین مرحله، فرایند تولید پریفورم است، و مرحله ی بعد از آن تبدیل پریفورم به بطری در Stretch Blow Molding است. می توان گفت ارزش افزوده‌ای که در جریان تولید بطری ایجاد می شود، به نسبت حدود 70 به 30 در بخش تزریق و قالبگیری کششی-دمشی است. مواد مورد استفاده در تولید پریفورم  PET یا پلی اتیلن ترفتالات است و ماشین تزریقی که برای تولید پریفورم استفاده می شود، نیز ویژه است برای مثال نسبت L/D در مارپیج معمولا 23/1 و بالاتر است.

در قسمت آماده سازی موادPET ، قبل از تزریق، لازم است که رطوبت داخل مواد، در نقطه شبنم حدود   -40 ℃  گرفته شود و تزریق نیز در شرایط کنترل شده انجام شود و در مرحله بعدی یعنی تولید بطری یا باد شدن نیز شرایط تولید بر کیفیت و دوام بطری تاثیر دارد.

ما در زنجیره تامین بطری به صورت B2B حضور داریم و معمولا پریفورم های تولیدی ما، برای کارخانجات دیگر ارسال می شود. در آنجا بطری با فرآیند دمشی  تولید شده و در نهایت با محصول نهایی این کارخانجات مانند آب آشامیدنی، روغن، مواد غذایی، شوینده و … پر می شود.

 

 

بسپار- انتخاب و فرمول بندی مواد و طراحی تولید پریفورم بر اساس محصول بطری نهایی انجام می شود؟ استانداردهای در تماس با مواد غذایی در این حوزه چگونه مورد توجه هستند؟

خزائلی: برای تولید یک بطری پریفرم معمولا بر اساس شکل بطری،نوع محتویات و میزان ماندگاری آن انتخاب می شود. در دنیا نیز بیشتر دو گرید مواد PET برای تولید پریفورم استفاده می شود.

در ایران تنها تولیدکننده مواد PET پتروشیمی تندگویان است که البته با توجه به میزان مصرف و تولید، ما بعضاً واردات مستقیم هم داریم.

میزان سهمیه ای که برای مجموعه ما در نظر گرفته شده، برای تولیدات ما کافی نیست و مجبور هستیم که بخشی از نیاز خود را با مجوز واردات تامین کنیم. بخش مربوط به مجوزهای بهداشتی مواد PET را هم فکر می کنم بهتر است خانم مهندس بهرامی توضیح بدهند.

 

بهرامی: با توجه به مجوزهای موجود، و نتایج آزمایشات،شرکت پتروشیمی تندگویان در تولید گرید بطری PET مطابق با استاندارهای جهانی عمل می کند. البته همه تامین کنندگان ما که از آنها تأمین مواد اولیه را انجام می دهیم، دارای مجوز سازمان غذا و دارو هستند و این به تولیدکنندگان مجوز استفاده از مواد اولیه در محصولات در تماس با مواد غذایی را می دهد.

هم در بخش ورودی و هم در بخش خروجی محصول، در واحد آزمایشگاه آزمون های لازم را انجام می دهیم. همانطور که آقای مهندس خزائلی اشاره کردند یکی از بررسی های مستمر ما در خصوص استاندارد بسته بندی های در تماس با مواد غذایی، بحث مهاجرت است که به صورت مرتب کنترل می شود.

 

بسپار- در برخی مطالعات جدید از ورود ریزپلاستیک ها در موارد غذایی به دلیل استفاده از بسته بندی های پلیمری گفته می شود. در این خصوص نظری دارید؟

بهرامی: ببینید ما مقالات جدید را مطالعه و پیگیری می کنیم. ولی در نهایت ملاک ما در این صنعت، گواهی FDA و مجوزهای سازمان غذا و داروی ایران است. حتما متخصصین و اساتید بر اساس پارامترهایی اظهارنظر می کنند، اما همه باید به یک مرجع التزام داشته باشند. تا وقتی گریدی مجوزهای لازم برای در تماس با مواد غذایی بودن را دارد و مدارکی هم در خصوص رد استانداردهای بین المللی وجود ندارد، ما هم تابع آنها و مراجع هستیم. من به شخصه مطالعات بسیار زیادی در این زمینه PET  و افزودنی های موثر بر خواص  آن انجام داده ام. مقالاتی هم منتشر کرده ام.

