گفت و گوی بسپار با دکتر مهران رستمی، عضو هیات علمی و سرپرست مرکز رشد واحدهای فناوری در پژوهشگاه رنگ: مراکز رشد، انکوباتور کسب و کارهای فناور هستند
بسپار/ ایران پلیمر مرکز رشد یا انکوباتور، یکی از ابزارهای رشد اقتصادی است که به منظور حمایت از کارآفرینان تحصیل‌کرده تأسیس می‌شود و با ارایه امکانات و تسهیلات عمومی، زمینه پا گرفتن شرکت‌های جدید را فراهم می‌کند. مراکز رشد، امروزه به عنوان یکی از ابزارهای پذیرفته شده برای تبدیل خلاقیت‌ها و دستاوردهای علمی و تحقیقاتی به محصولات قابل ارایه به بازار و توسعه کارآفرینی شناخته می شوند.
این اصطلاح در واقع از فضای زیست شناسی و پزشکی وارد ادبیات کارآفرینی و استارت آپ‌ها و شرکت‌های نوپا شده است.
جانورشناسان و دامپزشکان، برای اینکه بتوانند فضای رشد برای تخم حیوانات یا نوزاد آنها را در لابراتوارها ایجاد کنند از دستگاه انکوباتور استفاده می‌کنند. این دستگاه، تقریباً فضایی شبیه فضای طبیعی را (از لحاظ نور، رطوبت و دما) ایجاد می‌کند تا فرایند رشد بدون مشکل ادامه پیدا کند.
نوزاد انسان هم در صورتی که بسیار زودتر از زمان مناسب به دنیا بیاید یا به هر علت بدنش هنوز آمادگی مواجهه با محیط فیزیکی را نداشته باشد، برای مدتی در یک وسیله‌ی مراقبت کننده و تسهیل کننده رشد نگهداری می‌شود که به آن هم انکوباتور می‌گویند.
انکوباتور قرار است به فرایند رشد کمک کند و در نهایت باعث شود که موجودی که در انکوباتور قرار گرفته، بتواند انکوباتور را ترک کند. اگر موجودی را در انکوباتور قرار دادید و برای همیشه لازم بود در آنجا بماند، طبیعی است که این فرآیند حمایت از رشد موفق نبوده است.
در ادبیات کارآفرینی، انکوباتورها یا مراکز رشد، مراکزی هستند که برای پرورش یا ایجاد کسب و کارهای کوچک ایجاد می‌شوند.
انکوباتورها طرح‌هایی مبتنی بر نوآوری هستند و از کادر مدیریتی کوچکی تشکیل می‌شوند. این مراکز دارای مکان فیزیکی و تسهیلات مشترک هستند.
اولين بار در سال ۱۳۷۱ ایده ایجاد شهرك های علم و فناوری شکل گرفت. شهرک علمي و تحقيقاتي اصفهان (كه هنوز هم پابرجاست) و شهرک كاوش وابسته به وزارت صنايع و معادن در آن زمان تاسیس شدند. در آن سال بحث مراكز رشد مطرح نبود و در حدود سال ۱۳۷۶ اين ايده عنوان و اولين مركز رشد در سال ۱۳۷۸ در شهرک علمي – تحقيقاتي اصفهان به مرحله اجرا رسيد و اين شهرک شروع به پذيرش هسته ها و شركتهای فناور كرد.در سال ۱۳۸۰ بر روی اين مساله تمركز بيشتری صورت گرفت و قدم اوليه در این زمینه تصويب ضوابط گسترش مراكز رشد و پاركهای علم و فناوری در ۱۷ اسفندماه ۱۳۸۱ توسط شورای گسترش آموزش عالي كشور بود. در ادامه اين روند، در سال ۱۳۸۲ مجوز موافقت با احداث مراكز رشد صادر گردید.
