اختصاصی بسپار/ گفت و گو با فرید سماوات، مدیرعامل ویرابسپار برتر شرق: آری به بازیافت، نرخ بازیافت پلاستیک در ایران حدود 40 درصد است
بسپار/ایران پلیمر به روال سال های اخیر در شماره پایانی سال، به سراغ موضوع اقتصاد چرخشی و بازیافت به عنوان یکی از ترندهای جهانی خصوصا در صنعت پلیمر رفتیم. بدیهی است که امروز و آینده بیش از گذشته تحت تاثیر این رویکرد قرار داشته و صنایع بزرگ و کوچک در پلیمر و پوشش از آن متاثر خواهند شد. پس لازم است در خصوص آن بیشتر بدانیم و بیشتر گفت و گو کنیم.
انجمن ملی صنایع پلیمر نیز با تشکیل کارگروه بازیافت، تلاش برای جهت دهی این صنعت در کشور را آغاز کرده است. هدف از تشکیل این کارگروه ساماندهی و ارتقای صنعت بازیافت پلاستیک، ارتقای فرهنگ تفکیک زباله و پیگیری مشکلات فعالان این صنعت است.
گفت و گوی ما با فرید سماوات، مدیرعامل ویرابسپار برتر شرق و عضو هیات رییسه کارگروه بازیافت پلاستیک انجمن ملی صنایع پلیمر ایران در دفتر مجله بسپار انجام شد که در ادامه می خوانید. خانم مهندس سلمانی دبیر این کارگروه نیز در جلسه حضور داشت و اطلاعاتی را به گزارش افزود.
کارگروه بازیافت پلاستیک ذیل کمیسیون فنی و آموزش انجمن ملی صنایع پلیمر ایران تشکیل شده و اولین جلسه این کارگروه در روز دوشنبه مورخ 18/08/1402 با حضور جمعی از تولیدکنندگان مواد بازیافتی، سازندگان ماشین آلات بازیافت و تجهیزات وابسته، تامین کنندگان مواد اولیه، فروشندگان و صادرکنندگان گرانول های و محصولات بازیافتی و کارشناسان تحقیق و توسعه در حوزه صنعت بازیافت به صورت حضوری در محل پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران برگزار شده است.
در حال حاضر 54 شرکت جهت همکاری در این کارگروه، اعلام آمادگی کرده اند.
از برنامه های آتی این کارگروه می توان به چند مورد از جمله: استاندارد سازی عناوین و اصطلاحات (مواد اولیه تا گرانول)، شناسایی بازارهای صادراتی حوزه بازیافت پلاستیک، شناسایی و نیاز سنجی استانداردهای ملی و بین المللی حوزه بازیافت پلاستیک، بررسی روندها و جهت گیری علمی و فناورانه ی در حوزه بازیافت پلاستیک و …. اشاره کرد.
سماوات: از سال 1386 وارد گروه صنعتی طب پلاستیک شدم و از سال 1398 به عنوان مدیر عامل شرکت دانش بنیان ویرا بسپار برتر شرق (زیر مجموعه تخصصی گروه صنعتی طب پلاستیک در حوزه تحقیق و توسعه و مستربچ و کامپاند) به ادامه فعالیت پرداختم.
فعالیت شرکت در ابتدا پروژه های تحقیق و توسعه کاربردی در حوزه پلیمر بود که در نهایت منتج به ایجاد شتاب دهنده تخصصی پلیمر (با نام پلی تک) در محل پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی شد.
این ایده با اعلام نیاز این امر از سمت مدیران و اساتید محترم پژوهشگاه پلیمر (جناب آقایان دکتر نکومنش، دکتر احسانی، دکتر شروین احمدی، دکتر داریوشی) و مجموعه محترم اندیشه برتر میران شکل گرفت و گروه صنعتی طب پلاستیک به عنوان سرمایه گذار بخش خصوصی در فرآیند شناسایی ایده های فنآورانه، شناسایی استارتاپ ها و ایجاد بستر مناسب برای سرمایه گذاری پر خطر اعلام آمادگی کرد.
با شروع کرونا و اعمال محدودیت ها، متاسفانه شناسایی ایده ها و ایجاد فضای کار اشتراکی با اختلال مواجه شد و تصمیم گرفته شد موضوعات به صورت تخصصی مورد توجه قرار گیرند.
یکی از مهمترین موضوعات در این بخش، بازیافت پلاستیک بود که علیرغم جذابیت های اقتصادی، به دلیل ساختار سنتی و غیر علمی و همچنین موضوعات فرهنگی/ اجتماعی، رشد و توسعه سیستماتیک پیدا نکرده بود.
در ادامه طی چند فراخوان، صاحبان ایده، کارآفرینان و صنعت گران مرتبط با حوزه بازیافت پلاستیک شناسایی شدند و طی جلسات تخصصی، موفق به ایجاد برند ازنو در این حوزه شدیم.
موضوعی که جالب است به آن پرداخته شود وجود شرکت هایی پیشرو در این امر بود که بعضا در صنایع بسته بندی و غذایی فعالیت داشتند و تحت عنوان مسوولیت اجتماعی به این امر پرداخته بودند.
با بروز مواردی نظیر گران شدن پلیمرها، فشار اقتصادی، تغییر رویکرد به محیط زیست و … مذاکرات اولیه در خصوص لزوم ورود دانش پلیمر به این صنعت و سرمایه گذاری شرکت های بزرگ در نمایشگاه ایران پلاست 1401 صورت پذیرفت. در ادامه با حضور پررنگ فعالین صنعت پلیمر در نمایشگاه های آلمان، چین و ترکیه و مشاهده تمرکز بر امر اقتصاد چرخشی و بازیافت، مساله بازیافت از سطح تحقیقات و گزارشات علمی به موضوعی جدی در صنعت پلیمر و صنایع تکمیلی تبدیل شد.
