اختصاصی بسپار/ گفت و گو با مجتبی صادق زاده، مدیر عامل ربات‌های صنعتی مکران: ساخت ربات در کشور به نقطه رقابت پذیری و برتری رسیده است
بسپار/ایران پلیمر آغاز به کار ربات های صنعتی مَکران سال ۱۳۹۸ توسط گروهی از صنعتگران جوان و سخت کوش
مجتبی صادق زاده، مدیر عامل و بنیان گذار ربات‌های صنعتی مکران
صادق زاده: شرکت مکران دو سال بعد از شکل گیری، در سال ۱۴۰۰ به ثبت رسید و فعالیت خود را به صورت رسمی آغاز کرد. هدف ما در شرکت تامین نیاز‌های اتوماسیون صنعتی کشور است.
به دلیل تجربه‌ای که در تولید مصنوعات پلاستیکی و تزریق پلاستیک داشتیم و با چالش ها و فرآیندهای این صنعت آشنا بودیم، کار را با تولید ربات‌های قطعه بردار و قطعه گذار صنعت تزریق پلاستیک شروع کردیم. در عین حال تا امروز پروژه های دیگری هم که به صنعت پلاستیک مربوط نبوده انجام داده ایم و نتیجه های خوبی برای مشتریان حاصل شده است.
بسپار- شما سازنده ربات های فرآیند پلاستیک هستید. دقیقا چه ربات هایی (قطعه بردار/گذار، IML و …) را با چه مشخصات فنی تولید می کنید؟
صادق زاده: سبد محصولات ما در صنعت پلاستیک به طور کلی تا امروز شامل دو بخش بوده: اول ربات های کارتزین (cartesian) سروو هستند که در سایز ها، ظرفیت حمل بار (payload) و سرعت حرکت متنوع طراحی و تولید می شوند و در بخش دوم ربات های اسپرو پیکر (sprue picker) تمام پنوماتیک و یک محور سروو که ربات های اقتصادی با طول عمر بالا و هزینه تعمیر نگهداری پایین هستند.
بسپار-ربات ها چند محوره هستند؟ وزن قابل جابجایی توسط آنها چه قدر است؟
صادق زاده: ربات های کارتزین (cartesian) ما سه محور و پنج محور در طول کورس های مختلف با ظرفیت حمل بار تا ۸۰ کیلو گرم قابل ارایه هستند.
ربات های اسپرو پیکر (sprue picker) هم دارای سه محور حرکتی با قابلیت حمل تا یک کیلوگرم می‌باشند.
بسپار- مزیت ربات های ساخت شما نسبت به سایر ربات های خصوصا خارجی چیست؟ به لحاظ فنی و به لحاظ اقتصادی؟
صادق زاده: امروز ربات های ما از نظری کیفی از محصولات چینی بالاتر هستند و کاملاً قابلیت رقابت از نظر کیفی و قیمتی دارند. با توجه به این که ربات های داخلی دارای خدمات پس از فروش مطمئن و پاسخگویی هستند و در مرحله نصب و راه اندازی و آموزش که واقعا امر مهمی در ماشین آلات است، هم تضمین شده اند، دارای مزیت رقابتی شناخته می شوند.
در مقایسه با ربات های اروپایی می‌توان گفت در بخش مکانیک به دانش فنی مورد نظر رسیده ایم اما در بخش کنترلر هنوز جای پیشرفت داریم و اروپایی ها دارای برتری هستند.
بسپار- شما ربات ها را به تولیدکننده نهایی می فروشید یا ماشین سازان خطوط فرآیند؟
صادق زاده: تا بحال عموما فروش ربات های ما به مصرف کننده نهایی بوده.
تجربه مصرف کنندگان نشان می دهد خرید تجهیزات اتوماسیون و ربات از شرکت هایی که به صورت بازرگانی اقدام به فروش ربات می کنند و تخصص اصلی آنها مثلا ماشین تزریق پلاستیک هست مشکلاتی را به وجود می‌آورد. از این رو تمایل مصرف کننده واقعی به سمت خرید از شرکت هایی مثل ما که به صورت تخصصی روی ربات کار می کنیم، هست.