حتما جای مطرح کردن این مباحث در دانشگاه ها و پژوهشکده هاست که تحقیقات گسترده تری روی آن انجام شود. اگر منظور از ریز پلاستیک ها صرفا مهاجرت منومرهاست که باید بگویم وقتی یک ماده یا محصول Food contact  معرفی می شود، این میزان از منومرهای آزاد شده را هم اندازه گیری می کنند که حدود آن قطعا در حدود پذیرش استاندارد های بین المللی است.

 

خزائلی:  بله، آنچه که در دانشگاه‌ها و پژوهشکده‌ها تولید می شود، اگر بخواهد جنبه کاربردی پیدا کند در نهایت باید در کمیته های استاندارد و غیره مصوب و ابلاغ شود.

مجموعه پولادپویش در حال تبدیل شدن به یک مجموعه دانش بنیان است که امیدوارم این موضوع هم به همکاری های بیشتر در حوزه تعریف استانداردها و شاخص های کیفی در این صنعت کمک کند.

 

بسپار- چه تعداد قالب تولید پریفورم دارید؟ و طبیعتا شکل پریفورم روی بطری نهایی موثر است …

خزائلی: بله قطعا تاثیر دارد. حمل بر خود ستایی نباشد ولی ما بزرگ‌ترین تولیدکننده پریفورم کشور هستیم. همکاران بسیار خوبی داریم که ماشین آلات و تجهیزات قالب خوبی هم دارند ولی میزان تولیدشان به اندازه پولادپویش نیست. تنوع محصول ما را هم ندارند. تنوع سبد کالای محصولی که ما داریم بالغ بر 60 نوع پریفورم در گرماژها و دهانه های مختلف است.

روند طراحی و تولید پریفرم معمولا از طریق سیستم بازاریابی و انتقال نیاز مشتریان به یک بطری خاص، شکل می گیرد. ما واحد مهندسی و طراحی داریم که بر اساس استانداردها و هندبوک ها، تمامی ابعاد موثر در طراحی یک کاربری محصول را با محاسبات آماده تولید می کنند. به عنوان مثال استانداردهای مشخصی در دنیا برای دهانه ی پریفرم  است مثل دهانه 28 که خیلی از شرکت ها در ایران استفاده می کنند یا دهانه 30 و یا 38 و درب های متناسب با آنها منطبق می شوند.

 

بهرامی: در استاندارد دهانه در پریفرم، بیشتر موضوع انطباق پریفورم با درب است. چون امکان دارد درب جای دیگری تولید شود و پریفورم جای دیگری. استاندارد دهانه زبان مشترک پریفورم ساز با درب سازهاست. پس باید بر اساس استاندادهای بین المللی باشد. البته بر اساس کاربرد بطری نیز این دهانه ها مختلف هستند، به عنوان مثال اگر نوشیدنی گازدار مورد استفاده باشد دهانه متفاوت از دیگر نوشیدنی هاست یا اگر از مایع ویسکوز با حجم بالا در بطری استفاده می شود، مثلا در دهانه 45 ریخته می شود. در استاندارد دهانه هم بحث کاربری و هم درب بندی مطرح است.

 

بسپار- امروزه با داغ شدن ترند جهانی اقتصاد چرخشی، گرماژ مصرفی در تولید انبوه ظروف بسته بندی اهمیت یافته است. آیا در ایران هم به همان جدیت مورد درخواست مشتریان هست؟

 

 

(ادامه دارد …)

متن کامل این مقاله را در شماره 245 ماهنامه بسپار که در نیمه آذر ماه 1402 منتشر شده است، می خوانید.

در صورت تمایل به دریافت نسخه نمونه رایگان و یا دریافت اشتراک با شماره های ۰۲۱۷۷۵۲۳۵۵۳ و ۰۲۱۷۷۵۳۳۱۵۸ داخلی ۳ سرکار خانم ارشاد تماس بگیرید. نسخه الکترونیک این شماره از طریق طاقچه  و  فیدیبو  قابل دسترسی است.