در همین راستا، در نمایشگاه ایران پلاست امسال، ایجاد کارگروه بازیافت پلاستیک ذیل کمیسیون های فنی و آموزش انجمن ملی صنایع پلیمر مصوب شد.
فراخوان اول کارگروه در آبان ماه و با استقبال بسیار گسترده طیف وسیعی از محققان، پژوهشگران، ماشین سازان، تولیدکنندگان، فروشندگان، صادرکنندگان و … در محل پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران برگزار شد.
در ادامه و با جمع بندی پیشنهادات و نقطه نظرات اعضای گروه، اهداف و برنامه های عملیاتی کارگروه نهایی، و مقرر گردید فعالیت های مذکور، ذیل دو زیر گروه: 1. تحقیق و توسعه/ استاندارد سازی/ تدوین قوانین/ فرهنگ سازی و مسئولیت اجتماعی و 2. بازرگانی/ شبکه سازی و بهبود فضای کسب و کار اجرایی شود.
کارگروه بازیافت پلاستیک به صورت رسمی در روز دوم پنجمین نمایشگاه بین المللی مدیریت پسماند، بازیافت، ماشین آلات و تجهیزات وابسته سال 1402 افتتاح و شروع به کار کرد.
بسپار- در صحبت خود اشاره ای داشتید به مساله دانش در این حوزه. در حوزه بازیافت پلیمرها، چقدر به صورت علمی کار شده است؟
سموات: متاسفانه کار علمی سیستماتیکی در این صنعت انجام نشده است. فعالیت ها عمدتا به صورت موردی بوده و از سطح تحقیقات علمی فراتر نرفته است.
شرکت های تولیدی در صنایع تکمیلی و حوزه مستربچ و کامپاند نیز به دلایلی که ذکر شده عمدتا فعالیت های مرتبط با این حوزه را اعلام نکرده و نشر نداده اند.
ما در این کارگروه و با کمک همه فعالین و ذیل یک تشکل صنفی، قصد داریم نگرش اشتباه در جامعه، دولت و صنعت پلیمر را اصلاح و فعالیت در بازیافت را به فضیلتی قابل توجه و احترام تبدیل کنیم. هر چند که اعتقاد داریم جنبه های مالی آن نیز کاملا برای صنعت قابل توجیه است و به توسعه این امر کمک شایانی خواهد کرد.
علاوه بر صنعت پلیمر ما به همکاری سازمان های تاثیرگذاری نظیر ادارات صمت، دارایی، شهرداری، محیط زیست و … نیازمندیم.
بسپار- در حال حاضر عمدتا واحدهای فعال تولیدی نسبت به ضایعات در مجموعه خود و اهمیت بازاستفاده از آن توجیه هستند. اما برای بازیافت در ابعاد ملی و دورریز محصولات نهایی پلاستیکی چه می توان کرد؟
سموات: بله، شرکت های تولیدی در صنایع تکمیلی، عمدتا به منظور رفع مشکل ضایعات پلاستیکی مجموعه های خود و با دیدی اقتصادی، اقدام به راه اندازی خطوط شستشو و تولید گرانول کرده اند.
در برخی موارد به دلیل ظرفیت بالای خط ها، اقدام به تامین ضایعات پلاستیکی از بیرون نیز کرده اند. عمده گرانول های تولیدی نیز به صنایع فیلم، خودرو و کشاورزی (که در تماس مستقیم با مواد غذایی نیستند) ارایه می شود.
بسپار- چه برنامه هایی برای آگاهی رسانی عمومی دارید؟ در راستای مقابله با شعار های بعضا گمراه کننده نه به پلاستیک ها و …
سموات: در سایر کشورها و در زمان توسعه یافتگی آنها نیز، همیشه چالش توسعه صنعت پلیمر و افزایش سرانه مصرف در کنار مشکلات زیست محیطی وجود داشته است.
این مساله با طرح مفهوم اقتصاد چرخشی تا حدود زیادی حل شده و در حال حاضر تمرکز بر رفع باقیمانده موارد نیز وجود دارد. ما هم در ایران و با توجه به ذخایر نفتی و گازی و همچنین سرانه پایین مصرف، بایستی تمرکز اصلی را بر ایجاد و توسعه اقتصاد چرخشی قرار دهیم تا به توسعه پایدار برسیم.
ما در نظر داریم کل زنجیره و اکوسیستم دخیل در زنجیره بازیافت پلاستیک را با دیدی جامع شناسایی کنیم و طی برنامه ای جامع و هدفمند، شعار نه به پلاستیک را به آری به بازیافت تبدیل کنیم.
(ادامه دارد …)
متن کامل این گفت و گو را در شماره 257 ماهنامه بسپار که در نیمه اسفند ماه 1402 منتشر شده است، می خوانید.
در صورت تمایل به دریافت نسخه نمونه رایگان و یا دریافت اشتراک با شماره های ۰۲۱۷۷۵۲۳۵۵۳ و ۰۲۱۷۷۵۳۳۱۵۸ داخلی ۳ سرکار خانم ارشاد تماس بگیرید. نسخه الکترونیک این شماره از طریق طاقچه و فیدیبو قابل دسترسی است.