دکتر مهران رستمی، سرپرست مرکز رشد واحدهای فناوری در پژوهشگاه رنگ است. وی می گوید:
رستمی: واحدهاي فناور پذيرفته شده از ابتداي تأسيس این مركز رشد تا کنون، 46 واحد بوده که هم اکنون 16 واحد همچنان مقیم این مرکز هستند و بقیه مستقل شده اند.
اهداف این مركز را می توان اینگونه دسته بندی کرد:
ايجاد زمـيـنه كـارآفريـني و حمايــت از خلاقـيت نيروهــاي محقـق جوان
كـــمك بـه رونـق اقـتصاد محـلي و ملي مـبتني بر علـوم و فنـاوري رنــگ و پوشش
تــوليد و تـوسعه محــصولات و فــرآيندهاي فناوري قابـل عرضـه به بازار
بستر سازي جهت تجاري سازي دستاوردهاي تحـقيقاتي در زميــنه علوم و فناوري رنگ و پوشش
ايجـــاد فضـاي لازم بـراي گستـرش و رشد واحـدهاي كوچـك و متــوسط فنـاور فـعال
ايجاد فرصتهاي شغلي مناسب به منظور جذب كارآفرينان و دانش آموختگان دانشگاهي
ايجاد انگيزه و تسهيلات جهت برقراري ارتباط بين دانشگاهها، مراكز تحقيق و توسعه و بخش خصوصي
در واقع تلاش ما این است که دانش آموختگان این رشته به عنوان کارآفرین و تولیدکننده وارد بازار کار شده و محصولات خود را به بازار عرضه کنند. محوریت اقدامات ما نیز بومی سازی اقلام وارداتی است.
بسپار- اولویت های تحقیقاتی پذیرش در این مرکز رشد کدام ها هستند؟
رستمی: برخی از این اولویتها به شرح زیر هستند:
نانو فناوري در رنگ و پوشش
ساخت و كاربرد مواد رنگزاي موظف
ليزر، كريستال هاي مايع، شناساگر، سنسور، پزشكي، بيولوژي، جاذب مادون قرمز
روكشهاي سطح و خوردگي
پوشش ها و رنگهاي صنعتي، ساختماني، تزييني، دريايي، تركيبات ضد خوردگي، پوششهاي وي‍ژه، استتار مادون قرمز، جاذب رادار و …
ساخت مواد رنگزاي آلي و معدني
مواد رنگزاي غذايي، دارويي، آرايشي، بهداشتي، نساجي، كاغذ، چرم، كاشي و سراميك، شيشه
جنبه ي زيست محيطي مواد رنگزا
پردازش تصاوير رنگي و نمايش
فيزيك رنگ
و جوهرهاي چاپ
رویه کار هم این گونه است که ابتدا شرکت ها ایده خود را مطرح می کنند. ایده پس از داوری 6 تا 9 ماه فرصت حضور در مرکز را پیدا می کند. بعد از این مدت، پیشرفت شرکت رصد خواهد شد. اگر صاحب ایده بتواند این کار را به یک کسب و کار اقتصادی تبدیل کند، مجددا فرصت 3 ساله ای در اختیارش قرار می گیرد. بعد از طی این مدت و موفقیت، شخص از پژوهشگاه جدا می شود و یا می تواند با همکاری پژوهشگاه به فعالیت خود ادامه دهد.
باید اضافه کنم که خدمات این مرکز مختص دانشجویان نیست و همه صاحبان ایده می توانند از امکانات این مرکز در صورت واجد شرایط بودن، استفاده کنند.
(ادامه دارد…)
متن کامل این گفت و گو را در شماره 206 دوماهنامه پوشرنگ از گروه مجلات بسپار که در اوایل آذرماه منتشر شده است، بخوانید.
در صورت تمایل به دریافت نسخه نمونه رایگان و یا دریافت اشتراک با شماره های 02177523553 و 02177533158 داخلی 3 سرکار خانم ارشاد تماس بگیرید. نسخه الکترونیک این شماره از طریق فیدیبو قابل دسترسی است.