بسپار- دنیا در بحث ربات ها به چه سمت و سویی می رود؟ اصلا فلسفه استفاده از ربات در خطوط تولید مشخصا چیست؟ چه قدر تکرارپذیری را بیشتر، ضایعات را کمتر و … می کنند؟
صادق زاده: استفاده از ربات‌ها در دنیا به سمت استفاده بیشتر از هوش مصنوعی جهت بهینه سازی فرآیند ها و افزایش راندمان تولید پیش می رود. فلسفه اصلی استفاده از ربات در خطوط تولید برای بالا بردن بهره‌وری است.
مسلما تکرار پذیری ربات نسبت به نیروی انسانی قابل مقایسه نیست. یک آمار جالبی خدمت شما بدهم، تا امروز در پروژه هایی که کار کردیم حداقل ۳۰٪ و حداکثر ۷۰٪ افزایش تولید داشته ایم که به چند دلیل اتفاق افتاده؛ اول اینکه سرعت انجام عمل قطعه برداری و قطعه گذاری به وسیله ربات خیلی بیشتر است. دوم اینکه که به دلیل رسیدن به یک فرایند منظم می توان فرایندها و پارامترها را تا حد زیادی بهبود بخشید و ضایعات و توقف‌هایی که قبلا در خط تولید داشتیم را کاهش داد.
بسپار- چند درصد ربات ها ساخت ایران است؟
صادق زاده: در ابتدا می خواهم یک توضیح کلی در این رابطه بدهم.
کلا در صنعت ماشین سازی اصلی‌ترین بحث طراحی است. شما وقتی که بتوانید مکانیزم ها را طوری طراحی بکنید که با ابزارهای موجود قابل ساخت باشند و طول عمر و بهره‌وری بالایی داشه باشند به نوعی ماشین سازی را انجام داده اید. مثلا ما در ربات های اروپایی می بینیم که کمپانی اتریشی هست اما از قطعات مکانیکی و موتور آلمانی، قطعات پنوماتیک ایتالیایی یا حتی کنترلر کانادایی در تولیدات آن استفاده شده. یا در ماشین های تزریق شیرهای هیدرولیک و پمپ و قطعات مکانیک همه ماشین سازها از چند برند مشخص تهیه و روی ماشین آلات نصب می‌شود.
پس در نتیجه بهتر هست به جای اینکه تمرکز روی این باشد که چند درصد از این ماشین داخلی هست یا خیر، روی دانش فنی طراحی ماشین تمرکز کنیم. از نظر طراحی صفر تا صد همه‌ی اجزای ربات توسط تیم تحقیق و توسعه شرکت مکران انجام شده و این یکی از بزرگ ترین مزیت‌های ما نسبت به رقبا ست.
بسپار-آیا در مسیر صادرات و یا رایزنی با سازندگان مطرح خطوط تزریق تلاش و فعالیتی داشته اید؟ نتیجه آن چه بوده است؟
صادق زاده: درخواست هایی بوده از کشورهای همسایه اما فعلا با توجه به توان شرکت تصمیم نگرفتیم وارد این حوزه بشویم و دوست داریم موقعی این کار را بکنیم که پاسخگوی آبروی صنعت ماشین سازی کشور باشیم.
(ادامه دارد …)
متن کامل این گفت و گو را در شماره 251 ماهنامه بسپار که در نیمه شهریورماه 1402 منتشر شده است، می خوانید.
در صورت تمایل به دریافت نسخه نمونه رایگان و یا دریافت اشتراک با شماره های ۰۲۱۷۷۵۲۳۵۵۳ و ۰۲۱۷۷۵۳۳۱۵۸ داخلی ۳ سرکار خانم ارشاد تماس بگیرید. نسخه الکترونیک این شماره از طریق طاقچه و فیدیبو قابل دسترسی است.
